Belediyenin yetki ve görev sınırları içinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyette bulunan işletmelerin olduğu ve buna bağlı olarak da İdarenin, işyeri açma izni harcı geliri kaybına uğradığı görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun "İşyeri Açma İzni Harcı" başlıklı 81’inci maddesinde; belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir iş yerinin açılmasının “İşyeri Açma İzni Harcına” tabi olduğu belirtilmiştir.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’e göre de, belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterecek işletmelerin ilgili belediyeden iş yeri açma ve çalışma ruhsatı almış olması gerekmektedir.

Diğer yandan, 3572 sayılı Kanun’daki muafiyet düzenlemesi ile avukatlık büroları, serbest muhasebeci ve mali müşavirlik hizmeti veren iş yerleri, tabipler, noterler, mimar ve mühendisler gibi bazı meslek grupları işyeri açma ve çalışma ruhsatı almaktan muaf tutulmuştur. İlgili kanunlarında da, bu iş yerlerinin faaliyet sahalarına göre bakanlıklar ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından faaliyetleri ile ilgili izin alacakları ve bu izin belgelerinin de işyeri açma ve çalışma ruhsatı niteliğinde olacağı belirtilmiştir.

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan verilere göre Fatih ilçesinde faal durumda olan iş yerlerinden, örnek olarak seçilen 160 iş yerinden 97 tanesi için İdare tarafından işyeri

açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmediği görülmüştür. Buna bağlı olarak da İdarenin işyeri açma izni harcı geliri kaybına uğradığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerinde İdare tarafından; iş yerlerinin 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun, İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve ilgili mevzuat kapsamında ruhsatlandırıldığı, çevre temizlik vergisi ödemek zorunda olan bütün iş yerlerinin işyeri açma ve çalışma ruhsatına tabi olmadığı, 2019 yılında denetim ekibi oluşturularak ruhsatsız yerlerin tespitine başlandığı, bölgedeki iş yerlerinin yoğunluğu nedeni ile çalışmaların devam ettiği ifade edilmiştir.

Bulguda çevre temizlik vergisi mükellefiyeti olup da işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmeyen iş yerlerine ilişkin herhangi bir kıyaslama veya tespit bulunmamaktadır. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığından alınan verilere göre Fatih ilçesinde faal olan iş yerlerinden örnek olarak seçilen 160 iş yerinin muafiyet ve istisna kapsamında olan iş yerleri dikkate alınarak incelenmesinin sonucunda, İdarenin Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünde görevli personelin Fatih Belediyesi uzantılı mail adresinden 11.01.2022 tarihinde gönderilen veride 97 iş yeri için işyeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenmediği görülmüştür.

Sonuç olarak, İdarenin yetki ve görev alanındaki işletmelerin, işyeri açma ve çalışma ruhsatından muaf olanları da dikkate alarak, işyeri açma ve çalışma ruhsatlarının bulunup bulunmadığının takibini sağlaması ve buna bağlı olarak da işyeri açma izni harcının zamanında tahsil edilmesi gerekmektedir.