Karar Künyesi
Yüklenici ve esnaf arasındaki ihtilaf mücbir sebep sayılarak, Tarihi Mahmutgoloğlu Sokak Düzenlemesi yapım işi sözleşmesinin feshedilerek hesabının tasfiye edildiği görülmüştür.
Sözleşmenin feshine dayanak olarak gösterilen; 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “mücbir sebep hallerini” düzenleyen 10’uncu, “idarenin sözleşmeyi feshetmesini” düzenleyen 20’nci, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 21’inci, “Sözleşmede bulunmayan veya fiyatı belirli olmayan işlerin fiyatının tespiti” başlıklı 22’nci ve “Sözleşmenin feshi ve tasfiye durumları” başlıklı 47’inci maddelerinin yanlış yorumlanması sonucu herhangi bir müeyyide uygulanmadan sözleşmenin feshedildiği ve hesabın tasfiye edildiği görülmüştür.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 10’uncu maddesinde;
“ Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek haller aşağıda belirtilmiştir:
Doğal afetler.
Kanuni grev.
Genel salgın hastalık.
Kısmî veya genel seferberlik ilânı.
Gerektiğinde Kurum tarafından belirlenecek benzeri diğer haller.
Süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dahil olmak üzere, idare tarafından yukarıda belirtilen hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur.”
Hükmü yer almaktadır.
Bu hükümle; mücbir sebep halleri sıralanmıştır. Dolayısıyla sözleşme uygulaması sırasındaki bütün olumsuzlukları mücbir sebep olarak kabul etmenin önüne geçilmiştir. Ayrıca mücbir sebep hali mevcut olsa bile; mücbir sebep halinin kabulü için yukarıda yer alan işlemlerin yerine getirilmesinin gerektiği de açıkça ifade edilmiştir.
Aynı Kanun’un 20’nci maddesinde ise;
“Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.”
Hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümle ise; idarenin sözleşmeyi feshedebileceği haller sıralanmış olup, bu fesihlerde ise istisnasız müeyyide uygulanacağı ve hesabın tasfiye edileceği ifade edilmiştir. Ayrıca bu maddede mücbir sebebe ilişkin herhangi bir ifadeye yer verilmemiştir.
Yapılan incelemelerde ise; mevzuat karşısında herhangi bir geçerliliği olmayan, esnaf yüklenici gerginliği gerekçesiyle, idarece gereğinin yapılması yüklenici tarafından istenilmiştir. Bu husus mücbir sebep olarak kabul edilerek, sözleşme feshedilmiş ve müeyyide uygulanmasının önüne geçilmiştir.
Kamu idaresi cevabında özetle; bulgumuzda ayrıntısı ile anlattığımız üzere, esnaf yüklenici gerginliğinden bahsetmiştir. Yukarıda da ayrıntısı ile ifade ettiğimiz gibi, bu gerekçe ile sözleşme feshi her türlü izahtan varestedir.
Sonuç olarak; yüklenicinin sözleşme gereğini yapmadığı durumlarda müeyyide uygulanarak sözleşmenin feshedilmesi gerekmektedir.