Kurumun Eskişehir Büyükşehir Belediyesi aracılığıyla yapmış olduğu yabancı para cinsinden borçlarına ilişkin kur değerlemesinin yapılmadığı tespit edilmiştir.

Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin “Yabancı kaynaklara ilişkin ilkeler” başlıklı 10’uncu maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde; dönem sonu bilanço gününde yabancı kaynak hesaplarında kayıtlı olup, yabancı para cinsinden takip ve ödemesi yapılan tutarların değerlemeye tabi tutulacağı ve raporlama tarihindeki değerleriyle mali raporlarda gösterileceği belirtilmiş olup,

Aynı Yönetmelik’in “Yabancı para cinsinden yapılan işlemler ve kur değişiklikleri” başlıklı 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında; yabancı paralar ve yabancı para cinsinden izlenen varlıklar ve yabancı kaynakların, raporlama tarihinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca belirlenen ilgili döviz kuru üzerinden değerlemeye tabi tutulacağı ve değerleme günündeki kur üzerinden muhasebe kayıtlarında gösterileceği hüküm altına alınmıştır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabının niteliğini düzenleyen 234’üncü maddesinde; bu hesabın, diğer kamu idarelerine olan kısa vadeli mali borçlar ile uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içindeki kamu idarelerine mali borçlar hesabında kayıtlı tutarlardan vadesi bir yılın altına inenlerin izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiş olup,

Aynı Yönetmelik’in 403 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabının niteliğinin anlatıldığı 303’üncü maddesinde ise; bu hesabın, diğer kamu idarelerine olan ve vadesi bir yılı aşan mali borçların izlenmesi için kullanılacağı ifade edilmiştir.

Kurum muhasebe kayıtları üzerinde yapılan incelemelerde, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca Avrupa Yatırım Bankasından (EIB) sağlanan 110.000.000 € kredinin

23.780.865 € ile 700.000 $’lık kısmının, kullanılan kredi faiz ve ödeme koşulları ile Kuruma borç olarak verildiği, yılda iki taksit halinde gerçekleştirilen ödemelerin ise Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığı üzerinden gerçekleştirildiği, ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığından Eskişehir Büyükşehir Belediyesi aracılığıyla atıksu arıtma tesislerinin finansmanı amacıyla kredi kullanıldığı ve söz konusu kredinin devir sözleşmesi ile Kuruma devredildiği görülmüştür.

Söz konusu krediler ile ilgili ödeme tarihleri ve taksitlere ilişkin anapara ve faizlerin gösterildiği ödeme planı ile yapılan taksit ödemelerine bakıldığında ise, mali yıl sonu itibariyle Kurum payına düşen 14.928.183,75 € ile 220.977 $ anapara borcun bulunduğu, ilgili tutarlardan 303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında takip edilmesi gereken 1.992.198,79 € ve 58.654,5 $; 403 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında takip edilmesi gereken 12.935.985,19 € ve 162.322,5 $ bulunduğu anlaşılmıştır.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenen 31.12.2020 tarihli döviz satış kurlarına bakıldığında Euro kurunun 9.1329 TL, ABD Dolar kurunun ise 7.4327 TL olduğu, bu kur değerleri üzerinden dönem sonunda raporlama tarihinde yapılması gereken değerleme sonucunda 303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında 18.630.513,63 TL, 403 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabında ise 119.349.553,58 TL olması gerektiği, ancak Kurumun kesin mizan ve bilançosunda ise söz konusu borca ilişkin 303 No.lu hesapta 19.739.009,73 TL, 403 No.lu hesapta ise 66.049.997,96 TL yer aldığı tespit edilmiştir.

Kurum tarafından 2021 yılı hesap dönemi içerisinde gerekli düzeltme kayıtlarının yapıldığı belirtilmiştir. Bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.

Sonuç olarak, Kurumun 2020 yılı bilançosunda 303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı 1.108.496,10 TL fazla, 403 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı ise 53.299.555,62 TL eksik gösterilmekte olup yılsonu itibariyle düzenlenen mali rapor ve tablolar doğru ve güvenilir bilgi sunmamaktadır.