İdarenin faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve 260 Haklar Hesabında takip edilen varlıkların, kullanım ömürlerinin tamamlanıp tamamlanmadığına bakılmaksızın tamamının 2023 yılı sonunda kayıtlardan çıkarıldığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin maddi olmayan duran varlıklar “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 209’uncu maddesinde, edinilen maddi olmayan duran varlıkların maliyet bedeli ile hesaplara alınacağı; 260 Haklar Hesabının niteliğini açıklayan 210’uncu maddesinde, bu hesabın bedeli karşılığı edinilen hukuki tasarruflar ile belirli alanlarda tanınan kullanma ve yararlanma gibi hak ve yetkiler dolayısıyla yapılan ve ekonomik değer taşıyan harcamaların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır.

Söz konusu Yönetmelik’in 260 Haklar Hesabının işleyişini açıklayan 211’inci maddesinde, bütçeye gider kaydıyla edinilen hakların bir taraftan bu hesaba borç, kesintilerin ilgili hesaba, ödenecek tutarın 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabı veya ilgili diğer hesaplara alacak kaydedilmesi gerektiği; 214’üncü maddesinde ise; hakların maliyet bedellerinin, kullanılabilecekleri süre içerisinde yok edilmesini izlemek için 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabının kullanılması gerektiği ifade edilmiştir.

Haklar Hesabında takip edilen varlıkların kayıtlardan çıkarılması, Yönetmelik’in 211’inci maddesinde düzenlenmiş olup ilgili maddede 260 Haklar Hesabında izlenen bir varlığın kayıtlardan çıkarılabilmesi için satış işleminin yapılmış olmasının veya söz konusu varlığın ortadan kalkmasının gerektiği belirtilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere Belediyenin faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve 260 Haklar Hesabında takip edilen varlıkların kayıtlardan çıkarılabilmesi ancak bir satış işleminin bulunmasının yanında varlığın veya varlık üzerinde bulunan hakkın ortadan kalkması başka bir deyişle o hakkın kullanılamaz hale gelmesi ile mümkün olacaktır.

Yapılan incelemede; 2023 yılı sonunda kayıtlı değeri toplam 62.681.530,09 TL olan ve 260 Haklar Hesabında takip edilen maddi olmayan duran varlıkların tamamının, herhangi bir satış işlemi olmaksızın, Belediyenin ilgili varlıklar üzerindeki kullanım haklarının ortadan kalkıp kalkmadığına bakılmaksızın 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı ile ters kayıt yapılarak kayıtlardan çıkarıldığı görülmüştür.

Yukarıda yer alan denetim tespiti uyarınca, İdare tarafından söz konusu hatanın düzeltildiği bildirilmiş olsa da 2024 yılında yapılan işlemin 2023 yılı mali tablolarında oluşan hatayı düzeltici etkisi bulunmamaktadır.

Yapılan açıklamalar sonucunda maddi olmayan duran varlıkların anılan hükümlere aykırı olarak kayıtlardan çıkarılması sonucunda 2023 yılı Bilançosunda 260 Haklar Hesabı ile 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabında 62.681.530,09 TL hataya neden olunmuştur.