MARSU tarafından yapılan bazı ihalelerin, açık ihale usulü ile yapılması gerekirken mevzuata aykırı olarak pazarlık usulü (21-b) ile yapıldığı görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde; idarelerin bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu ve yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulünü temel usuller olduğu, diğer ihale usullerinin Kanunda belirtilen özel hallerde kullanılabileceği belirtilmiştir.

Kanun’un 19’uncu maddesinde; açık ihale usulü, bütün isteklilerin teklif verebildiği usul olarak tanımlanmıştır. Mezkûr Kanun’un 21’inci maddesinde ise pazarlık usulü ihale yöntemiyle alım yapılacak özel haller belirtilmiştir. Bu maddenin; b bendinde; doğal afet, salgın hastalık, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması durumlarında pazarlık usulünün gerçekleştirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

MARSU, 4734 sayılı Kanun’un pazarlık usulü ile ihale yöntemini düzenleyen 21’inci maddesinin b bendine göre aşağıdaki ihaleleri yapmıştır.

Tablo 7: Pazarlık Usulü (21-b) İle Yapılan İhaleler

Yukarıda belirtilen işler idareler tarafından devamlı surette yapılan, sayısı, miktarı önceden rahatlıkla bilinebilen, önceden tahmin edilebilecek türden alımlardır. Her ne kadar kamu idaresi cevabında; pazarlık usulü ile yapılan ihalelerin, küresel Koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeni ile ivedilikle gerçekleştirildiğini belirtmiş olsada, tabloda belirtilen 2018/482279 ve 2019/472962 ihale kayıt nolu ihalelerin ihale tarihleri ve 2020/249210 kayıt nolu ihalenin de ilan tarihi, pandemi sürecinden öncedir.

Sonuç olarak, ilgili hizmet alımı ile yapım işlerinin 4734 sayılı Kanun’un 21-b maddesinde belirtilen ivedilik gerektiren ve öngörülemeyen durumlar oluşmadan yapıldığı görülmüştür. Bu durum Kamu İhale Kanunu'nun temel ilkelerine aykırı olup, idarelerin ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi sağlamak için açık ihale yöntemi ile alım yapmaları gerekir. Sonuç itibariyle, idarenin belirtilen işlerde pazarlık usulü ile alım yapmasına lüzum bırakılmayacak şekilde ihale süreci için gerekli olan süreler de göz önünde bulundurularak açık ihale usulü ile ihaleye çıkması gerekmektedir.