Belediyeye ait genel aydınlatma faturalarıyla ilgili incelemenin sağlıklı yapılmadığı ve itiraz edilebilecek durumların varlığının araştırılmadığı ve bunun sonucunda Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere diğer belediyeler tarafından ödenmesi gereken faturalar ile Çubuk belediyesine ait olup da olması gerekenden fazla gelen genel aydınlatma elektrik faturalarının itiraz edilmediği için ödendiği görülmüştür.

6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 6’ncı maddesinin 1’inci fıkrasında 31/12/2025 tarihine kadar, genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde gerçekleşen aydınlatma giderlerinin Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten ve ilgili belediyelerin genel

bütçe vergi gelirleri payından karşılanacağı, belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri payından yapılacak kesinti için, büyükşehir belediyeleri ve mücavir alanlardaki belediyeler ile diğer belediyelerde farklı oranların uygulanacağı, bu madde hükmü gereğince alınan 2014/6784 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla belediyelerin genel bütçe vergi gelirleri payından yapılacak aydınlatma gideri kesintisinin, büyükşehir belediyelerinin sınırları içinde aydınlatma giderlerinin yüzde yirmisi, diğer belediyeler ve mücavir alanlarında yüzde onu olarak uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nin “Genel aydınlatma yükümlülüğü” başlıklı 5’inci maddesinde genel aydınlatma kapsamında dağıtım şirketine devredilecek yerler sayılmıştır.

Genel Aydınlatma Yönetmeliği'ne dayanılarak hazırlanan Genel Aydınlatma Tebliği’nin “Faturaların ve icmallerinin düzenlenmesi” başlıklı 5’inci maddesinde dağıtım şirketlerince, bir aydan az olmamak kaydı ile okuma dönemlerine göre, büyükşehir belediyeleri, büyükşehir ilçe belediyeleri ve diğer belediyeler ile il özel idaresine muhatap düzenlenen genel aydınlatmaya ilişkin faturaların ilgisine göre belediyelerin veya il özel idarelerin onayına sunulacağı, faturaların tebliği tarihinden itibaren bir hafta içinde itiraz edilmeyen faturaların onaylanmış sayılarak onaylı fatura bilgilerinin dağıtım şirketi tarafından TEDAŞ’a iletileceği, “İtiraza konu faturalar” başlıklı 8’inci maddesinde dağıtım şirketi tarafından düzenlenerek ilgisine göre belediyeler ve il özel idarelerinin onayına sunulan faturalardan itiraz konusu olanların yazı ile dağıtım şirketine bildirileceği, dağıtım şirketi; itiraz kapsamında gerekli incelemeyi yaparak, itiraza konu olan faturalardan doğru olanlarını belgeler ile ispat ederek, hatalı olan faturaları ise iptal ederek doğru tutarları yansıtacak şekilde yeniden düzenleyip sonucu 15 gün içerisinde ilgili belediyeye yazı ile bildireceği ifade edilmiştir.

Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereği genel aydınlatma kapsamında aydınlatılan yerlerde kullanılan elektrik giderleriyle ilgili belediyenin önemli görevleri bulunmaktadır. Ancak İdarece söz konusu genel aydınlatma faturalarında sadece adet itibariyle inceleme yapıldığı başka türlü bir incelemenin yapılmadığı görülmüştür.

Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından alınan 15.12.2017 tarih ve 2445 sayılı karar ile genişliği 15 metrenin altındaki yolların sorumluluğu ilçe belediyesine, üzerindeki yol ve caddelerin sorumluluğu ise büyükşehir belediyesine bırakılmıştır. Bu karara rağmen genişliği 15 metrenin üzerinde olan sokak ve caddelerin genel aydınlatma faturası Ankara Büyükşehir Belediyesine değil, Çubuk ilçe belediyesine gönderilmekte ve bedeli ilçe belediyesinin vergi gelirleri payından kesilmektedir. Örneğin; 4012519441 tesisat nolu

faturalar Atatürk mahallesi Şehit Bülent Öztürk caddesine, 4006412676 tesisat nolu faturalar Cumhuriyet mahallesi imam hatip caddesine, 4006412674 tesisat nolu faturalar Yavuzselim mahallesi Atatürk caddesine, 4012069202 tesisat nolu faturalar Cumhuriyet mahallesi stad caddesine, 4011896180 tesisat nolu faturalar Atatürk Mahallesi Alaparslan Türkeş caddesine ait olup Çubuk Belediyesine gönderilmektedir. Bir başka örnek ise 4010905906 tesisat nolu faturaların Sirkeli mahallesine ait olan faturalar da Çubuk Belediyesine gönderilmektedir. Oysa Sirkeli mahallesi, Çubuk ilçesine değil Pursaklar ilçesine bağlıdır. Örneklerde olduğu gibi Çubuk Belediyesinin sorumluluk alanında olmayan yerlerin aydınlatma aboneliğinin bulunması itiraz konusudur. Ayrıca, 4002660131 tesisat nolu Susuz mahallesi ile 4002483506 tesisat numaralı Karataş mahallesinin 28.03.2022 tarihli genel aydınlatma faturalarında gündüz tüketiminin, puant dönem tüketiminden fazla olduğu görülmüş olup, bu durumun bir arızdan kaynaklandığı ve fatura tutarını arttırdığı değerlendirilmiştir. Genel aydınlatma kapsamında aydınlatma tesislerinin bakım onarımı dağıtım şirketine ait olduğundan aydınlatma tesisinin arıza sebebiyle gündüz tüketiminin çok olması da bir itiraz konusudur.

Bulguya istinaden İdarece kendisine ait olmadığı düşünülen 37 adet tesisat ile ilgili olarak, 03.04.2023 tarih ve 24902 sayı numarası ile Başkent Elektrik Dağıtım AŞ’ye gerekli kontrol ve tespitin yapılması için talepte bulunulmuştur. Başkent Elektrik Dağıtım AŞ ve Çubuk Belediyesi ile birlikte koordineli olarak gerekli kontroller yapılmış ve Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.’nin 09.05.2023 tarih ve Sayı:BE-OUT-306-2023-716 sayılı yazısı ile, bahse konu tesisatlardan 21 adet tesisatın Ankara Büyükşehir Belediyesi sorumluluğunda bulunan caddelere ait olduğu tespit edilmiş ve gerekli saymanlık güncellemesi gerçekleştirilmiştir.

Sonuç olarak idarece, kendisine gönderilen faturalardaki tüketim miktarlarının, gelen faturaların kendi sorumluluğundaki yerlere ait olup olmadığının, hesaplanan fatura bedellerinin doğruluğunun kontrol edilmesi, idarenin itiraz konusu olabilecek hususlara itiraz etme hakkının kullanılması gerekmektedir.