Karar Künyesi
Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin “Temel kavramlar” başlıklı 5 inci maddesinde “Dönemsellik” kavramına ilişkin olarak; kamu idarelerinin faaliyetlerinin, belirli dönemlerde raporlanacağı ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanacağı öngörülmüştür.
Aynı Yönetmeliğin “Faiz giderleri ve faiz gelirleri” başlıklı 36 ncı maddesinde; kamu idarelerinin yaptıkları borçlanmalar dolayısıyla tahakkuk eden faizlerin, ilgili oldukları dönemlere gider yazılacağı ifade edilmiştir.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 381-Gider Tahakkukları Hesabının işleyişine ilişkin 291 inci maddesinde; uzun veya kısa vadeli borçlara ilişkin ay sonlarında tahakkuk ettirilen ve gelecek aylarda ödenecek olan işlemiş faiz tutarlarının 630- Giderler Hesabına borç, 381-Gider Tahakkukları Hesabına alacak kaydedileceği açıklanmıştır.
Yönetmeliğin 481-Gider Tahakkukları hesabının işleyişine ilişkin 338 inci maddesinde; bu hesabın tahakkuk etmiş giderlerden kaynaklanan ancak, içinde bulunulan faaliyet dönemini takip eden dönemden sonraki dönemlerde ödenebilir duruma gelecek olan borçların izlenmesi için kullanılacağı belirtilmiştir.
Anılan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; idarelerin borçlanmalarına ilişkin faiz giderlerinin borçlanma sözleşmesi imzalandığı anda peşinen giderleştirilemeyeceği anlaşılmaktadır. Ödeme planlarında belirtilen faiz tutarları ay sonlarında tahakkuk ettirilmelidir. Faiz tutarları, tahakkuk tarihinde ödenecekse 381-Gider Tahakkukları Hesabının kullanılmasına gerek bulunmamakta, ancak sonraki aylarda ödenecekse 381-Gider Tahakkukları Hesabına kayıt yapılması gerekmektedir. Zira borçlanmalara ilişkin faiz giderleri, süreye bağlı edimler olup, ödeme planlarında belirtilen aylar itibariyle tahakkuk etmekte, borcun erken kapanması durumunda sonraki aylara ilişkin faiz tutarları tahakkuk etmemiş olduğu için ödenmesine gerek kalmamaktadır.
Sonraki ay veya yıllarda tahakkuk edecek olan faiz giderlerinin toplu olarak gider yazılması, mali tablolardaki faaliyet giderlerinin ve olumsuz faaliyet sonuçlarının gerçek
değerinden fazla görünmesine sebep olarak bu tabloların gerçeği yansıtmamasına sebep olmaktadır.
Belediyenin mali tablo ve hesaplarının incelenmesinde ise; iki farklı bankadan yapılan borçlanmalara ilişkin banka ödeme planlarında belirtilen faiz tutarlarından, 2018 yılı içerisinde ödenmesi planlanan 1.778.068,35 TL’nin 381-Gider Tahakkukları Hesabına alındığı, sonraki yıllarda ödenmesi planlanan 4.744.634,04 TL’nin ise 481-Gider Tahakkukları Hesabına alındığı, karşılığında toplam faiz tutarı olan 6.522.702,39 TL’nin ise 630-Giderler Hesabına kaydedildiği tespit edilmiştir.
Yıl içerisindeki hesap hareketlerinin yanı sıra dönem sonu işlemlerinin yapılmasının ardından çıkarılan bilançoya bakıldığında ise; 381-Gider Tahakkukları Hesabının alacak kalanı 1.949.064,87 TL, 481-Gider Tahakkukları Hesabının alacak kalanı ise 4.030.519,34 TL fazla görünmektedir. Ayrıca bahsedilen hesaplar ile birlikte çalışan 630-Giderler Hesabı da faaliyet sonuçları tablosunda 5.979.584,21 TL kadar fazla görünmektedir.
Kamu idaresi cevabında; “381 ve 481 Gider Tahakkukları Hesapları ve 630 Giderler Hesabına ilişkin düzeltme kayıtları yapılacaktır.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi tarafından da kabul edilen hatalı uygulama sebebi ile Bilançoda 381 ve 481-Gider Tahakkukları Hesapları sırasıyla 1.949.064,87 TL ve 4.030.519,34 TL kadar, Faaliyet Sonuçları Tablosunda 630-Giderler Hesabı 5.979.584,21 TL kadar hatalı görünmektedir.