Karar Künyesi
Üniversitenin özel bütçe hesaplarında yer alması gereken yüzme havuzu serbest seans girişi ve abonelik ücretleri ile serbest egzersiz salonu kullanım ücretlerinin Döner Sermaye İşletmesinin geliri olarak kaydedildiği görülmüştür.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Gelir kaynakları” başlıklı 55’nci maddesinin
(c) bendinde; “Alınacak harç ve ücretler” yükseköğretim kurumları ve bunlara bağlı birimlerin gelir kaynaklarından biri olarak belirlenmiştir.
Aynı Kanun’un “Döner sermaye” başlıklı 58’inci maddesinde ise; döner sermaye işletmesinin gelirlerinin, işletme adına yapılan mal ve hizmet satışları ile diğer gelirlerden oluşacağı ifade edilmiştir.
Yükseköğretim Kurumları Döner Sermaye İşletmelerinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik’in 5’inci maddesinde işletmelerin faaliyet alanları tanımlanmıştır. Bu maddeye göre, döner sermaye işletmelerinin faaliyet alanları:
Bilimsel görüş vermek, proje hazırlamak, araştırma, uygulama ve benzeri hizmetler yapmak,
Belirli bilimsel sonuçların uygulamasını sağlamak,
Üniversite ve ona bağlı kurumlarda hasta muayene ve tedavisi yapmak ve bunlarla ilgili tahlil ve araştırmaları yürütmek,
Faaliyet alanları ile sınırlı olarak mal ve hizmet üretiminde bulunmak, amaçlarından biri veya birkaçına yönelik faaliyetlerdir.
Aynı Yönetmelik’in “Gelir ve giderler ile bunların muhasebeleştirilmesi” başlıklı 8’inci maddesine göre döner sermaye işletmesinin gelirleri, işletme adına yapılan mal ve hizmet satışları, şartlı bağış ve yardımlar ile diğer gelirler olarak belirlenmiştir.
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Yönetmeliği’nin “İşletmenin faaliyet alanları” başlıklı 4’üncü maddesinde ise eğitim ve öğretim ile bunlara katkıda bulunan uygulamayı ön planda tutmak ve Üniversitenin esas faaliyetlerini aksatmamak kaydıyla döner sermaye işletmesinin faaliyetleri;
Bilimsel görüş vermek, proje hazırlamak, araştırma, uygulama ve benzeri hizmetler yapmak,
Belirli bilimsel sonuçların uygulamasını sağlamak,
Üniversite ve ona bağlı kurumlarda hasta muayene ve tedavisi yapmak ve bunlarla ilgili tahlil ve araştırmaları yürütmek,
ç) Üniversitenin eğitim ve öğretim faaliyet alanları ile sınırlı olarak mal ve hizmet üretiminde bulunmak,
Birimlerin faaliyet alanları ile sınırlı olarak bu maddede zikredilmeyen diğer mal ve hizmet üretimlerinde bulunmak,
şeklinde belirlenmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden de görüleceği üzere Üniversite döner sermaye işletmesinin faaliyet alanları eğitim ve öğretim ile bunlara katkıda bulunan uygulamalarla sınırlı tutulmuştur. Dolayısı ile döner sermaye işletmesinin gelirlerinin de mevzuatla sınırlanmış faaliyet alanından elde edilen gelirler olması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde, Üniversitenin yüzme havuzu serbest seans girişi ve abonelik ücretleri ile serbest egzersiz salonu kullanım ücretlerinin Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi Döner Sermaye İşletmesi tarafından tahsil edildiği tespit edilmiştir.
İşletme tarafından tahsilatı yapılan ve herhangi bir bilimsel araştırmaya ya da projeye veya doğrudan bir akademik çalışmanın katkısına dayanmayan, işletmenin faaliyet alanı içerisinde de yer almayan yüzme havuzu serbest seans girişi ve abonelik ücretleri ile serbest egzersiz salonu kullanım ücretlerinin döner sermaye işletmesi gelirleri arasında olması mümkün değildir.
2021 yılında pandemi nedeni ile yılın büyük bir çoğunluğunda eğitim ve öğretim faaliyetlerinin uzaktan yürütülmesine rağmen döner sermaye işletmesi faaliyet alanları ile ilgisi bulunmayıp Üniversite özel bütçe hesapları içerisinde yer alması gereken yüzme havuzu serbest seans girişi ve abonelik ücretleri ile serbest egzersiz salonu kullanım ücretlerinden tahsil edilen 54.044,48’lik tutar, döner sermaye işletmesine ait gelir olarak kaydedilmiştir.
Sonuç olarak her ne kadar kamu idaresi tarafından yüzme havuzu serbest seans girişi ve abonelik ücretleri ile serbest egzersiz salonu kullanım ücretlerinin özel bütçeye gelir kaydedilmesi hususunda Üniversite yönetimi tarafından yeniden bir değerlendirme yapılacağı ifade edilse de döner sermaye işletmesinin faaliyet alanı içerisinde yer almayan; elektrik, su, doğalgaz ve çeşitli bakım onarım giderleri Üniversite özel bütçesi tarafından karşılanan yüzme havuzu ve egzersiz salonunun serbest kullanımından elde edilecek gelirlerin özel bütçe hesaplarına dâhil edilmesi gerekmektedir.