Karar Künyesi
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda belirtilen ve belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan bazı işletmelerin faaliyetleri eğlence vergisine tabi olmasına rağmen bu işletmeleri işleten gerçek veya tüzelkişiler adına İdarece mükellefiyet tesis ettirilmediği ve eğlence vergisinin tahakkuk ettirilmediği görülmüştür.
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun eğlence vergisine ilişkin üçüncü bölümünün “Konu” başlıklı 17’nci maddesinde;
“Bu Kanunun 21 inci maddesinde belirtilen ve belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer alan eğlence işletmelerinin faaliyetleri Eğlence Vergisine tabidir.”,
“Mükellef” başlıklı 18’inci maddesinde;
“Verginin mükellefi, eğlence yerlerini işleten gerçek veya tüzelkişilerdir.”,
“İstisna ve muaflıklar” başlıklı 19’uncu maddesinde;
“Aşağıda belirtilen eğlence faaliyetlerinden bu vergi alınmaz:
…
5. Bira, alkollü içki içilmeyen, satılmayan ve ruhsatnamelerde kahvehane, kıraathane, çayhane ve çay ocakları olduğu belirtilen yerler.”,
“Matrah” başlıklı 20’nci maddesinin üçüncü fıkrasında;
“Biletle girilmesi zorunlu olmayan bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare, dansing, bilardo ve masa futbolu salonları gibi eğlence yerlerinde işin mahiyetine göre çalışılan her gün için bu Kanunun 96 ncı maddesine göre tespit edilen miktardır.” hükümleri yer almaktadır.
Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, belediye sınırları ile mücavir alanlar içinde yer
alan bar, pavyon, gazino, gece kulübü ve benzeri işletmelerden eğlence vergisi alınmalıdır.
Bandırma Belediyesi 2018 yılı denetim çalışmaları kapsamında Zabıta Müdürlüğünden ve Gelir Servisinden alınan verilere göre, aşağıdaki tabloda ayrıntısı gösterilen toplam 10 adet işyerinin eğlence vergisi tahakkuk ve tahsilat işlemlerinin yapılmadığı görülmüştür.
Tablo 11: Eğlence Vergisi Tahakkuku Yapılmayan İşyerleri
Faaliyet Konusu | Diğer Faaliyet Konusu | Canlı Müzik İzin Belgesi | Adet |
Bilardo Salonu | - | - | 2 |
Oyun Salonu | - | - | 2 |
Karting İşletmeciliği | - | - | 1 |
Bira İşletmeciliği | - | Var | 1 |
Kafeterya İşletmeciliği | - | Var | 1 |
Otel İşletmeciliği | - | Var | 1 |
Otel İşletmeciliği | İçkili Bar ve Restaurant İşletmeciliği | - | 2 |
Toplam: | 10 |
2464 sayılı Kanun’da “bar” ismen sayılmış ve bu işletmelerden eğlence vergisi alınacağı hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, ruhsatlarında otel işletmeciliği ile birlikte içkili bar ve restoran işletmeciliği de olan yerlerden eğlence vergisi alınmalıdır. Aynı şekilde, “bilardo salonları” da Kanun’da ismen sayıldığından bu yerlerden de eğlence vergisi alınmalıdır.
Öte yandan, aynı Kanun’un 20’nci maddesinin üçüncü fıkrasında biletle girilmesi zorunlu olmayan eğlence yerleri sınırlı olarak sayılmamıştır. Sayılan işletmelerle aynı amaca ve benzer niteliklere sahip ve eğlence unsurunun ağır bastığı diğer bazı işletmeler de bu vergiye tabi tutulabilecektir. Dolayısıyla, “karting işletmeciliği” her ne kadar lafzi olarak sayılmasa da, bu yerlerde eğlence unsuru ağır bastığından eğlence vergisi tahakkuk işlemlerinin yapılması gerekmektedir. Benzer şekilde, play-station oynanan oyun salonlarından da bu çerçevede eğlence vergisi alınmalıdır.
Danıştay, “birahane” ve "içkili restoran" olarak işletilen yerlerde içki içilmesinin tek başına eğlence unsuru olarak değerlendirilemeyeceği, eğlenme faaliyetinden söz edebilmek için müzik eşliğinde veya müzik olmadan yapılan bazı faaliyetlerle bazı gösterilerin izlenmesi gerektiği görüşündedir. Buna göre, bulgu konusu edilen “bira işletmeciliği” ve “kafeterya işletmeciliği” faaliyet konulu yerlerin, canlı müzik izni olmaları sebebiyle eğlence vergisine tabi tutulmaları gerekmektedir. Asıl olarak konaklama ihtiyacının karşılanması amacıyla faaliyet gösteren otellerden canlı müzik izni alanların da bu doğrultuda eğlence vergisine tabi tutulmaları gerektiği değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, eğlence vergisi tahakkuklarının eksik yapılması, dönem sonu mali tablolarında gelir hesaplarının rakamsal boyutunun daha düşük gösterilmesine ve belediyenin gelir kaybına neden olmaktadır.
Kamu idaresi cevabında; “Zabıta Müdürlüğü’nden ruhsat, canlı müzik izin belgesi, işletme belgesi v.s. belgeler esas alınarak ilgili işyerlerine gerekli ihbarnameler düzenlenmiş, ilgilerine gönderilmiş ve tahakkuklaştırılmıştır.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip ilgili işyerlerine gerekli ihbarnamelerin gönderilerek eğlence vergisi tahakkuklarının yapıldığı belirtilmiştir.