Belediyenin Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Genel Müdürlüğü ile protokol kapsamında yaptığı gayrimenkul takası işleminde, karşı tarafın ödemesi gereken tapu harcını ödediği görülmüştür.

492 sayılı Harçlar Kanunu’nun tapu ve kadastro harçlarını düzenleyen dördüncü kısmının “Harçtan müstesna tutulan işlemler” başlıklı 59’uncu maddesinin (a) bendinde yer alan;

“Genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köylerin iktisap edecekleri gayrimenkullerin vesair ayni hakların tescili, şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri,” şeklindeki düzenleme ile belediyeler aynı Kanun’un 64’ncü maddesinde yer alan tapu harcından istisna tutulmuşlardır.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18’nci maddesi e) fıkrası kapsamında mülkiyeti belediyeye ait olan İstasyon Mahallesi 11 ada 56 parselde bulunan 8.813,69 m² yüzölçümüne sahip, 2.645.000,00 TL bedelli arsa ile mülkiyeti Ege Linyit İşletmeleri Bölge Müdürlüğüne ait Kurtuluş Mahallesi 110 ada 16 parsel ve 445 ada 101 parselde bulunan toplam 27.843 m² yüzölçümlü ve 4.180.000,00 TL bedelli arsaların trampa edilmesine ilişkin Soma Belediye Meclisinin 20.05.2020 tarih ve 61 No.lu Kararı ile Belediye Başkanına her türlü işlemleri yürütmek üzere yetki verilmiştir.

Başkanlık tarafından yapılan değerleme ve hazırlık çalışmaları sonrası konu tekrar belediye meclisinin gündemine alınmış olup 06.07.2021 tarihli Belediye Meclisi toplantısında, trampadan doğacak 1.535.000,00 TL tutarındaki farkın maden payından mahsup edilerek üç eşit taksitte ödenmesi, taksitten doğacak yasal faizlerin, tapu devir harçları vb. masrafların Belediye tarafından karşılanacağı konusunda Belediye Başkanına yetki verilmiştir.

Bahsi geçen Meclis Kararı’ndaki yetkiye dayanarak Belediye Başkanı ile TKİ Genel Müdürlüğü arasında akdedilen 12.07.2021 tarihli protokolde, trampa sonucu taşınmazların rayiç bedelleri arasında oluşan 1.535.000,00 TL tutarındaki farkın 3 yıl süre ile TKİ tarafından Belediyeye ödenen maden katkı payından mahsup edilmek suretiyle tahsil edileceği, devire

ilişkin olarak her iki taraf adına doğacak her türlü masrafın da talep sahibi olan Soma Belediyesi tarafından karşılanacağı hüküm altına alınmıştır.

Yapılan incelemede, Soma Tapu Müdürlüğünce düzenlenen 02.08.2021 tarihli 7863 No.lu yevmiye kaydı ile trampa işleminin tamamlandığı, söz konusu taşınmazların karşılıklı olarak taraflara devredildiği, TKİ adına ortaya çıkan 167.527,38 TL tutarındaki tapu harcının yatırıldığı, söz konusu tutarın iki kurum arasında imzalanan protokole dayanılarak 02.08.2021 tarihli e-fatura ile Belediye’den talep edildiği ve ilgili tutarın Belediye tarafından TKİ hesabına aktarıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda belirtilen Kanun hükümleri karşısında, Belediyenin iktisap ettiği gayrimenkullere yönelik taraf olduğu tapu ve kadastro işlemlerinin tapu harcından istisna tutulduğu açıktır. Bahsi geçen trampa işleminde ise TKİ Genel Müdürlüğünün sadece kendisine düşen harcı ödemesi ve trampa işlemini tamamlaması gerekmektedir.

Bu itibarla, Soma Belediye Meclisince verilen yetkiye dayanılarak Belediye Başkanı tarafından TKİ Genel Müdürlüğü ile yapılan protokole dayanılarak tapu harcının ödenmesi mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.