Büyükşehir Belediyesi hesaplarının incelenmesi neticesinde, kişilerden alacaklar hesabından yapılan tahsilatların eksik olarak bütçeye gelir kaydı yapıldığı tespit edilmiştir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin, 140 Kişilerden Alacaklar Hesabının işleyişinin konu edildiği 112’nci maddesinde; Bu hesapta kayıtlı alacaklardan nakden veya mahsuben tahsil edilen tutarlardan, tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmesi gerekenlerin 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedileceği; 800 Bütçe Gelirleri Hesabının işleyişinin konu edildiği 383’üncü maddesinde; Tahsilinde bütçeye maledilmek üzere kişilerden alacaklar hesabına kaydedilen tutarlardan nakden veya mahsuben tahsil edilenlerin 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedileceği; 630 Giderler Hesabının işleyişinin konu edildiği 373’üncü maddesinde ise; Tahsilinde bütçeye gelir kaydedilmek üzere hesaba alınan kişilerden alacaklardan, hesaba alındığı yıldan sonra silinmesine herhangi bir kanun ya da kararla hükmedilenlerin bu hesaba borç, 140 Kişilerden Alacaklar Hesabına alacak kaydedileceği belirtilmiştir.

Mahalli İdareler Detaylı Hesap Planı’nda yer aldığı üzere tahsilinde bütçeye gelir kaydedilecek olan kişilerden alacağın aslı için, 140 Kişilerden Alacaklar Hesabının 01.01 detay kodu, faizi için ise 01.02 detay kodu kullanılması gerekir. Aynı şekilde ilgili bütçe kayıtlarının muhasebeleştirilmesinde alacağın aslı için 800 Bütçe Gelirleri Hesabının 05.09.01.06 detay kodu, faizi için ise 05.01.09.01 alt detay kodu kullanılır. Eğer kişilerden alacaklar hesabındaki tutarlardan terkin edilen var ise bu tutar 630 Giderler hesabının 20.02 detay kodunda izlenir.

Yasal düzenlemeler ve genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri gereği, 140.01.01 ve 140.01.02’nin alacak toplamının, 800.05.09.01.06 ve 800.05.01.09.01 alacağı ile varsa 630.20.02’nin borcunun toplamına eşit olması gerekir.

Kesin Mizanın incelenmesinde, bu mizanda yer alan; 140.01.01 ve 140.01.02 hesaplarının alacak toplamları 22.507.759,55 TL, yıl içerisinde mahkeme kararı ile gerçekleşen terkin olması sebebiyle 630.20.02 borç toplamının 159.631,29 TL, 800.05.09.01.06 ve 800.05.01.09.01 alacaklarının toplamının ise 6.569.613,61 TL olduğu görülmüştür.

Kamu idaresi Bütçe Gelirleri Hesabına yansımayan 15.778.514,65 TL tutarındaki hatayı 10.05.2021 tarihli muhasebe işlem fişi ile düzelttiğini beyan etmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar ile 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanununun bütçe gelirleri tahsil edildiği yılda muhasebeleştirilir hükmü gereğince alacak tahsilatının ilgili yıl içerisinde bütçe hesaplarına alınması gerekmektedir.