Belediye taşınmaz işlemlerinin incelenmesinde; taşınmaz malların envanter ve kayıtları ile cins tashihlerinin yapılmasına ve ilgili form ve cetvellerin hazırlanmasına başlanıldığı, ancak yıl sonu itibarıyla çalışmaların bitirilemediği, taşınmazların cins tashihlerinin yapılmadığı, dolayısıyla muhasebe kayıtlarının da gerçeği yansıtmadığı tespit edilmiştir.

02.10.2006 tarih ve 26307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik'in 5’inci maddesinin 2’nci fıkrasında; “Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlar maliyet bedeli üzerinden, bu taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenler ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınır.” denilmektedir.

Adı geçen Yönetmelik'in “Kayıt şekli” başlıklı 7'nci maddesine göre;

-Tapu kütüğünde idarelerin kendi adlarına tescilli olan ve Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların kaydını “Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu”na (Ek–2),

-Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan ve Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazlardan sadece ekonomik olarak değerlendirmeye konu olanlar ile kamusal ihtiyaçlarda kullanılanların kaydını “Tapuda Kayıtlı Olmayan Taşınmazlar Formu”na (Ek–3),

-Ek 1’deki Kayıt Planının “Orta Malları” başlığı altında yer alan taşınmazların kaydını “Orta Malları Formu”na (Ek-4),

-Ek 1’deki Kayıt Planının “Genel Hizmet Alanları” başlığı altında yer alan taşınmazların kaydını “Genel Hizmet Alanları Formu”na (Ek-5),

-Kendilerine tahsisli taşınmazları ise “Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu” na (Ek–6), kaydetmeleri gerekmektedir.

Kamu idarelerinin taşınmaz kayıt ve kontrol işlemleriyle görevli birimlerince hazırlanacak söz konusu formlar, mali hizmetler birimince konsolide edilecek, böylece kuruma ait taşınmaz envanteri ile mali tabloların karşılaştırılmasına imkan sağlayan icmal cetveller (Ek–7) oluşturulacaktır.

Adı geçen Yönetmelik'in “Cins Tashihlerinin Yapılması” başlıklı 10’ncu maddesinde;

“Kamu idarelerince; mülkiyetlerinde, yönetimlerinde veya kullanımlarında bulunan taşınmazların mevcut kullanım şekli ile tapu kaydının birbirine uygun olmaması durumunda, taşınmazlar mevcut kullanım şekli ile kayıtlara alınır. Kamu idareleri taşınmazların cins tashihinin yapılması için gerekli işlemleri yaparlar.

Tahsis edilen ve üzerinde irtifak hakkı tesis edilen taşınmazlar açısından bu yükümlülük, kullanan idarenin veya gerçek veya tüzel kişilerin durumu tespit eden yazısı üzerine taşınmaz maliki idareye aittir. Ancak cins tashihine ilişkin gerekli belgeler ile buna ilişkin malî yükümlülükler kullanıcılar tarafından karşılanır.” hükmü yer almaktadır.

Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik çerçevesinde yapılan bu envanter işlemlerinin, Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre de mali tablolara yansıtılması gerekmektedir.

Yerinde yapılan denetimlerde ve sonrasında yetkililerden alınan bilgi kapsamında; (Ek- 2) Tapuda kayıtlı taşınmazlar formu ile ilgili olarak taşınmaz tespit işlemlerinin ve taşınmazların kayıt işlemlerinin tamamlandığı, taşınmazların cins değişiklik işlemleri ve değerleme işlemlerinin (rayiç bedel üzerinden) devam ettiği, (Ek-3) Tapuda kayıtlı olmayan taşınmazlar formu ile ilgili olarak taşınmaz kayıt işlemlerinin devam ettiği, (Ek-4) Orta malları formu ile ilgili olarak Belediyenin bu nitelikte taşınmazı bulunmadığından bu form ile ilgili bir çalışma yapılmadığı, (Ek-5) Genel hizmet alanları formu ile ilgili olarak taşınmazların kayıt işlemlerinin tamamlandığı, cins değişikliği ve değerleme işlemlerinin (iz bedeli üzerinden) devam ettiği, (Ek-6) Sınırlı Aynî Haklar ile Kişisel Haklar ve Tahsis Formu ile ilgili olarak, taşınmaz kayıt işlemlerinin devam ettiği, (Ek-7) İcmal cetvelleri ile ilgili olarak, formların tamamlanmasını müteakip tamamlanacağı, anlaşılmıştır.

Belediye tarafından verilen cevapta; Belediye mülkiyetinde, kullanımında veya yönetiminde olan taşınmaz mallardan tapuda kayıtlı olanların tespit işlemlerinin yapıldığı, cins değişikliği işlemlerinin devam ettiği, cins değişikliği işlemleri için İmar Müdürlüğü ile İl Kadastro Müdürlüğü arasında yazışmaların devam ettiği, buna istinaden Kadastro Müdürlüğü tarafından istenilen aplikasyon ve son durum krokilerinin hazırlanmasına başlandığı, tapuda kayıtlı olmayan taşınmazlar için kayıt işlemlerinin başlatıldığı, sınırlı ayni haklar ve kişisel haklar ile tahsis formuna ilişkin kayıt işlemlerine başlanacağı, belirtilmiştir.

Belediye tarafından gönderilen cevap değerlendirildiğinde; Belediyece bulguya iştirak edildiği ve bulguda yer alan hususlarla ilgili gerekli çalışmaların yapılmaya başlandığı anlaşılmaktadır.

Sonuç olarak, mali tabloların taşınmazlar yönüyle tam ve güvenilir bilgi içermesini teminen; Belediyenin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazların envanter ve kayıtları ile cins tashihlerinin yapılması, ilgili form ve cetvellerin hazırlanması gerekmektedir.