İdare tarafından, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla kurulması zorunlu hayvan bakımevlerinin kurulmadığı, idarenin sorumluluğunda olan bu göreve yönelik harcamalar için 2023 yılı bütçesinde, kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayrılmadığı görülmüştür.

14.07.2021 tarihli ve 31541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7332 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu İle Türk Ceza Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 5199 sayılı Kanun’a ek ve geçici maddeler eklenmiştir. Bu kapsamda 5199 sayılı Kanun’a eklenen

“Belediyelerin sorumluluğu” başlıklı ek 1’inci maddede büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yirmi beş bini aşan büyükşehir ilçe belediyeleri ile diğer belediyelerin, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracağı belirtilmiştir. Yine aynı kapsamda Geçici 4’üncü maddede büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu yetmiş beş bini aşan belediyelerin 31.12.2022, diğer belediyelerin ise 31.12.2024 tarihine kadar hayvan bakımevlerini kurmakla yükümlü oldukları ifade edilmiştir. Ayrıca belediyelere bu maddenin yürürlüğü girmesinden itibaren üç yıl süreyle bu amaç ve rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayırma yükümlülüğü getirilmiştir. Bahsi geçen düzenleme 14.07.2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yukarıda açıklanan mevzuat çerçevesinde idarenin 31.12.2024 tarihine kadar sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kurması gerektiği açıktır. Ayrıca bu amaçla 2021 yılından başlayarak kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin %0,5 (binde beş) i kadar kaynağın ayrılması gerekmekteyken, 2021, 2022 ve 2023 yılları için gerçekleştirilmemiştir.

Yapılan denetimlerde; idare tarafından bu konu ile ilgili olarak “Acıpayam Hayvan Barınağı” fikir projesinin geliştirildiği, Türkiye Belediyeler Birliği tarafından yapılan yarışmada ödüle layık görüldüğü anlaşılmıştır. Ödül alındıktan sonra proje çizilmeye başlanmış, Başkanlığın onayından geçtikten sonra keşif-metraj ve proje kapsamında tüm detaylı proje hazırlanmış olup, gerekli tüm kurum izinleri alınmıştır. İlçenin Akalan Mahallesi mevkiinde yapılması planlanan proje yer tahsisi için Milli Emlak Müdürlüğünde onay sürecinde olup, tapu tahsisi yapıldıktan sonra hayata geçirileceği anlaşılmaktadır.

Her ne kadar idare tarafından bir proje geliştirilmiş ise de yapım aşamasına geçilmediği, mevzuat çerçevesinde herhangi bir hayvan bakımevi kurulmadığı görülmüştür.

Özellikle mevzuatta, sahipsiz ve tehlike arz eden hayvanların rehabilitasyonu belirtilmiş olup hayvan bakımevlerinin kurulmaması nedeniyle halk sağlığında meydana gelebilecek bir olumsuzluk durumunda idarenin sorumlu olacağı ve bu sorumluluk kapsamında maddi külfetlere katlanacağı açıktır. Bu ve benzeri nedenlerle idare tarafından, kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin %0,5 (binde beş)’i kadar kaynağın ayrılarak mevzuat çerçevesinde hayvan bakımevlerinin kurulması gerekmektedir.

İdare cevabında bulgu konusuna iştirak edildiği, İdare tarafından, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu kapsamında sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla kurulması zorunlu hayvan bakımevlerinin kurulmadığı, idarenin sorumluluğunda olan bu göreve yönelik harcamalar için 2023 yılı bütçesinde, kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde beşi oranında kaynak ayrılmadığı kabul edilmiş, barınak yapımı için bir saha belirlenmiş, tahsis için süreç başlatılmış, proje bakanlık onayına sunulmuş olduğu, sürecin devam ettiği anlaşılmaktadır.

Netice itibariyle, mevzuatta belirtilen sürede hayvan bakımevlerinin kurulması ve mevzuatta öngörülen sorumlulukların yerine getirilmesi gerekmektedir.