Kamu idaresinin taşınmaz tahsis işlemlerinin incelenmesi sonucunda; kamu kurum ve kuruluşu niteliğinde olmayan dernek, vakıf ve spor kulübüne beş adet taşınmaz tahsisi yapıldığı, ayrıca bir adet taşınmazın tahsisinde yasal sürenin de aşıldığı görülmüştür.

Kamu kurum ve kuruluşu niteliğinde olmayan dernek, vakıf ve spor kulübüne tahsis edilen taşınmazlar;

1. Barbaros Mahallesi’nde Tapunun 139 ada, 93 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz Spor Kulübüne 49 yıl,

2. Cevatpaşa Mahallesi’nde Tapunun 1043 ada, 268 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz derneğe 30 yıl,

3. Fevzipaşa Mahallesi’nde Tapunun 465 ada, 1 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz vakfa 30 yıl,

4. Barbaros Mahallesi’nde Tapunun 1265 ada, 4 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz Derneğe 30 yıl,

5. Barbaros Mahallesi’nde Tapunun 870 ada, 88 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz vakfa 25 yıl,

süresince tahsis edilmiştir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun "Diğer kuruluşlarla ilişkiler" başlıklı 75'inci maddesinde;

"Belediye, belediye meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;

c) Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin alınması gerekir.

1. Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir. Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre yeniden tahsis mümkündür. " hükmü yer almaktadır.

Belediye Meclisinin, Belediyenin mülkiyetinde bulunan taşınmazları 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75'inci maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendi kapsamında vakıf ve derneklere tahsisine ilişkin karar aldığı görülmektedir. 75'inci maddenin 1’inci fıkrasının (c) bendine bakıldığında; belediyelerin dernek ve vakıflarla ortak hizmet projeleri

geliştirebileceğinin belirtildiği ancak mülkiyetindeki taşınmazları vakıf ve derneklere tahsis edebileceğine ilişkin herhangi bir hükmün yer almadığı görülmektedir.

Yukarıda açıklanan Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere belediyeler; kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına belediye meclis kararı ile tahsis edebilirler. Ancak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, derneklere, vakıflara, sivil toplum kuruluşlarına veya meslek kuruluşlarına süresi her ne olursa olsun tahsis işlemi gerçekleştirilmesine olanak veren bir hüküm bulunmamaktadır. Bu tüzel kişiliklere ancak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun olarak kiralama işlemi yapılabilir.

Yine, 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 18’inci maddesinin 1’inci fıkrasının ( e ) bendinde sınırlı ayni hak tesisi için otuz yıllık süre sınırı konulmuşken 75'inci maddesinin 1’inci fıkrasının (d) bendinde tahsis için yirmi beş yıllık üst sınır konulmuştur. Ancak yasal yetki süresi aşılarak spor kulübüne 49 yıl süresince taşınmaz tahsisi yapıldığı görülmektedir. Söz konusu yerin aynı zamanda mükerrer olarak kiraya verilen taşınmazlar listesinde de aynı spor kulübüne aynı süre ile aylık 20.000 TL bedel karşılığı kiraya verildiği görülmektedir.

Kamu idaresi cevabında, bulgu konusu taşınmazların 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca söz konusu spor kulübü, dernek ve vakıflara tahsisinin yapıldığı ifade edilmektedir.

İdare cevabında, Barbaros Mahallesi’nde Tapunun 139 Ada, 93 numaralı parselinde kayıtlı taşınmaz Çanakkale Dardanel Şor’a Belediye Meclisi’nin 19/10/1993 tarih ve 1993/772 sayılı kararı ile Belediye Kanunu’nun ilgili maddeleri doğrultusunda 49 yıllığına verildiği ifade edilmişse de Belediye Kanunu’nda 49 yıllığına bir spor kulübüne tahsis işlemine imkân veren herhangi bir hüküm yer almamaktadır.

Dernek ve vakıflara 30 ve 25 yıllık tahsisi yapılan taşınmazlarla ilgili olarak, yukarıda yer alan Kanun hükümleri ve açıklamalarda ifade edildiği üzere üzere belediyeler; kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve hizmetlerinde kullanılmak üzere bedelli veya bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına belediye meclis kararı ile tahsis edebilirler. Ancak mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan gerçek ve tüzel kişilere, derneklere, vakıflara, sivil toplum kuruluşlarına veya meslek kuruluşlarına süresi her ne olursa olsun tahsis işlemi gerçekleştirilmesine olanak veren bir hüküm bulunmamaktadır. Bu tüzel kişiliklere ancak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine uygun olarak kiralama

işlemi yapılabilir.

Yukarıda ifade edilen mevzuat hükümleri çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşu niteliğinde olmayan Dernek, vakıf ve spor kulübüne taşınmaz tahsisine imkân olmadığı değerlendirilmektedir.