Taşıtların bazılarında araç takip sisteminin bulunmadığı dolayısıyla söz konusu araçların görev emri dışında şahsi amaçla kullanılıp kullanılmadığının İdare tarafından takip edilemediği görülmüştür. Ancak araç takip sistemi mevcut olmasa da denetimlerimiz sırasında gerek HGS kayıtları gerekse akaryakıt alımları üzerinde çalışma yapılmış olup taşıtların görev emri olmadan il dışına çıkarıldıkları tespit edilmiştir.

T.C. Cumhurbaşkanlığının “Tasarruf Tedbirleri” konulu 2021/14 sayılı genelgesinde, taşıtların verimli kullanımı ile işletme maliyetlerinin asgari seviyeye indirilmesine yönelik gerekli önlemlerin idarelerce alınacağı, bu kapsamda taşıtların masraflarının gider türleri itibarıyla plaka bazında düzenli olarak kayıt altına alınacağı, harcama yetkililerince taşıtların çalışma süresi, güzergâhı, ortalama yakıt tüketim değeri, bakım maliyetleri ve sürücü performansının düzenli olarak izleneceği belirtilmiştir. Öte yandan, söz konusu hükümlerin üst yöneticiler tarafından hassasiyetle izlenip denetleneceği, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacağı belirtilmiştir.

Bu doğrultuda Üniversitenin taşıt kullanımları incelenmiş, taşıtların bir kısmında araç takip sisteminin bulunmadığı görülmüştür. Araç takip sisteminin olmaması taşıtların hangi yönde kullanıldıkları noktasında tarafımıza denetim olanağı vermediği gibi İdare tarafından da araçların kullanımlarının izlenememesine neden olmaktadır. Taşıt kullanımları araç takip sisteminin olmaması nedeniyle izlenememekte ise de HGS kayıtları ve akaryakıt alımlarına bakıldığında taşıtların il dışına çıkarıldıkları görülmüştür. Bazı araçların HGS ücretleri ile akaryakıt alımlarının Kurum Bütçesinden karşılandığı tespit edilmiştir.

Bu durum gerek Cumhurbaşkanlığı genelgesine gerekse 5018 sayılı Kanun’ un ilgili maddelerine aykırılık teşkil etmektedir. Aşağıdaki tabloda üzerinde taşıt takip sistemi(GPS) olmayan binek araçların listesine yer verilmiştir;

‌Tablo 11:Taşıt Takip Sistemi(GPS) Bulunmayan Binek Araçların Listesi

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’ nun “Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını sağlamanın Kanun’ un amaçlarından birisi olduğu ifade edilmiştir.

Aynı Kanun’ un “Hesap Verme Sorumluluğu” başlıklı 8 inci maddesinde; “Her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorundadır.” denilmiştir.

Yine aynı Kanun’ un 11 inci maddesinde, Üst Yöneticilerin sorumlulukları altındaki kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden sorumlu oldukları belirtilmiş olup üst yöneticilerin bu sorumluluğun gereklerini harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getireceği ifade edilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, kamu taşıtlarının etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden sorumlu kişilerin üst yöneticilerdir. Üst yöneticilerin de bu sorumluluğunu harcama yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler aracılığıyla yerine getireceği ifade edilmiştir. Bu minvalde taşıtların hangi amaçla ve hangi yönde kullanıldıklarının sayılan birimlerce denetlenmesi, mevzuata aykırı olarak kullananlar hakkında da yine mevzuatın öngördüğü yaptırımların uygulanması gerekmektedir.

Kamu idaresi cevabında, tüm araçların takip sistemine katılacağından bahsedilmiş olup araçların takip sistemine katılımını sağlamak için piyasa araştırma işlemlerine başlandığı belirtilmiş dolayısıyla bulguya iştirak edilmiştir.