Bingöl Genç Belediyesi hesap ve işlemlerinin incelenmesi sırasında, ilan ve reklam vergisi tahakkuk ettirilen bazı mükelleflerin vergi tarhiyatına esas vergi beyannamelerinin bulunmadığı tespit edilmiştir.

Verginin tarhı, vergi alacağının kanunlarında gösterilen matrah ve nispetler üzerinden idarece tespiti işlemi olup, vergi sistemimize göre olağan durumlarda bu tespit beyannameye dayalı olarak gerçekleştirilmektedir. Bu usulde mükellef yazılı olarak matrahını beyan etmekte, beyan edilen bu matrah üzerinden yapılacak tarhiyat işlemini takiben vergi tutarı, tahakkuk fişi ile kayıtlara alınmaktadır. Dolayısıyla, bir verginin tarh ve tahakkuku hususu, tarh ve tahsil zamanaşımının başlangıcı açısından da belirleyici bir işlemdir.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu'nun 12'nci maddesinde, belediye sınırları ile

mücavir alanları içinde yapılan her türlü ilan ve reklamın, ilan ve reklam vergisine tabi olduğu; 15'inci maddesinde, ilan ve reklamı kendi adına yapan veya yaptıran gerçek veya tüzel kişilerin ilan ve reklam vergisinin mükellefi oldukları; 16'ncı maddesinde ise ilan ve reklam işinin mükellefçe yapılması halinde ilan veya reklamın yapılmasından önce mükellef tarafından, ilan ve reklam işinin bu işi mutad meslek olarak ifa edenler tarafından yapılması halinde ilan ve reklam işini yapanlarca ilan veya reklamın yapıldığı ayı takip eden ayın 20' nci günü akşamına kadar verilecek beyanname üzerine tarh ve tahakkuk ettirileceği; vergisinin beyanname verme süresi içinde ödeneceği ancak ilgili vergi tarifesinin 1, 2 ve 4'üncü bentlerinde yazılı yıllık ilan ve reklamlara ait vergilerin belediye meclisince iki eşit taksitte alınmasına karar verilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Bu nedenle, ilan ve reklam vergisine tabi mükelleflerin beyanname verip vermediğinin ve gerçek değerler üzerinden beyanname verip vermediğinin görevli personeller tarafından periyodik olarak mahallinde takip ve kontrol edilmesi gerekmektedir.

Mahallinde ve söz konusu vergiye ait aktif mükellef listesi ile cari hesap ekstreleri üzerinden yapılan incelemelerde; bazı dükkân, ticari veya sınai müessese veya serbest meslek erbabına ait çeşitli yerlere asılan ve takılan her çeşit levha, yazı ve resim gibi sabit ilan ve reklamlar için mükelleflerince verilen ilan ve reklam vergisi bildirimlerinin mevcut olmasına karşın (314, 13755 sicil no.lu işletmeler gibi); bazı mükelleflerin ( 231, 4842, 11718, 14463, 18003 sicil no.lu işletmeler gibi) vergi tahakkuklarına esas beyannamelerinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu durumda, mükelleften alınan verginin doğruluğunun belge üzerinden kontrolü de mümkün olamamaktadır.

Şayet, mükelleflerin vergi kanunlarıyla belirlenen zamanlarda müracaat etmemeleri veya aynı kanunlarda kendilerine yüklenen mecburiyetleri yerine getirmemeleri sebebiyle zamanında tarh edilemediğinden, kanunen belirli matrahlar üzerinden idarece tarh edilerek tahakkuka bağlanması söz konusu ise; bu halde de, kesilecek birinci derece usulsüzlük cezası ile vergi kaybı cezasının karşılaştırılarak miktar itibarıyla fazla olan cezanın kesilmesi gerekmektedir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun, “Gelirlerin toplanması sorumluluğu” başlıklı 38' inci maddesinde; kamu gelirlerinin tarh, tahakkuk, tahsiliyle yetkili ve görevli olanların ilgili kanunlarda öngörülen tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin zamanında ve eksiksiz olarak yapılmasından sorumlu olduklarını, hükme bağlamıştır.

Açıklanan gerekçelerle, vergiye tabi ilan ve reklam bulunduran işyerlerinden beyannamesi mevcut olmayanların tespit edilerek gerekli tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin belgesine dayalı matrahlar üzerinden gerçekleştirilmesinin sağlanmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir.

Kamu idaresi cevabında; Vergiye tabi ilan ve reklam bulunduran işyerlerinden beyannamesi mevcut olmayanların tespiti yapılarak gerekli tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin yapılmasına başlanıldığını, ifade etmiştir.

Sonuç olarak İdare tarafından bulguya iştirak edilerek vergiye tabi ilan ve reklam bulunduran işyerlerinden beyannamesi mevcut olmayanların tespiti yapılarak gerekli tarh, tahakkuk ve tahsil işlemlerinin yapılmasına başlanıldığı, ifade edilmiş olup bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.