İdarenin, sayaç tüketimlerinin okunması, abone bazlı tüketimlerin belirlenmesi, uygun yöntem ve mevzuata göre faturalandırılması için belirlenen pilot bölgedeki yeni nesil su sayaçlarının haberleşme teknolojileri ile uzaktan kontrol edilmesi ve endeks bilgilerinin alınması amacıyla 2016 yılında başlatmış olduğu projeyi, 2020 yılı saha çalışma raporu sonrası askıya aldığı görülmüştür.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nda kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması gerektiği belirtilirken, ilgili diğer mevzuatlarda ise, su kaynaklarının korunması ve verimliliğin arttırılması doğrultusunda, içme-kullanma suyunun etkin kullanılması ve israfının önlenmesi için içme-kullanma suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki su kayıplarının kontrolü ve faturalandırılmasına ilişkin çeşitli hükümlere yer verilmiştir.

Yapılan incelemede, İdarenin 2016 yılında çalışmalara başladığı, USOS pilot bölge çalışmasında 798 adet Lora bağlantılı AK311 Su Sayacı kullanıldığı, lokasyon olarak kentsel dönüşümünü tamamlamış, DMA (District Metered Area), 1-2 basınç yönetim bölgesi olarak şebeke giriş ve çıkışı izole edilmiş bir bölgenin seçildiği ve yeni nesil akıllı sayaç değişimlerinin tamamlandığı, ayrıca 45 adet NB-IoT sayaç ve data hattı temin edildiği, hatların APN (Access Point Name) üzerinden BMS (Building Management System) sunucusuna bağlandığı anlaşılmıştır.

Bu iki sistemin de (LoraWan-NB IoT) fayda maliyet analizi kapsamında karşılaştırıldığı 2020 yılı saha çalışması raporunda belirtilen, “Aralık 2020 itibariyle USOS için şartların henüz tam olarak oluşmadığı, standartların tam olarak gelişmediği görülmektedir. Kurumumuz için pilot bölgede yapılan saha çalışmalarında LoraWan teknolojisinin istenen, hedeflenen verimi vermediği, NB-IoT teknolojisinin de haberleşme kalitesi anlamında verimli olduğu ancak Gsm operatörleri bazında bazı regülasyonlara tabi olduğu tespit edilmiştir.” gerekçesiyle sürecin askıya alındığı ortaya çıkmıştır.

Bu durum, projenin teknolojik zorluklarla karşılaştığını ve regülasyonlara uyum sağlama konusunda zorlandığını göstermektedir. İdare, projenin devamında daha etkili stratejiler geliştirmeli ve teknoloji seçiminde daha dikkatli bir yaklaşım benimsemelidir. Bu şekilde, gelecekteki benzer projelerde daha başarılı sonuçlar elde etme potansiyelini artırabilir ve kaynakları daha etkin bir şekilde yönetme yolunda önemli adımlar atabilir. Zira uzaktan sayaç okuma sistemleri, su kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasını destekleyerek, su kayıplarını minimuma indirme, abone bazlı tüketimleri belirleme ve faturalandırma süreçlerini optimize etme gibi bir dizi avantaj sunmaktadır.

İdare cevaben, Projenin teknolojik olarak faydalarının çok fazla olduğunu, ancak günümüz koşullarında mali disiplin açısından yaygınlaştırılması ve genişletilmesinin yüksek maliyetli olduğunu, akıllı sayaç anlamında evrenselliğin sağlanamayıp birkaç markaya bağlı kalındığını, standartların tam anlamıyla oluşmayıp regülasyonların devam ettiğini, kısa ve orta vadede uzaktan sayaç okumayı uygulanabilir olmadığını fakat maliyet açısından daha uygun, istenen performansı ve evrenselliği sağlayacak iletişim teknolojilerinin araştırıldığını belirtmiştir.

İdare maliyet anlamında haklı gerekçeler sunmuş gibi görünse de, maliyetlerin makul seviyelere geldiği gelecek bir zamanda, çabuk reaksiyon verebilmek adına çalışmalarına devam etmelidir. Zira sürdürülebilir bir su politikası günümüzden itibaren dikkate alınmaya değer bir konudur.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve açıklamalar doğrultusunda, kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması adına, idarenin teknolojik altyapıyı güçlendirip regülasyonlara uyum sağlayarak, projeyi sürdürülebilir kılması gerektiği değerlendirilmektedir.