İdareye devralınan taşınmazların incelenmesinde, şahıslardan bedeli mukabilinde alınan taşınmazların muhasebe giriş kayıtlarının yapılmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “25 Maddi duran varlıklar” başlıklı 187’nci maddesinin (a) bendinde;

“a) Maddi duran varlıkların hesaplara alınması

1) Edinilen maddi duran varlıklar, maliyet bedeli ile hesaplara alınır. Maliyet bedeline varlıkların elde edilmesinde yapılan her türlü gider ilave edilir. Bağış veya hibe olarak edinilen maddi duran varlıklar varsa bilinen değeri, yoksa değerlemesi yapıldıktan sonra tespit edilen değeri ile hesaplara alınır.” denilmektedir.

Adı geçen Yönetmelik’in “250 Arazi ve arsalar hesabı” başlıklı 189’uncu maddesinin

(a) bendinde;

“a) Borç

1. Bütçeye gider kaydedilmek suretiyle edinilen arsa ve araziler, maliyet bedeli üzerinden bir taraftan bu hesaba borç, kesintiler ilgili hesaplara, ödenmesi gereken tutar 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak; diğer taraftan

830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

…

5) Tahsise konu edilen arazi ve arsalar tahsis edilen kamu idaresine hizmet veren muhasebe birimince kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir.” ifadeleri yer almaktadır.

Yine aynı Yönetmelik’in “251 Yeraltı ve yerüstü düzenleri hesabı” başlıklı 190’ıncı maddesinin (a) bendinde;

“a) Borç

1) Bütçeye gider kaydıyla gerçekleştirilip, yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen yeraltı ve yer üstü düzenlerine ilişkin tutarlar yatırımın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile birlikte, bu hesaba borç, 258-Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına alacak kaydedilir.

…

5) Tahsise konu edilen yeraltı ve yerüstü düzenleri tahsis edilen kamu idaresine hizmet veren muhasebe birimince kayıtlı değeri üzerinden bu hesaba borç, 500-Net Değer Hesabına alacak kaydedilir. Ayrıca, varlığa ilişkin ayrılmış amortisman tutarı 500-Net Değer Hesabına borç, 257-Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydedilir.” denilmektedir.

İdareye bedelli olarak devredilen taşınmazların yukarıda belirtildiği şekilde muhasebeleştirilmesi gerekmektedir. Ancak yapılan incelemelerde, 4.562.650,00 TL bedel ile devralınan taşınmazların muhasebe kayıtlarına alınmadıkları tespit edilmiştir. İdarenin devraldığı taşınmazların mali tablolarda görünmemesi nedeniyle 250 Arazi ve Arsalar Hesabında 4.470.750,00 TL, 251 Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri Hesabında ise 91.900,00 TL tutarında hataya neden olunmuştur.

Kamu idaresi tarafından bulguya iştirak edilmiş ve ilgili mevzuat hükümlerine uyulacağı belirtilmiştir.

İdarenin bedelli taşınmaz devralması durumunda mezkur paragraflarda belirtildiği şekilde muhasebeleştirilme kayıtlarını oluşturmak gerekmektedir. Belirtilen muhasebe kaydının yapılmaması durumunda mali tabloların hatalı bilgi içereceği değerlendirilmektedir.