İdarenin muhasebe kayıtları ve mali tablolarının incelenmesi neticesinde, 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nda belirtilen nitelikte bir fon hesabının bulunmadığı görülmüştür.


5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 85’inci maddesinin (d) bendinde “10.7.2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7’nci maddesinin … üçüncü fıkrasının (d) bendindeki “belirtilen hizmetlerden” ibaresinden sonra gelmek üzere “775 sayılı Gecekondu Kanunu’nda belediyelere verilen yetkileri kullanmak,” ibaresi eklenmiş; …” denilmektedir.


775 sayılı Gecekondu Kanunu’nun “Fonların teşkili ve kullanılması” başlıklı 12’nci maddesinde; belirtilen kaynaklardan sağlanacak gelirlerin, Türkiye Emlak Kredi Bankasında, ilgili belediyeler adına açılacak özel hesaplarda toplanacağı açıklanmıştır.


Aynı Kanun’un 13’üncü maddesinde ise aynen:


Buna göre 12’nci madde gereğince teşkil edilen fonda toplanan paralar, belediyelerce, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının izni alınmak şartıyla:


  1. Bu kanundaki amaçlarda kullanılmak üzere arsa sağlanmasında, Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan plan ve projelere göre halk konutu, nüve konut veya geçici misafir konutu yapılmasında,


  2. Islah olunacak gecekondu bölgeleri ile yeniden tesis edilecek önleme bölgelerinin yol, meydan, kanalizasyon, su, elektrik ve benzerleri gibi kamu hizmet ve tesislerinin Toplu Konut İdaresi Başkanlığınca onanan projelerine göre yapılmasında veya onarılmasında,


  3. Kendi bütçe imkânlarıyla karşılanamayan ve fakat bu kanun gereğince yapılması gereken tespit, harita alımı, plan ve projelendirme hizmetlerinde kullanılır.” denilmektedir.


Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere ilgili fonda biriken paralar 775 sayılı Kanun’un 13’üncü maddesinde açıklanan yerlerde kullanılabilecek, bunun dışındaki yerlerde kullanılamayacaktır.


4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un “Taksitle ödeme, satış bedelinden pay verilmesi, belediyelere devir” başlıklı 5’inci maddesinde; “… Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki Hazineye ait taşınmazların satış bedellerinin tahsil edilen kısmından öncelikle yerinde muhafaza edilemeyen yapıların tasfiyesinde kullanılmak şartıyla % 10'u, ilgili belediyelerin 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Kanun hükümlerine göre oluşturulan fon hesabına aktarılır. Kalan kısmından ise ilgili belediyeye % 30, varsa büyükşehir belediyesine % 10 oranında pay verilir. ... Bu paylar tahsilini takip eden ayın yirmisine kadar ilgili idarelerin hesaplarına aktarılır. …” hükmü yer almaktadır.


Yapılan incelemede adı geçen kanun maddesine istinaden Hazine tarafından gerçekleştirilen taşınmaz satışlarından Belediyeye 2020 yılında 346.211,74 TL pay aktarıldığı görülmüştür. Ancak Belediye tarafından söz konusu payın ayrı bir gelir olarak kaydedilmediği ve bu gelir için özel hesap açılmadığı tespit edilmiştir.


Sonuç olarak Gecekondu Kanunu’nda öngörüldüğü şekilde ayrı bir fon hesabının açılması ve bu kapsamda Belediyeye aktarılan tutarların doğruluğunun takip edilmesi gerektiği düşünülmektedir.


Kararla ilgili sorunuz mu var?