Sosyal Denge Sözleşmesine Mevzuatta Belirlenen Tavan Tutarın Üzerinde Sosyal Denge Tazminatı Ödeneceğine Dair Hükümlerin Konulması

01.04.2019-31.12.2019 dönemini kapsayan toplu sözleşmeye, mevzuatta belirlenen tavan tutarın üzerinde sosyal denge tazminatı ödeneceğine dair hükümlerin konulduğu görülmüştür.

375 sayılı KHK’nın Ek-15 inci maddesinde, belediyelerde istihdam edilen kamu görevlilerine sosyal denge tazminatı ödenebileceği, ödenecek tazminat tutarının tavan tutarın üzerinde olamayacağı belirtilmiştir.

4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32 nci maddesinde, sosyal denge sözleşmelerinin toplu sözleşme niteliğinde sayılamayacağı; Geçici 14 üncü maddesinde ise; toplu sözleşmede uygulanacak tavan tutarın belirlenmesinde nasıl bir yol izleneceği ayrıntılı olarak hüküm altına alınmıştır.

11.04.2012 tarihinden önce belediyeler tarafından sosyal denge sözleşmesi yapılabilmesi ve bu sözleşme uyarınca kamu görevlilerine tazminat adı altında ödemede bulunulabilmesi mümkün değilken, 6289 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi ile gerek 375 sayılı KHK gerekse 4688 sayılı Kanun’da değişikliklere gidilmiş ve mahalli idarelerde görev yapan kamu personeline sosyal denge tazminatı ödenebilmesi meşru hale getirilmiştir. Yapılan düzenlemelerde, kamu görevlilerine ödenebilecek sosyal denge tazminatına tavan tutar uygulaması getirilmiş ve ödenecek tazminatın belirlenen tavan tutarları geçmemesi hüküm altına alınmıştır.

Yapılan düzenlemelere göre özet olarak; 15.03.2012 tarihinden önce bir sözleşme imzalanmışsa, bu sözleşme, süresi bitinceye kadar geçerli olacaktır. Söz konusu sözleşmenin çeşitli sebeplerle 31.12.2019 tarihinden önce sona ermesi durumunda 31.12.2019 tarihine kadar yeni bir sözleşme imzalanabilecektir. İmzalanacak sözleşmelerde tavan tutarın belirlenmesinde ise 4688 sayılı Kanun uyarınca imzalanan Toplu sözleşme ile 11.04.2012 tarihinde geçerli olan belediyece imzalanan sözleşme hükümlerinin karşılaştırılması suretiyle karar verilmesi

gerekmektedir. Buna göre; 11.04.2012 tarihinde uygulanan sözleşme uyarınca unvanlar itibarıyla ilgili personele ödenen ortalama aylık tutar ile 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutar kıyaslanacak, bu tutarlardan yüksek olanı yapılacak yeni sözleşmede tavan tutar olarak esas alınabilecektir.

4688 sayılı Kanun'un Geçici 14 üncü maddesi 11.04.2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olup bu tarihte; 01.01.2011–31.12.2012 dönemini kapsayan idare ile Tüm Bel-Sen arasında yapılan Toplu Sözleşme uygulanmaktadır. Belediye ile Tüm Bel-Sen arasında yapılan ve 01.01.2011 – 31.12.2012 dönemini kapsayan Toplu Sözleşme uyarınca unvanlar itibarıyla personele yapılmış olan ortalama aylık ödeme, 4688 sayılı Kanun uyarınca imzalanan Dördüncü Dönem Toplu Sözleşmede belirlenen tavan tutarın altında olduğu için idare imzalayacağı yeni sözleşmede toplu sözleşmede yer alan en yüksek devlet memuru aylığının memur aylık katsayısı ile çarpımına denk gelecek miktar olarak belirleyebilecektir.

Ancak, personel hesapları üzerinde yapılan incelemelerde 01.04.2019-31.12.2019 dönemini kapsayan Toplu Sözleşmede, sosyal denge tazminatının tavan tutarın üzerinde belirlendiği görülmüştür. Yukarıda detaylı bir şekilde anlatıldığı üzere tavan tutarın üzerinde sosyal denge tazminatının ödeneceğine dair sözleşmeye hüküm konulması mevzuata açıkça aykırıdır.

Sosyal Denge Sözleşmesine Tazminat Ödemesi Dışında Sosyal Haklara Yönelik Hükümler Konulması