Şirket envanterinde yer alan arazi ve arsaların 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabında izlendiği görülmüştür.

1 Seri No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği’nin “Tekdüzen Hesap Çerçevesi, Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları” bölümünün (c) bendinde, 150-İlk Madde Ve Malzeme Hesabının; üretimde veya diğer faaliyetlerde kullanılmak üzere işletmede bulundurulan hammadde, yardımcı madde, işletme malzemesi, ambalaj malzemesi ve diğer malzemelerin izlenmesi için kullanılacağı, söz konusu malzemelerin satın alındıkları ya da üretildikleri maliyet bedelleri ile bu hesabın borcuna, üretime verildiğinde, tüketildiğinde, satıldığında veya devredildiğinde ise hesabın alacağına kaydedileceği ifade edilmiştir.

Diğer yandan 25-Maddi Duran Varlıklar Hesap Grubu, işletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlık kalemlerinin ve bunlarla ilgili birikmiş amortismanların izlendiği hesap grubu olarak tanımlanmış, bu hesap grubu içerisinde yer alan 250-Arazi ve Arsalar Hesabının ise işletmeye

ait her türlü arazi ve arsaların izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.

Açıklanan mevzuat hükümlerine göre, tahmini yararlanma süresi 1 yıldan fazla olan fiziki varlıkların maddi duran varlık olarak değerlendirilmesi ve duran varlıklar hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplarda izlenmesi gerekmektedir.

Yapılan incelemede; kayıtlı değeri 62.856.525,82 TL olan 44 ayrı parselde yer alan arazi ve arsaların tahmini yararlanma süresi 1 yıldan fazla olmasına rağmen şirket tarafından 250- Arazi ve Arsalar Hesabının kullanılmadığı, söz konusu arazi ve arsaların 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabında izlendiği tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine, Şirket tarafından özetle; Şirket uhdesinde yer alan arazi ve arsaların, ağırlıklı olarak üzerinde proje geliştirilecek alanlar olmakla beraber bir kısım arazi ve arsaların da proje geliştirilemeyen donatı alanları olduğu belirtilmiş olup aktifte yer alan ve projeye dönüşmesi bir yıldan fazla zaman alacak ya da üzerinde proje yapılamayacak 62.856.525,82 TL bedelli 44 ayrı parselde yer alan arazi ve arsaların, 02.01.2023 tarih ve 350 yevmiye kaydı ile 250-Arazi ve Arsalar Hesabına aktarıldığı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak, söz konusu hatalı uygulamanın 2023 yılında düzeltildiği ifade edilmişse de 2022 yılı mali tablolarında 250-Arazi ve Arsalar Hesabı 62.856.525,82 TL eksik, 150-İlk Madde ve Malzeme Hesabı ise aynı tutar kadar fazla görünmektedir. Şirket tarafından düzenlenen mali tabloların, okuyucularına tam ve güvenilir bilgi sunabilmesi şirketin varlık ve kaynaklarının gerçeğe uygun olarak ilgili hesaplarda gösterilmesi ile mümkün olacağından, şirket envanterinde yer alan arazi ve arsaların mevzuat hükümleri doğrultusunda 250-Arazi ve Arsalar Hesabında izlenmesi gerekmektedir.