Manisa Büyükşehir Belediyesi Manisa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğünün 2018 yılı mali tablolar ve eki belgelerin incelenmesinde; su tesisi ve kanalizasyon harcamalarına katılma payına tabi gayrimenkullerin ilgili tapu dairesine bildirilmediği görülmüştür.

Belediye Gelirleri Kanunu’nun harcamalara katılma payının tahsil şeklini düzenleyen 93’üncü maddesinde, harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin listesinin belediyelerce ilgili tapu dairelerine bildirileceği, söz konusu gayrimenkullerin satış, hibe ve trampaları halinde tapu dairesinin payın tahsilini sağlamak üzere, belediyeyi haberdar edeceği ve pay ödenmedikçe intikal işleminin yapılmayacağı ifade edilmektedir. Söz konusu maddede, gayrimenkule ait su tesisi ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı ödenmeden tapuda devir işleminin gerçekleşmeyeceği anlaşılmaktadır.

Büyükşehir belediyelerinde su tesisi ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı, su ve kanalizasyon idareleri tarafından tahakkuk ve tahsil edilmektedir. Dolaysıyla ilgili tapu dairelerine bildirim belediyelere bağlı müessese olan su ve kanalizasyon idaresince yapılmalıdır.

Aynı Kanun’un “Usul hükümleri” başlıklı 98’inci maddesinde ise; bu Kanun’da aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun’a göre alınacak katılma payları hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir.

Aşağıdaki tabloda da görüleceği üzere 2018 yılı itibariyle su ve kanalizasyon harcamalarına katılma payı toplam tahakkuk tutarı 8.032.568,62 TL, toplam tahsilat tutarı 5.800.544,76 TL ve gelecek yıla devreden tahakkuk tutarı ise 2.178.792,34 TL’dir. Gelecek yıla/yıllara devreden toplam tahakkuk tutarı aslında tahsil edilemeyen veya tahsil zamanı gelmeyen kamu kamu alacağı toplamını oluşturmaktadır. Kamu alacağı niteliğinde olan bu tutar tahsilinin (yasal süreler dikkate alınmak koşuluyla) ilerleyen yılda/yılarda yapılacağı söz konusu olduğundan takip süreçlerinin sağlıklı yürütülmesi ve borçluların yükümlülüklerini yerine getirmesi adına, yasa koyucu bir takım önlemler almıştır. Bu kapsamda tapu dairesine bildirim, İdarenin ileride doğabilecek risklere karşı alacağını güvenceye almaya yönelik bir tedbirdir. Borçluların gayrimenkul satış, hibe ve trampa işlemlerinde, borçlarının ifasını sağlamak veya borçların ifa edilmemesi halinde, amme alacağının korunmasını temin etmek amacıyla; idare tarafından harcamalara katılma payına tabi gayrimenkullerin listesinin ilgili tapu dairesine zamanında bildirilmesinin önemi büyüktür. Bu nedenle tapuya bildirim, kamu alacağının teminat altına alınması amacını taşımaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri ve açıklamalar kapsamında; borcu bulunan gayrimenkullerin satış, hibe ve trampaları halinde, borç tahsilinin sağlanması ve bu alacağın güvence altına alınması için, İdarenin ilgili tapu dairesine bildirimde bulunması kamu yararına olacaktır.

Tablo 9 : Su Tesisi ve Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Payı Tahakkuk ve Tahsil Durumunu Gösterir İcmal

Kamu idaresi cevabında; Özetle, yapılacak saha çalışmaları sonucunda abone sayılarının belirlenmesine müteakip ilgili tapu dairelerine bildirimlerin yapılacağı ifade edilmiştir.

Sonuç olarak Kurum tarafından bulgumuzda tespit ettiğimiz hususların nedenleri açıklanmış ve gerekli çalışmaların yapılacağı ifade edilmiştir. Borcu bulunan gayrimenkullerin

satış, hibe ve trampaları halinde, borç tahsilinin sağlanması ve kamu alacağının güvence altına alınması için, İdarenin ilgili tapu dairesine zamanında bildirimde bulunması gerekmektedir.