Kadın Dayanışma Merkezi Projesi kapsamında Avrupa Birliği kaynaklı Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu PEP ve Qudra 2 programları kapsamında alınan hibe 104 Proje Özel Hesabında takip edilmesine rağmen ödenek kayıtlarının yapılmadığı görülmüştür.

5234 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 32’nci maddesinde, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşların kaynaklarından 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’na ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan idarelere proje karşılığı aktarılan hibe niteliğindeki tutarların, ilgili idarelerin bütçelerine gelir kaydedilmeksizin özel hesaplarda izleneceği düzenlemesi yer almaktadır.

Diğer taraftan, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Bağış ve yardımlar” başlıklı 40’ıncı maddesinde, kamu idarelerine yapılan her türlü bağış ve yardımların gelir kaydedileceği, kamu yararına kullanılmak üzere kamu idarelerine yapılan şartlı bağış ve yardımların hizmeti yapacak idarenin üst yöneticisi tarafından uygun görülmesi halinde, bütçede açılacak bir tertibe gelir ve şart kılındığı amaca harcanmak üzere açılacak bir tertibe ödenek kaydedileceği ve bu ödenekten amaç dışında başka bir tertibe aktarma yapılamayacağı belirtilmiştir.

Yine aynı maddeye göre bu ödeneklerden malî yıl sonuna kadar harcanmamış olan tutarlar, bağış ve yardımın amacı gerçekleşinceye kadar ertesi yıl bütçesine devir olunarak ödenek kaydedilir. Bu ödeneklerden tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlar, tahsis amacının gerçekleştirilmesi bakımından yetersiz olanlar ile yılı bütçesinde belirlenen tutarı aşmayan ve iki yıl devrettiği halde harcanmayan ödenekleri iptal etmeye genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde Cumhurbaşkanı, diğer kamu idarelerinde üst yönetici yetkilidir. Bağış ve yardımlar, kullanılmadığı veya amaç dışı kullanıldığı için geri istenildiği takdirde, bütçeye gider kaydıyla ilgilisine geri verilir. Şartlı bağış ve yardımın zamanında kullanılmaması nedeniyle doğacak zararlar ile amaç dışı kullanım nedeniyle yapılan harcamalar sorumluluğu tespit edilenlere ödettirilir.

Yukarıda yer verilen düzenlemelere göre belediyeler 5018 sayılı Kanun’a ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer almadığından Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşların kaynaklarında belediyelere proje karşılığı aktarılan hibe ve yardımların bu madde çerçevesinde gelir kaydedilmeksizin özel hesapta takip edilmesi mümkün değildir. 5018 sayılı Kanun’a ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer almayan idareler açısından 5018 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesinin uygulanması ve şartlı bağış olarak kabul edilen tutarın kurum açısından bütçeleştirilmesi, ödenek kayıtlarının yapılması gerekmektedir.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “Bağış ve yardımlar” başlıklı 17’nci maddesinde; yapılan her türlü bağış ve yardımların gelir kaydedileceği, nakdi olmayan bağış ve yardımların ilgili mevzuatına göre değerlendirmeye tabi tutulacağı ve kayıt altına alınacağı, yapılan şartlı bağış ve yardımların, üst yöneticinin onayı ile gelir bütçesinde bağış ve yardımlar bölümüne gelir yazılacağı ve gider bütçesinde bu hizmetin ödeneği varsa bu ödeneğe ekleneceği; yoksa bütçede öngörülen tertibe ödenek yazılarak tahsis amacına harcanacağı, bu ödenekten amaç dışında başka bir tertibe aktarma yapılamayacağı, bu ödeneklerden malî yılsonuna kadar harcanmamış olan tutarların, bağış ve yardımın amacı gerçekleşinceye kadar ertesi yıl bütçesine devir olunarak ödenek kaydedileceği, ancak, bu ödeneklerden tahsis amacı gerçekleştirilmiş olanlardan kalan tutarlara ilişkin ödenekleri iptal etmeye üst yöneticinin yetkili olduğu ifade edilmiştir.

Yönetmeliğin 800 Bütçe Gelirleri Hesabı ile ilgili düzenleme yapan “Hesabın işleyişi” başlıklı 383’üncü maddesinde; muhasebe birimlerince bağış ve yardım olarak tahsil olunan paraların bir taraftan 600 Gelirler Hesabına alacak, 100 Kasa Hesabı veya 102 Banka Hesabına borç; diğer taraftan 800 Bütçe Gelirleri Hesabına alacak 805-Gelir Yansıtma Hesabına borç kaydedileceği;

90 Ödenek hesapları ile ilgili düzenleme yapan “Hesap grubuna ait işlemler” başlıklı 404’üncü maddesinde ise; yılı içinde şartlı bağış ve yardımlardan dolayı tahsis edilen özel ödeneklerin yardımcı hesaplar itibarıyla muhasebe kayıtlarına alınacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, Kadın Dayanışma Merkezi Projesi kapsamında Avrupa Birliği kaynaklı alınan hibenin 104 Proje Özel Hesabında takip edilmesine rağmen ödenek kayıtlarının yapılmadığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalara göre, Avrupa Birliği kaynaklı alınan hibenin ödenek kayıtlarının mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılması gerekmektedir.