Karar Künyesi
İdarenin mülkiyetinde veya tasarrufunda bulunan 42 adet taşınmazın, kiralama ihalesi yapılmaksızın işgalci durumda bulunan kişi ve işletmelere ecrimisil karşılığında kullandırıldığı görülmüştür.
Belediyelerin kira, trampa ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi gibi işleri 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamındadır. Bu nedenle gerek mülkiyeti doğrudan belediyelere ait olan gerekse de mülkiyeti belediyelere ait olmamakla birlikte tasarruf hakkı kanunlarla bu kurumlara bırakılan taşınmazların kiralanmasına ilişkin işlemler 2886 sayılı Kanun’da yazılı amir hükümlere uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Söz konusu Kanun’un “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75’inci maddesinde devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malların gerçek ve tüzel kişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden ecrimisil isteneceği, ayrıca işgal edilen taşınmaz malın, idarenin talebi üzerine, bulunduğu yer mülkiye amirince en geç 15 gün içinde tahliye ettirilerek, idareye teslim edileceği belirtilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinin sekizinci fıkrasında, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı belirtilmiştir.
Mezkûr mevzuattan da anlaşılacağı üzere, ecrimisil bir kiralama olmadığı gibi olağan bir taşınmaz yönetimi de değildir. İşgale uğrayan ve bu işgal sonradan tespit edilen kamuya ait taşınmaz mal için fuzuli şagilden bunun bedelinin adeta bir tazminat suretinde alınmasıdır. İşgal edilen taşınmaz mal için mülkiye amirine talepte bulunulması ve mülkiye amirince söz konusu taşınmazın 15 gün içinde tahliye ettirilmesi esastır. Aksi bir durum, yani işgal eden kişinin ödemesi için tespit edilen ecrimisil bedelinin kira ödemesi gibi esas alınarak ileriye doğru devam ettirilmesi, 2886 sayılı Kanun’un her türlü satış ve kiralama gibi hususlarda ihale yoluna gidilmesi gerektiğini ifade eden amir hükümlerine aykırı olacaktır. Ayrıca mevzuata aykırı bu gibi bir uygulama idare malını haksız ve hukuksuz bir şekilde işgal edenin ödüllendirmesi sonucunu doğuracaktır.
Yapılan incelemede, İdarenin tasarrufunda bulunan içlerinde araç yıkama, otopark ve halı saha gibi kiraya elverişli nitelikte yerlerin de bulunduğu 42 adet taşınmazın ihalelerinin yapılmadığı, bu yerlerin spor tesisi işletmecileri, özel eğitim kurumları, telekomünikasyon şirketleri, diğer firma ve kişiler tarafından işgal edildiği, işgalcilerin söz konusu yerlerden uzun sürelerdir çıkarılmadığı, bunun yerine İdare tarafından 6’şar aylık dönemler itibarıyla tespit edilen ecrimisillerin kira gibi ileriye dönük de uygulandığı, bu suretle de mevzuata aykırı hareket edildiği tespit edilmiştir.
Yukarıda yer verilen denetim tespitine istinaden, İdare tarafından, bulguda yer alan hususa iştirak edilmiş, tespit edilen taşınmazlarla ilgili çalışma başlatıldığı ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, ecrimisil uygulamasının ihalesiz kiralama yöntemi olarak kullanılmasının 2886 sayılı Kanun hükümlerine aykırılık teşkil edeceği açıktır. Bu yerlerden kiralamaya uygun olanların ihale edilerek kiraya verilmesi, kiralanabilir duruma getirilemeyenlerin ise tahliyelerinin gerçekleştirilip imar planlarında işlevlendirilen fonksiyonlarına uygun hale getirilmesi gerekmektedir.