Serbest Hesap olarak kullanılan 8 kodlu hesapların, muhasebe ilke ve esaslarına aykırı olarak bilanço hesapları ile karşılıklı olarak kullanıldığı görülmüştür.

I Sıra No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği eki olan tek düzen hesap planında 1, 2, 3, 4 ve 5 rakamı ile başlayan hesaplar varlık ve kaynak hesapları, 8 rakamı ile başlayan hesaplar serbest hesaplardır.

Serbest hesaplar işletmelerin ihtiyaçları doğrultusunda işletmeler tarafından kullanıma açılan hesaplar olup temel işlevi muhasebenin ayrıntılı bilgi fonksiyonunu yerine getirmektir. Bu grupta bulunan hesaplar, grup içindeki hesaplarla karşılıklı olarak kullanılabilecek olup bilanço veya gelir tablosu hesapları ile karşılıklı olarak kullanılmaları söz konusu değildir.

Mahsup fişlerinin incelenmesi neticesinde duran varlık satışında aşağıdaki kaydın yapıldığı görülmüştür:

Görüleceği üzere muhasebe kurallarına aykırı bir şekilde 8 Serbest Hesabı ile bilanço hesapları karşılıklı kullanılmaktadır.

Şirket, serbest hesapların uygulamada her ay sonunda bakiye vermeyecek şekilde kapatıldığını ve dolayısıyla mali tablolara intikal etmediğini ifade etmiş olsa da bu husus serbest hesapların bilanço hesapları ile karşılıklı çalışabilmesine cevaz vermemektedir.

Bu itibarla söz konusu muhasebe kayıtlarının muhasebe ilke ve esaslarına aykırı olduğu bilinmeli ve bundan sonra serbest hesapların kendisi ile karşılıklı çalışabileceği göz önüne alınarak, bu hesapların bilanço hesapları, gelir tablosu hesapları veya nazım hesaplarla karşılıklı çalışmamasına ilişkin önlemlerin alınması gerekmektedir.