Karar Künyesi
İzmir Demokrasi Üniversitesi Tıp Fakültesi için yapılan muhtelif tıbbi malzeme alımlarının parçalara bölünmek suretiyle doğrudan temin sınırları içerisinde bırakılarak aynı firmadan ve aynı tarihlerde temin edildiği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde;
“İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.
…
Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal veya hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez.
Bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir.
…” denilmektedir.
Yine aynı Kanun’un “Görevlilerin ceza sorumluluğu” başlıklı 60’ıncı maddesinde ise;
“İhale yetkilisi ile ihale komisyonlarının başkan ve üyeleri ile ihale işlemlerinden sözleşme yapılmasına kadar ihale sürecindeki her aşamada görev alan diğer ilgililerin; 17 nci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. (Değişik son cümle: 30/7/2003-4964/36 md.) Bu Kanuna aykırı fiil veya davranışlardan dolayı hüküm giyen idare görevlileri, bu Kanun kapsamına giren işlerde görevlendirilemezler.
Bu Kanun kapsamına giren işlerden dolayı yargı organlarınca herhangi bir ceza verilmiş olanlar, bu Kanun kapsamına giren bütün kamu kurum ve kuruluşlarınca bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar.
(Değişik üçüncü fıkra: 30/7/2003-4964/36 md.) 5 inci maddede belirtilen ilkelere ve 62 nci maddede belirtilen kurallara aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar hakkında da yukarıda belirtilen müeyyideler uygulanır.”
hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinde de açıkça ifade edildiği üzere, her türlü kamu kaynağını kullanan görevliler, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludurlar. Yine yukarıda belirtildiği üzere, bu Kanun’a göre yapılacak ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale usulü temel usullerdir. Bu usullerin dışında alım yapılabilmesi, Kanun’da sayılı istisnai durumlarla sınırlıdır. İhtiyaçların doğrudan temin sureti ile karşılanabilmesi için parçalara bölünerek temin edilmesi de Kanunun yukarıda değinilen 5’inci maddesine de açıkça aykırıdır.
İdarece doğrudan temin suretiyle satın alınan “Tıp fakültesi için muhtelif malzeme” alımlarına ilişkin olarak düzenlenen belgeler üzerinde yapılan incelemede, üç ayrı doğrudan temin işlemiyle (2021 yılı için mu madde kapsamında yapılabilecek satın almaların üst sınırı 121.405,00 TL'dir) satın alınan malzemelerin benzer mahiyette olduğu, piyasa araştırmasının aynı firmalardan alınan fiyatlar üzerinden belirlendiği, her üç alımında aynı firmadan yapıldığı
ve alımlara ilişkin olarak düzenlenen faturalarında aynı tarihli olduğu tespit edilmiştir. Böylelikle, 4734 sayılı Kanun uyarınca açık ihale yöntemiyle temin edilmesi gereken ihtiyaç mevzuata aykırı olarak doğrudan temin suretiyle temin edilmiştir.
Söz konusu alımlara ilişkin düzenlenen evrakların tarih ve numaraları aşağıdadır:
Tablo 9 : Doğrudan Temin Yöntemiyle Yapılan Alımların Listesi
MİF Numarası | MİF Tarihi | Tutar | Doğrudan Temin Onay Tarihi |
5207 | 28.12.2021 | 132.589,74 TL | 15.11.2021 |
5213 | 28.12.2021 | 141.635,40 TL | 01.11.2021 |
5214 | 28.12.2021 | 142.732,80 TL | 19.11.2021 |
Sonuç olarak, Kanun’un temel ilkeler olarak belirlediği, her türlü kamu kaynağını kullanan görevlileri, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlama sorumluluğu ihlal edilmiştir.