Karar Künyesi
Bazı Yapım İşlerinin “İnşaat Sigortası (Bütün Riskler/All Risk)” poliçelerindeki bazı risk unsurlarına %2 (yüzde iki) oranından fazla muafiyet uygulandığı görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İş ve işyerinin sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinde; yapım işlerinde yüklenicinin ihale dokümanında belirtilen süre ve şartlara uygun olarak işyerlerindeki her türlü araca-gerece, malzemeye ve oluşabilecek deprem, su baskını, toprak kayması, fırtına, yangın gibi doğal afetler ile hırsızlık, sabotaj gibi risklere karşı sigorta yaptırması zorunludur.
Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında; sigorta poliçesinde tüm riskler için uygulanabilecek muafiyet oranının azami %2 olduğu; deprem, sel, su baskını, toprak kayması ve terör riskleri için uygulanabilecek koasürans oranının azami %20 olduğu; bunun dışında kalan riskler için koasürans uygulanmayacağı; muafiyet ve koasürans kısmına isabet eden hasarların karşılanmasının yüklenicinin sorumluluğunda olduğu belirtilmiştir.
Yapılan incelemede, aşağıdaki tabloda gösterilen bazı yapım işlerinin inşaat sigortası poliçesinde bazı risk unsurlarına %2’den fazla muafiyet uygulandığı tespit edilmiştir:
Tablo 8:İdarede Gerçekleştirilen Bazı Yapım İşlerine Ait İnşaat Sigortası Poliçesinde Bazı Risk Unsurlarına Yüzde İkiden Fazla Muafiyet Uygulandığı Gösterir Örnekler
Sıra No | İş/İhale Adı | Yüklenici Firma Adı | İnşaat Sigorta Şirketi | İnşaat Sigorta Muafiyet Kalemleri ve Oranları |
1 | Bağcılar Geneli Bodrum Girişlerin Kapatılması İşi 2021 | … Ltd. Şti. | ... Sigorta | 1-Kazı/İksa/ankraj işlerinde hasarın %10’u 2- Diğer hasarlarda hasarın %10’u 3-3. Şahıs MM Maddi Hasarın %10’u |
2 | Atık Getirme Merkezi Yapılması - 2 | ... Ltd. Şti. | … Sigorta | |
3 | Hayvan Barınma ve Müşahade Merkezi Tadilat | ... Ltd. Şti. | … Sigorta | 1-Diğer tabiat olayları hasarın %10’u 2-Hırsızlık hasarının %10’u 3-Mevcut bina tesislerde hasarın %10’u |
Çamur Akıntısı hasarının %10’u
Her türlü hasarının %10’u
Diğer tabiat olaylarında hasarının %10’u
Test Devresi hasarının %10’u
3. Şahıs Mali Mesuliyet hasarının %10’u
Diğer hasarlarda hasarın %10’u
ve İlave Bina Yapılması | 4-3. Şahıs mali mesuliyet hasarın %10’u 5-Diğer hasarlar hasarın %10’u |
İnşaat sigortası poliçesinde muafiyet oranlarının %2 (yüzde iki) oranından fazla olması yüklenicinin nihai sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Yüklenici, olağanüstü hallerin/doğal afetlerin iş yerlerinde ve yapılan işlerde meydana getireceği zararlar için idareden bir bedel isteyememektedir. Ancak bu zararlardan meydana gelecek gecikmeler için idarece yükleniciye gerekli ek süre verilmektedir.
İnşaat sigortasının (Bütün Riskler/All Risk) temel amacı yükleniciyi korumak ve işin zamanında yapılmasını temin ederek, kamu kaynağının kullanımında etkinliği sağlamaktır. Dolayısıyla bu amaç ve yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri kapsamında hareket edilmesi hem kamu hizmetinin sürekliliğini sağlayacak hem de istenmeyen risk unsurlarının gerçekleşmesi durumunda sigortacı-sigortalı-idare ve 3. kişiler arasında oluşabilecek hukuki ve mali ihtilafları önleyecektir.
Yukarıda yer alan denetim tespiti üzerine İdare tarafından; devam eden yapım işlerinde muafiyet oranının revize edildiği, 2022 yılı içinde sözleşmesi imzalanan yapım işlerinde inşaat sigorta muafiyet oranlarına da dikkat edildiği ifade edilmiştir.
Sonuç olarak, inşaat sigortasının (Bütün Riskler/All Risk) temel amacı yükleniciyi korumak ve işin zamanında yapılmasını temin ederek, kamu kaynağının kullanımında etkinliği sağlamaktır. Dolayısıyla bu amaç ve yukarıda bahsi geçen mevzuat hükümleri kapsamında hareket edilmesi, hem kamu hizmetinin sürekliliğini sağlayacak hem de istenmeyen risk unsurlarının gerçekleşmesi durumunda sigortacı-sigortalı-idare ve 3. kişiler arasında oluşabilecek hukuki ve mali ihtilafları önleyecektir. Bu nedenle, yapım işlerinin inşaat sigortası (Bütün Riskler/All Risk) poliçelerindeki bazı risk unsurlarına azami %2 oranında muafiyet uygulanmalıdır.