Kurum tarafından yapılan bazı yapım işlerinin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen temel ihale usulleri olan açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü ile ihale edilmesi gerekirken kısımlara bölmek suretiyle doğrudan teminle gerçekleştirildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun "Temel ilkeler" başlıklı 5’inci maddesinde;

“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez. Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez ...”

denilmekte, aynı Kanun’un doğrudan temin başlıklı 22’nci maddesinin d fıkrasında büyükşehir belediyesi sınırları dahilinde bulunan idarelerin 67.613,00 TL’sini, diğer idarelerin 22.524,00 TL’sini aşmayan ihtiyaçları ile temsil ağırlama faaliyetleri kapsamında yapılacak konaklama, seyahat ve iaşeye ilişkin alımların ilân yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temini usulü ile karşılanabileceği belirtilmektedir.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin 22.5.1.2. numaralı maddesinde ise

"…4734 sayılı Kanunun 19'uncu maddesine göre açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanunun 22'nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırların altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünmek suretiyle aynı Kanunun 22'nci maddesinin (d) bendine göre temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı hususuna dikkat edilmesi gereklidir."

denilmek suretiyle aynı husus tekrar edilerek aynı nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere veya gruplara bölünerek yapılmasının 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiği ifade edilmektedir.

Tablo 11: Kısımlara Bölünerek Yapılan Yapım İşlerine İlişkin Liste

Yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere Kurum tarafından yaptırılan yapım işlerinde 4734 sayılı Kanun’un 22-d maddesiyle 2018 yılı için her bir alım için belirlenen 67.613,00 TL’lik limite uyulmuş olmakla birlikte niteliği itibari ile aynı mahiyette olan yıl içerisinde sürekli tekrarlanan ve yakın tarihlerde yaptırılan yapım işleri, parçalara bölünmek suretiyle gerçekleştirilmiştir.

Kamu İdaresi tarafından yapılan işlerin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda öngörülen “temel ilkeler” çerçevesinde yine aynı Kanun’da düzenlenen usul ve esaslara göre yaptırılması gerekmekte olup Kanun’da belirtilen temel ihale usulleri ile yapılması gereken işler doğrudan temin yöntemi ile yapılmamalıdır.

Kamu idaresi cevabında; "İdaremiz olarak yapılan tüm doğrudan teminle yapım işi alımlarında; kamu yararı ve en uygun fiyat gözetilerek, vatandaşlarımıza iyi bir hizmet verme amaçlanmıştır. Tablolarda belirtilen yapım işi alımları Belediyemiz hizmetlerinde her zaman kullanılabilen iş kalemleri olduğu anlaşılmış olup, müdürlüklerimiz tarafından iyi bir planlama yapılarak; açık ihale usulü prensibinde ihale edilebilir. Sayıştay raporuna tekrar bu konuların

dahil olmaması için gerekli özen ve dikkat gösterilerek; tüm müdürlüklerin sağlıklı bir iş programı yapmaları için resmi yazı ile bilgilendirilecektir."

denilmektedir.

Sonuç olarak Kamu İdaresi bulgu konusu hususa katılmakta olup, yapım işlerinin yapılacak planlama dahilinde açık ihale usulü ile ihale edileceğini belirtmektedir.

Öneri:

Kamu İdaresince ihtiyaç duyulan yapım işleri, sistemli bir şekilde planlaması yapılmadan gerçekleştirilmektedir. Yapım işlerine ilişkin ihtiyaçlar birimlerden gelen talepler doğrultusunda belirlenmeli, ihtiyaçlar sağlıklı bir planlamayla 4734 sayılı Kanunda belirtilen temel ihale usulleriyle karşılanmalıdır.