Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığınca işyeri açma ve çalışma ruhsatına ve imar mevzuatına aykırı olduğu bilgi, belge, fotoğraf ve tutanaklarla kanıtlanmış olan yapılar hakkında yasal sürecin eksik olarak işletildiği tespit edilmiştir.

5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun “Büyükşehir belediyesinin imar denetim yetkisi” başlıklı 11’inci maddesinde;

Büyükşehir belediyesinin, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkili olduğu, denetim yetkisinin, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerdiği, bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgelerin en geç on beş gün içinde büyükşehir belediyesine verileceği, denetim sonucunda belirlenen eksiklik ve aykırılıkların giderilmesi için ilgili belediyeye üç ayı geçmemek üzere süre verileceği, bu süre içinde eksiklik ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesinin eksiklik ve aykırılıkları gidermeye yetkili bulunduğu, büyükşehir belediyesi tarafından belirlenen ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların, gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirileceği, belirlenen imara aykırı uygulamaların, ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesinin 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42’nci maddelerinde belirtilen yaptırım hükümlerine ve yetkilerini kullanma hakkına sahip olduğu, ancak 3194 sayılı Kanunun 42’nci madde kapsamındaki konulardan dolayı ilgililere iki kez ceza verilemeyeceği, hükme bağlanmıştır.

Buna göre, imar mevzuatına ve işyeri açma ve çalışma ruhsatına aykırı olduğu kanıtlanmış olana yapıların ve işletmelerin büyükşehir belediyesince ilçe belediyelerin bildirilmesi, ilçe belediyelerince bu işletme ve yapılar hakkında üç aylık süre içinde işlem tesis edilmemesi halinde, bizzat büyükşehir belediyesince işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; Büyükşehir Belediyesi Zabıta Daire Başkanlığınca işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmadan faaliyet gösteren, ruhsatta öngörülen işletme alanı dışına çıkan, kamuya ait otopark alanını işgal eden, imara aykırı olarak üzerine eklenti yapılan işyerleri hakkında tutanak tutulduğu, bu tutanakların fotoğraflar ve diğer kanıtlayıcı belgelerle de desteklendiği, büyükşehir belediyesince söz konusu tespitlerin ilçe belediyelerine yazıldığı, ilçe belediyelerine verilen üç aylık süre sona ermesine rağmen bu işyerleri hakkında büyükşehir belediyesince İmar Kanununun 32’nci ve 42’nci maddelerinde öngörülen hükümlerin işletilmediği görülmüştür.

Kamu İdaresi cevabında; Büyükşehir Belediyesince yapılan denetimlerde bilgi, belge ve fotoğraflarla imar mevzuatına aykırı olduğu tespit edilen yapılar hakkında; 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 11’inci maddesi hükümleri doğrultusunda belirlenen imara aykırılıkların Büyükşehir Belediyesi tarafından yasal işlemlerin başlatılması için ilgili ilçe belediyelerine bildirildiği; söz konusu aykırılıklar arasında 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16’ncı maddesi ve 06.06.2018 tarihli ve 30443 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar çerçevesinde alınması gereken yapı kayıt belgelerinin alınmamış olmasının da bulunduğu, bu işlemlerin ve belgelerin alınması ve sonuçlandırılmasına ilişkin idari ve yargı süreçlerinin başlatılmış olmasının uygulama sürecini uzattığı; ancak bundan sonraki süreçte işyeri açma ve çalışma ruhsatına ve imar mevzuatına aykırı olduğu bilgi, belge, fotoğraf ve tutanaklarla kanıtlanmış olan işletmeler ve yapılar hakkında büyükşehir belediyesince İmar Kanunu’nun 32’nci ve 42’nci maddelerinde öngörülen hükümlerin uygulanması işlemlerinin yasal süre içerisinde yerine getirileceği ifade edilmiştir.

Sonuç olarak; işyeri açma ve çalışma ruhsatına ve imar mevzuatına aykırı olduğu bilgi, belge, fotoğraf ve tutanaklarla kanıtlanmış olan işletmeler ve yapılar hakkında büyükşehir belediyesince İmar Kanunu’nun 32’nci ve 42’nci maddelerinde öngörülen hükümlerin uygulanması gerekmektedir.