İdare tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilen iki yapım işinde, işin tamamının alt yükleniciye yaptırıldığı tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un Alt yükleniciler başlıklı 15’inci maddesinde; “İhale konusu işin özelliği nedeniyle ihtiyaç görülmesi halinde, ihale aşamasında isteklilerden alt yüklenicilere yaptırmayı düşündükleri işleri belirtmeleri, sözleşme imzalamadan önce de alt yüklenicilerin listesini idarenin onayına sunmaları istenebilir. Ancak bu durumda, alt yüklenicilerin yaptıkları işlerle ilgili sorumluluğu yüklenicinin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.” hükmü yer almaktadır.

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Sözleşmede yer alması zorunlu hususlar başlıklı 7’nci maddesinde; alt yüklenicilere ilişkin bilgiler ve sorumlulukların sözleşmede yer alması zorunlu kılınmıştır.

Yapım İşleri Genel Şartnamesinin Alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları

başlıklı 20’nci maddesinde;

“(3) İşin tamamı alt yüklenicilere yaptırılamayacağı gibi işin niteliğinden kaynaklanan sebeplerle veya teknik zorunluluklar nedeniyle ihale dokümanında farklı oranlar belirlenmesi durumu hariç, tek bir alt yükleniciye yaptırılacak iş bölümlerinin toplam bedeli sözleşme bedelinin %30’unu; alt yüklenicilere yaptırılacak işlerin toplam bedeli ise sözleşme bedelinin

%50’sini geçemez. İhale dokümanında düzenlenmesi kaydıyla doğrudan alt yüklenicilere ödeme yapılabilir.

1. İhale dokümanında, sözleşme imzalanmadan önce alt yüklenicilerin listesinin idarenin onayına sunulmasının istendiği hallerde; İdare, onaya sunulan listede yer alan alt yüklenicileri onaylayıp onaylamadığını, on beş gün içinde yükleniciye bildirir.

2. Yüklenicinin, idare tarafından onaylanan alt yükleniciler ile bunlar işe başlamadan önce sözleşme yapması ve bir örneğini idareye vermesi gerekir.” denilmektedir.

Söz konusu her iki ihalenin sözleşmelerinin 15’inci maddesinde; ihale konusu işte idarenin onayı ile alt yüklenici çalıştırılabileceği, işin tamamının alt yüklenicilere yaptırılamayacağı ve alt yüklenicilerin çalıştırılması ve sorumlulukları konusunda Yapım İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir.

İdare tarafından ihalesi gerçekleştirilmiş olup aşağıdaki tabloda gösterilen yapım işlerinde yüklenicinin başvurusu üzerine idare tarafından alt yüklenici çalıştırılmasına onay verildiği görülmüştür. Asıl ve alt yüklenici sözleşmelerinin incelenmesi sonucunda; Yapım İşleri Genel Şartnamesine ve ihalelerin sözleşmelerine aykırı olarak bu işlerin tamamının alt yükleniciye yaptırıldığı ve alt yüklenicilere yaptırılan iş bölümleri bedellerinin, söz konusu işlere ilişkin sözleşme bedellerinin yüzde otuzunu aştığı tespit edilmiştir.

Tablo 9: Tamamı Alt Yükleniciye Yaptırılan Yapım İşleri

Her iki birim fiyatlı ihalenin sözleşmeleri ile alt yüklenici sözleşmeleri incelendiğinde; idare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmede yer alan işin niteliği, türü ve miktarının aynı şekilde yüklenici ile alt yüklenici arasında imzalanan sözleşmede yer aldığı bunun sonucunda da alt yükleniciye yaptırılan iş miktarlarının ihalede yapılması düşünülen işlerin tamamı olduğu, her iki yapım işinde de işlerin tamamının alt yükleniciye yaptırıldığı tespit edilmiştir.

Yukarıda yer verilen denetim tespiti üzerine; İdare tarafından, bulgu konusu kabul edilerek, alt yüklenici çalıştırılırken mevzuata uyulacağı ifade edilmiştir.

İdare tarafından 4734 sayılı Kanun kapsamında gerçekleştirilen yapım işi ihalelerinde alt yüklenici çalıştırılırken yer verilen mevzuat hükümlerine riayet ederek, işin tamamının alt yükleniciye yaptırılmaması ve mevzuatta belirtilen sınırların aşılmaması gerekmektedir.