Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetveli’nde yer alan devir tutarları ile mali tablolarda yer alan tutarlar arasında uyumsuzluk görülmüştür.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin 12-30 maddelerini kapsayan “Taşınır İşlemleri” başlıklı 4’üncü Bölüm’ünde; taşınırların nasıl kaydedileceği, değer tespitlerinin nasıl yapılacağı, elde edinme ve elden çıkış yöntemlerine göre (satın alınma, devir, tahsis, hibe, kullanma, tüketim, hurdaya ayırma, tasfiye, satış gibi) taşınırlarla hangi belgeler ile giriş – çıkış işlemlerinin nasıl yapılacağı detaylı bir biçimde belirlenmiştir.

Yapılan incelemelerde, kurumun 150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı ile 153 Ticari Mallar Hesabı’nın (kurumda bütçe içi işletme olması nedeniyle satın alındığında 153 hesabına kaydedilmesi gereken mal ve malzemeler bulunmaktadır) icmal cetvelinde ve muhasebe kayıtlarında herhangi bir bakiye vermediği, 253 Tesis Makine ve Cihazlar, 254 Taşıtlar ve 255

Demirbaşlar Hesaplarıyla ilgili olarak ise bu hesap kodlarında yer alan taşınır değerlerinin icmal cetveli ile muhasebe kayıtları arasında uyumsuzluk bulunduğu görülmüştür.

150 ve 153 numaralı hesapların bakiye vermemesi, satın alınan taşınır malzemelerin tüketilmek amacıyla kamu idaresinin ilgili birimlerine verildiği veya kullanıldıkları zaman bu hesaba alacak, 630 Giderler hesabına borç kaydedilmesi gerektiği halde, tüketilmeleri beklenmeksizin alınma tarihinde hemen gider yazılarak çıkış kayıtlarının da yapılmasından kaynaklanmaktadır. Ancak 253, 254 ve 255 numaralı hesapları ilgilendiren dayanıklı tüketim malzemeleri için böyle bir durum söz konusu değildir.

Aşağıdaki tabloda 253, 254 ve 255 numaralı hesaplarla ilgili olarak icmal cetveli ile bilanço değerleri verilerek aralarındaki fark gösterilmiştir.

Tablo 10: Taşınırların İcmal Cetveli ile Bilançodaki Değerleri

Görüldüğü gibi dayanıklı taşınır malların yer aldığı 253, 254 ve 255 numaralı hesapların her birinde bilanço ile icmal cetveli arasında ciddi bir fark söz konusudur. Ancak kurumda envanter ve değerleme işlemi yapılmadığı için kurum mülkiyetinde bulunan taşınır malların gerçek değerinin ne olduğu belirlenememekte ve icmal cetveli ile bilançoda yer alan değerlerden hangisinin gerçeğe daha yakın olduğu bilinememektedir. Ancak mevcut durumda bilanço ve icmal cetveli arasındaki fark 5.981.961,34 TL olarak görülmektedir.

Kamu idaresi tarafından söz konusu farkın otomasyon sisteminden kaynaklandığı, bu uyumsuzluğun giderilmesi için çalışmaların başlatılacağı belirtilmiştir. Kamu idaresi tarafından hatanın varlığı kabul edilmiş ve 2022 yılı itibarıyla düzeltileceği belirtilmiş olsa da yapılacak işlem 2021 yılı mali tablolarını etkilemeyecektir.

İcmal cetvelleri ile muhasebe kayıtları arasında denkliğin sağlanıp sağlanmadığının ve fiili durum ile kayıtların birbirine uygun olup olmadığının takibinin yapılması önem arz etmektedir.

Sonuç olarak, Taşınır Mal Yönetim Hesabı İcmal Cetveli ile mali tablolardaki taşınır hesaplarının uyumsuz olması mali tabloların güvenilirliğini olumsuz etkilemektedir.