Karar Künyesi
Açıktan özel kalem müdürlüğüne atanıp belli süre görev yaptıktan sonra unvan değişikliği sınavına girmeden tekniker ve şef kadrolarına atama yapıldığı görülmüştür.
657 sayılı Devlet Memurları Kanun’unun “İstisnai memurluklar” başlıklı 59’uncu. maddesinde, “…..özel kalem müdürlüklerine,.. bu Kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve dereceye yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı ile memur atanabilir.
Birinci fıkrada sayılan memurların bulundukları bu kadrolar emeklilik aylığının hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmaz. Bu görevlerde bulunan memurların emeklilik kıdemleri yürümekte devam eder.”
hükmü ile ilgili İçişleri Bakanlığının 03.06.2009 gün ve B.05.0.MAH.0.08.01.00/900- 14626 sayılı özel kalem müdürü konulu genelgesinde yer alan,
“Özel kalem müdürlüğü kadrolarına yapılacak açıktan atamalar, Bakanlığımız izni ile yapılacaktır. Bu kadrolara yapılacak açıktan atamalarda, kadro derecesi ve görevin özellikleri de dikkate alınarak yükseköğrenim mezunlarına öncelik verilecektir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 59 uncu maddesi kapsamında tanınan atama yetkisi, sınırsız bir yetki olmayıp, bu yetkinin memuriyete sınavsız girişin bir yöntemi gibi kullanımına hukuken imkân bulunmamaktadır.
Bu sebeple, özel kalem müdürlüğü kadrolarına atanacakların seçiminde, belediye başkanlarının bir seçim dönemi boyunca çalışabilecekleri ehliyet ve liyakat sahibi kişileri seçmeleri esastır. Personel giderleri, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49 uncu maddesinde öngörülen oranları aşan belediyelerde, özel kalem müdürlüğü kadrolarına yapılacak açıktan ve naklen atamalarda, 5393 sayılı Kanun’un Geçici 1 inci maddesinde öngörülen usule göre Bakanlığımızdan izin alınacaktır.”
düzenlemelerine göre özel kalem müdürlüklerine atama yapılmaktadır.
Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Görevde yükselme ve unvan değişikliğine tabi kadrolar” başlıklı 5’inci maddesinin birinci fıkrasında görevde yükselmeye tabi kadrolar arasında şef, ikinci fıkrasında unvan değişikliğine tabi kadrolar arasında tekniker sayılmış, Görevde yükselme suretiyle atanacaklarda aranacak genel şartlar başlıklı 6’ncı maddesinde, “görevde yükselme sınavında başarılı olmak ve bu yönetmelik kapsamındaki kadrolara atanabilmek için son müracaat tarihi itibariyle 5 inci maddede öngörülen görevlerde toplam en az 1 yıl çalışmış olmak.” denilmiş, 7’nci maddesinde görevde yükselme sınavına tabi olarak atanacaklarda aranacak özel şartlar belirtilmiş, bu maddeye göre kişinin şef kadrosuna atanabilmesi için en az iki yıllık yüksekokul mezunu olması ve son müracaat tarihi itibariyle 5 inci maddenin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendinde sayılan görevlerde en az iki yıl süreyle çalışmış olması şartı getirilmiştir. “Unvan değişikliği sınavına tabi olan kadrolara atanacaklarda aranacak genel şartlar” başlıklı 8’inci maddesinde, “Unvan değişikliği sınavında başarılı olmak ve Yükseköğrenim mezunu olanların 1-4 dereceli kadrolara atanmaları için 657 sayılı Kanun’un 68 inci maddesinin (B) bendinde belirtilen süre kadar hizmeti bulunmak." hükmü yer almıştır. “Unvan değişikliği suretiyle atanacaklarda aranacak özel şartlar” başlıklı 9’uncu maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde “Tekniker kadrosuna atanabilmek için en az iki yıl süreli mesleki veya teknik yüksekokulların teknik bölümlerinden tekniker unvanı ile mezun olmak” şartları sayılmıştır.
04.07.2009 gün ve 27278 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik’in “Hizmet grupları arasında geçişler” başlıklı 20’nci maddesinin (ç) fıkrasında, “İstisnai
memurluklarda çalışanlar veya çalışmış olanlar, bu Yönetmelik kapsamındaki kadrolara, atanacakları kadro için öngörülen şartları taşımaları kaydıyla sınavsız atanabilir.” hükmünün yürütmesinin durdurulması Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01.04.2010 tarih ve 2010/70 sayılı kararı ile durdurulduğundan uygulama imkânı bulunmamaktadır. Danıştay 5’inci Dairenin 2009/4677 Esas ve 2011/6294 sayılı kararıyla 04.11.2011 tarihinde oybirliğiyle bu fıkranın iptaline karar verilmiştir. Danıştay 5’inci Dairenin 2009/4677 Esas ve 2011/6294 sayılı kararına yapılan temyiz talebi İdari Dava Daireleri Kurulunun 2012/1672 Esas ve 2014/2742 sayılı kararıyla 19.06.2014 gününde oybirliğiyle reddedilmiştir. Bu fıkra hükmü 07.05.2014 gün ve 28993 sayılı Resmi Gazete ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Yapılan incelemede bir personelin İçişleri Bakanlığının 09.12.2011tarihli açıktan atama izni ile 02.01.2012 tarihinde özel kalem müdürlüğüne, 08.08.2012 tarihinde sınava girmeden tekniker kadrosuna ve daha sonra naklen Beykoz Belediye Başkanlığına, diğer bir personelin İçişleri Bakanlığının 18.09.2012 tarihli açıktan atama izni ile 04.10.2012 tarihinde özel kalem müdürlüğüne, 13.02.2013 tarihinde sınava girmeden şef kadrosuna ve daha sonra naklen Bitlis Afat ve Acil Durum İl Müdürlüğüne atandığı görülmüştür. Ayrıca başka bir personel İçişleri Bakanlığının 09.10.2013 tarihli açıktan atama izni ile 15.11.2013 tarihinde özel kalem müdürlüğüne, 05.03.2014 tarihinde sınava girmeden şef kadrosuna ve daha sonra naklen Zeytinburnu Belediye Başkanlığına atanmıştır.
Kanun’da özel kalem müdürlüğünde bulunan kişiler için diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için kazanılmış hak sayılmaz denilse de uygulamada memurluğa atama idarenin takdirindedir. Yukarıda belirtilen yönetmelik maddesinin yürütmesi Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 01.04.2010 tarihli kararı ile durdurulduğundan dolayı bu kişiler ancak memur kadrosuna atanabilir. Sınav girmeden yapılan atamalar hatalıdır.
Yönetmeliğe göre şefliğe atanma görevde yükselmeye ve teknikerliğe atanma unvan değişikliğine tabidir. Görevde yükselme sınavı gereken şefliğe ve unvan değişikliği gereken teknikerlik kadrosuna unvan değişikliği sınavına girmeden atama yapılması 18.04.1999 gün ve 23670 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ile Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmeliği’ne aykırıdır.
Sınav yapılmadan yapılan atama kazanılmış hak oluşturmaz. Kazanılmış hakkın
varlığından söz edebilmek için, hakkın yürürlükteki hukuk kurallarına uygun olarak tesis edilen bir işlemle elde edilmesi gerekmektedir. Hukuka aykırı olarak tesis edilen işlemlerin kazanılmış hak doğurması mümkün değildir. Yönetmeliğe aykırı yapılan atamaların iptali için naklen gidilen kurumlarla gerekli yazışmalar yapılmalıdır.