Karar Künyesi
İdarenin en büyük gider kalemlerinden biri enerji gideri olmasına rağmen yapılan incelemelerde bu giderin azaltılmasına yönelik olarak enerji tasarrufu ve verimliliğinin azaltılmasına ilişkin terfi merkezlerinde kullanılan pompaların enerji verimliliğini artırıcı bir çalışmanın yapılmadığı tespit edilmiştir.
2560 sayılı Kanun’un “Yönetim Kurulunun görevleri” başlıklı 9’uncu maddesinde ise hizmetlerin ekonomik verimlilik ilkelerine göre yürütülmesi için gerekli önlemleri saptamanın yönetim kurulunun görevlerinden olduğu belirtilmiştir.
Ayrıca 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu’nun “Hesap verme sorumluluğu” başlıklı 8’ inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” hüküm altına alınmıştır
Terfi merkezlerinde kullanılan pompaların verimleri kullanım ömürlerine bağlı olarak
%10 ila %25 oranlarında düşebilmektedir. Günümüz teknolojisi ile üretilen yeni model pompalar daha verimli olduğu için verimi azalmış eski model pompaların yenileriyle değiştirilmesi enerji verimliliği açısından değerlendirilmesi gereken bir konudur.
İdarenin enerji giderinin 1.6 milyar TL’yi aştığı düşünüldüğünde; büyük güçlü pompalarının yer aldığı terfi istasyonlarında bazı pompaların üretim yıllarının çok eski olduğu ve bu eski pompaların verimlerinin düşük kaldığı da düşünüldüğünde kullanmış olduğu enerji miktarının da artmasına sebebiyet vermektedir. Aşağıda tabloda bu konuya örnek verilmiştir.
Table 8: Terfi İstasyonu Enerji Kullanım Bilgiler
Abone Adı | Yıllık Toplam Tüketim (KW) | Yıllık Toplam Fatura (TL) | Pompa Üretim Yılı |
Büyük Çiğli Pompa İstasyonu | 15.658.451 | 54.465.680 | 1990 |
Büyük Ksk Pompa İstasyonu | 6.016.852 | 18.745.819 | 1990 |
Büyük Bayrakli Piyale Pom.İst. | 3.239.812 | 11.498.684 | 1990 |
Büyük Bayrakli Bornova Pom. İst. | 5.111.872 | 14.864.053 | 1990 |
Büyük Gümrük Pompa Bahribaba | 1.637.134 | 4.224.450 | 1990 |
Büyük Gümrük Pompa Hilal | 3.074.080 | 10.678.895 | 1990 |
Büyük Ksk Pompa İstasyonu-2 | 8.491.934 | 26.282.359 | 1990 |
Toplam | 43.230.135 | 140.759.940 |
Pompalarda enerji tüketiminin azaltılmasında bir diğer unsur da değişken hızlı sürücülerin kullanımıdır. Değişken hızlı sürücüler, alternatif akım motorlarındaki voltajı ve frekansı değiştirerek motorun hızını ayarlamak için kullanılır. Ayarlanabilir veya değişken hız sürücüleri, bir pompanın dönüş hızını değiştirerek verimli bir akış kontrolü alternatifi sağlar. Bu sayede özellikle fan ve pompa uygulamalarında ciddi enerji tasarrufları elde edilebilmektedir. Ayrıca düzenli tekrarlanan yüklerin daha yumuşak başlatma ve durdurması sayesinde gelişmiş güvenilirlik ve daha uzun ekipman kullanım ömrü gibi avantajlar da elde edilebilmektedir.
Bu nedenle, tüketilen elektrik enerjisinden önemli ölçüde tasarruf edilebilmesini teminen, su terfi şebekesindeki motorların incelenerek verimi azalmış veya üretim yapısı itibarıyla düşük verim sınıfında yer alan motorların daha yüksek verimli motorlarla yenilenmesi ve mevcut pompalara değişken hız sürücülerinin eklenmesi yönünde çalışma yapılması İdarenin en büyük gider kalemlerinden olan enerji giderinin azaltılmasına katkı sağlayacaktır.