Karar Künyesi
İdare ile yetkili Sendika arasında yapılan Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesinin konusu dışında hükümler içerdiği görülmüştür.
Anayasa’nın “1. Genel ilkeler” başlıklı 128'inci maddesinde; memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceği ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümlerinin saklı olduğu hüküm altına alınmıştır.
25.08.2021 tarihli 31579 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 2023 Yıllarını Kapsayan 6'ncı Dönem Toplu Sözleşme’nin Genel Hükümler başlıklı birinci kısmının “Kapsam” başlıklı 1'inci maddesinin ikinci fıkrasında, bu kararda düzenlenmeyen mali ve sosyal haklar hakkında ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı hüküm altına alınmıştır.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32’nci maddesinin bir ve ikinci fıkralarında, belediyelerde sosyal denge tazminatı ödenmesine ilişkin esaslara dair; 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 15’inci maddesinde de sosyal denge tazminatının ödenebilecek aylık tutarının, 4688 sayılı Kanun’a göre yapılan toplu sözleşmede belirlenen tavan tutar ile sınırlı olduğuna dair hükme yer verilmiştir.
Kurum ile sendika arasında imzalanan Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesi’nin 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'na ve bilhassa bu Kanun’un 32’nci ve geçici 14’üncü maddelerine istinaden imzalandığı anlaşılmıştır.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeden de görüleceği üzere, sosyal denge sözleşmesinde sadece; görev yapılan birim ve iş hacmi, görevin önem ve güçlüğü, görev yerinin özelliği, çalışma süresi, kadro veya görev unvanı ile derecesi gibi kriterlere göre tavan tutarı aşmamak kaydıyla ödenebilecek tazminatın aylık tutarı düzenlenebilecektir. Sosyal denge sözleşmelerine, sözleşmenin adı farklı dahi olsa, farklı ödemelere ve hususlara ilişkin hükümler konulması mevzuatına açıkça aykırı olacaktır.
Yapılan incelemede, Sosyal Denge Tazminatı sözleşmesinde, yukarıda belirtilen Kanunlar ve Yerel Yönetim Hizmet Koluna İlişkin Toplu Sözleşme hükümlerine aykırı olarak “Sözleşmenin kapsamı ve yararlanma koşulları”, “Sendika ile üyelerinin yükümlülükleri”, “Başvuruların Cevaplanması”, “İşverenin hak ve yükümlülükleri”, “Sendika ve üyelerinin hak ve yükümlülükleri”, “Sendikal çalışmalar”, “Sosyal haklar ve eğitimler”, “İşyerine geliş gidiş için sevis hizmeti”, “İşyeri kurulu” başlıkları altında sözleşmenin konusu ile bağdaşmayan hükümlere yer verildiği tespit edilmiştir.
Kamu idaresi cevabında, ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağını belirtmiştir.
Sonuç olarak; Sosyal Denge Sözleşmesine sosyal denge tazminat tutarının tespit edilmesi dışında hükümler konulmaması gerekmektedir.