Karar Künyesi
Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmelik’e ekli kayıt planında yer alan genel hizmet alanlarının iz bedeliyle takip edilmediği görülmüştür.
Yönetmelik’in “Kayıt ve kontrol işlemleri” başlıklı 5’inci maddesinin 2’nci fıkrasında; Yönetmelik’e ekli Ek 1’deki kayıt planının “Tapuda kayıtlı olan taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, maliyet bedeli belirlenemeyenlerin ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı belirtilmiştir. İlgili maddenin devamında ise “ancak” denilerek bu hususa beş adet istisna getirilmiştir. Bu istisnalardan bir tanesi, aynı maddenin 2’nci fıkrasının (ç) bendinde açıklandığı üzere; Ek 1’deki Kayıt Planının “Genel Hizmet Alanları” başlığı altında sayılan taşınmazlardır. Yönetmelik’te sayılan bu taşınmazların ise iz bedeli üzerinden takip edileceği belirtilmiştir.
“İz bedeli” ile ilgili tanımlamalar 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nde yer almaktadır. Buna göre; iz bedeli, gerçek değeri tespit edilemeyen veya edilmesi uygun görülmeyen ancak, hesaplarda izlenmesi gereken iktisadi kıymetlerin muhasebeleştirilmesinde kullanılan en düşük tutardır.
Yapılan incelemede, Belediyeye ait 2023 yılı kesin mizanının incelenmesi sonucunda genel hizmet alanı olarak değerlendirilecek; meydanlar, parklar ve yeşil alanlar, otoparklar, pazar yeri, genel mezarlıklar hesaplarına yapılan kayıtların aşağıda tabloda yer alan şekilde olduğu görülmüştür.
Tablo 10: İz Bedeli ile Takip Edilmesi Gereken Alanlar
Genel Hizmet Alanları | ||
Hesap Kodu | Hesap Adı | Rayiç Bedel (TL) |
251.01.20.01 | Meydanlar | 353.728,97 |
251.01.20.02 | Parklar ve Yeşil Alanlar | 972.046.826,14 |
251.01.20.05 | Otoparklar | 15.682.120,95 |
251.01.20.06 | Pazar Yer | 243.210.246,01 |
251.01.20.07 | Genel Mezarlıklar | 2.257.403,48 |
TOPLAM | 1.233.550.325,55 |
Kamu idaresi cevabında, tüm taşınmazların yazılım programına aktarılması çalışmasının 2024 yılı içerisinde tamamlanacağını ve bulgu konusu hususun yerine getirileceğini belirtmiştir.
Sonuç olarak, uygulamada iz bedeliyle takip edilmesi gereken genel hizmet alanlarının, iz bedeli dışında bir değer kullanılarak kayıt altına alınması sonucunda bilanço hesapları hatalı görünmektedir. İlgili hesapların iz bedeliyle takip edilmesi gerekmektedir.