Kurum mülkiyetinde bulunan taşınmazların mevzuata aykırı olarak bazı derneklere tahsis edildiği tespit edilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Taşınmaz tahsisi” başlıklı 47’nci maddesine göre; kamu idareleri, kanunlarında belirtilen kamu hizmetlerini yerine getirebilmek için mülkiyetlerindeki taşınmazlarla Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerleri, birbirlerine ve köy tüzel kişiliklerine bedelsiz olarak tahsis edebilmekte ve tahsis edilen taşınmazlar amacı dışında kullanılamamaktadır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Diğer kuruluşlarla ilişkiler” başlıklı 75’inci maddesinde;

“c) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.

1. Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmibeş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür.”

   hükümleri yer almaktadır.

   
   

   Belediyeler, kendilerine ait taşınmazları asli görev ve hizmetlerde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak belediye meclis kararı üzerine mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebileceklerdir. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinin (c) fıkrasına baktığımızda da; belediyelerin dernek ve vakıflarla ortak hizmet projeleri geliştirebileceğinin belirtildiği ancak mülkiyetindeki taşınmazları vakıf ve derneklere tahsis edebileceğine ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı görülmektedir. Dolayısıyla kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan dernek veya vakıflara süresi her ne olursa olsun belediye taşınmazlarının tahsis edilmesi mümkün değildir.

   Bunun yanında 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde “Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.” denilmekte olup belediye taşınmazlarının bu Kanun hükümlerine göre kiraya verilebileceği belirlenmiştir.

   Yine anılan Kanun’un 2’nci maddesinde; “Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır.” denilmiş olup 36’ncı maddesinde ise; “Bu Kanunun 1 inci maddesinde yazılı işlere ilişkin ihalelerde, tekliflerin gizli olarak verilmesini sağlayan kapalı teklif usulü esastır.” denilerek kiralama işlerinin ihale yoluyla yürütülmesi gerektiği açıkça vurgulanmıştır.

   Yapılan incelemede mevzuata aykırı olarak toplam altı derneğe kurum taşınmazlarının tahsis edildiği tespit edilmiş olup söz konusu derneklere ihalesiz olarak taşınmaz tahsisinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

   Kamu idaresi cevabında; "Belediyemiz mülkiyetinde bulunan taşınmazlar 5393 sayılı Belediye Kanununun 14. , 15. , 18. ve 75. Maddelerine dayanılarak belediyemiz görev ve sorumluluk alanına giren konularla ilgili olarak dernek tüzel kişilikleri ile belediyemiz arasında proje yürütülmesine ilişkin olarak imzalanan protokoller çerçevesinde Belediye Meclisince alınan karar ve Mülki İdare Amirinin onayı ile bedelli veya bedelsiz olarak protokol kapsamına göre değişen sürelerde tahsisi gerçekleştirilmiştir. Bunu dışında kamu yararı statüsü taşıyan derneklere Meclis kararı alınmak suretiyle taşınmaz tahsisi yapılmıştır."

   denilmektedir.

   
   

   Sonuç olarak Kamu İdaresi cevabında söz konusu taşınmaz tahsislerinin dernek ve vakıflarla yürütülen ortak hizmet projesi kapsamında yapıldığını belirtmektedir.

   
   

   Bulguda da belirtildiği üzere Belediyeler, kendilerine ait taşınmazları asli görev ve hizmetlerde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak belediye meclis kararı üzerine mahalli idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebileceklerdir. 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 75’inci maddesinin (c) fıkrasına baktığımızda da; belediyelerin dernek ve vakıflarla ortak hizmet projeleri geliştirebileceğinin belirtildiği ancak mülkiyetindeki taşınmazları vakıf ve derneklere tahsis edebileceğine ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı görülmektedir. Dolayısıyla belediye taşınmazlarının kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan dernek veya vakıflara süresi her ne olursa olsun tahsis edilmesi mümkün değildir.

   Kamu İdaresi taşınmazlarının dernek ve vakıflara ancak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri çerçevesinde ihale edilmek suretiyle kullandırılabileceği değerlendirilmektedir.