Döner Sermaye İşletmesi açıköğretim birimi için Yönetim Kurulunun 18.05.2021 tarih 15/9 sayılı kararı ile gelir dağıtımı için kabul edilen gelir getirici cetvellerdeki bazı faaliyetlerin yönetim faaliyetlerinden oluştuğu, görevi gereği yaptıkları faaliyetler için ayrıca bu kişilere katkı payı dağıtıldığı görülmüştür.

Döner Sermaye İşletmeleri aracılığıyla elde edilen gelirlerin dağıtılması 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 58'inci maddesinde belirtilen esaslar üzerinden yapılmaktadır. Ek

Ödemenin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik de öğretim üyelerine yapılacak dağıtımın usul ve esaslarını belirtmektedir. Bu Yönetmelik'in 5'inci maddesinde dağıtım esasları 5 farklı puanlama türüne göre oluşturulmuştur. Ancak bu puanlama türleri bireysel gelir getirici faaliyet puanı esasına dayanmaktadır. Bireysel gelir getirici faaliyet puanı ise Yükseköğretim Kurulu tarafından hazırlanan gelir getirici faaliyet cetveline göre kişinin ürettiği hizmetlerden elde edilen puanlar kullanılarak hesaplanmaktadır.

Yükseköğretim Kurulunun bu konuda belirlediği gelir getirici cetveli sağlık alanında çalışanların faaliyetlerine yönelik olduğu için sağlık dışındaki döner sermaye birimleri için gelir getirici cetvel, Yönetmelik'in 10'uncu maddesinin “Gelir Getirici faaliyet cetvelinde bulunmayan işlemlerin puanları, üniversite yönetim kurulları tarafından belirlenebilir” hükmüne istinaden Yönetim Kurulu tarafından alınan karar gereğince uygulanmaktadır.

Döner Sermaye İşletmesi açıköğretim biriminin gelir getirici cetvellerine bakıldığında gelirden faydalanılan faaliyetlerden "1.1-Açıköğretim programlarının düzenlenmesi ve geliştirilmesine katkı yapmak" gibi yöneticilerin görevi gereği yapmaları gereken faaliyetlerin de gelir getirici cetvelde düzenlendiği görülmektedir. Bu faaliyet türü esas alınarak ödeme yapılan görevlilerin döner sermayeden yönetici payı alan kimseler olması nedeniyle bu faaliyetlerin mesai dışında yapıldığı, bu yüzden ayrıca ek ödemeye tabi tutulduğu anlaşılmaktadır.

2547 sayılı Kanun'un 58'inci maddesinin f fıkrasında gelir getirici katkılarına bakılmaksızın rektör, rektör yardımcısı ve genel sekretere yönetim kurulunun uygun gördüğü bir döner sermaye hesabından ayrılan yönetici payından ek ödeme yapılacağı belirtilmiştir. Ayrıca döner sermaye gelirinin elde edildiği birimlerin dekan, başhekim, yüksekokul müdürleri ve bunların yardımcılarına da gelir getirici katkılarına bakılmaksızın yönetici payı olarak ayrılan tutardan ek ödeme yapılır. Fıkranın son paragrafında ise “Bu fıkra kapsamında bulunan yöneticilere mesai saatleri içerisinde verdikleri mesleki hizmetlerden dolayı ayrıca ek ödeme yapılmaz. Mesai saatleri dışında döner sermaye gelirlerine katkıları bulunmaları halinde alabilecekleri toplam ek ödeme tutarı hiçbir şekilde yönetici payı dahil ilgisine göre (c) ve (d) fıkralarında belirtilen esaslara göre hesaplanan tutarı geçemez.” denilmektedir.

Bu fıkranın düzenlenmesi, üst yöneticilerin yönetim faaliyetlerinden dolayı mesleki hizmetlerini yapamamaları nedeniyledir. Anılan fıkrada geçen "mesai saatleri dışında döner sermaye gelirine katkıda bulunmaları halinde" ibaresinde, yöneticilerin mesleki hizmetleri dolayısıyla yapacakları katkı kastedilmekte ve bu katkının hesaplanmasında da Yönetmelik

çerçevesinde diğer öğretim elemanlarının faaliyetlerine esas hesaplamaların eşdeğer ünvanlara belirtilen oranlar üzerinden uygulanması gerekmektedir. Bunun aksi üst yöneticilerin yönetim kurulu kararı marifetiyle kendi görev alanlarına mahsus bazı faaliyetler belirleyerek kendilerine gelir getirici ücret ihdas etmeleri anlamına gelmektedir.

Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'in 6'ncı maddesinde yöneticilere yapılacak ek ödemenin şartları belirtilmiş, burada da Kanun'da yer verilen hükümler aynen tekrar edilmiştir.

Kurum tarafından yapılan açıklamada bu durumun Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 10'uncu maddesindeki “Gelir Getirici faaliyet cetvelinde bulunmayan işlemlerin puanları, üniversite yönetim kurulları tarafından belirlenebilir.” hükmüne istinaden hazırlanan Gelir Getirici Cetvel'e göre yapılmasından kaynaklandığı belirtilmektedir.

Döner Sermaye İşletmesi eliyle elde edilen gelirlerin, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nda ve bununla ilgili usul ve esasları belirleyen Yönetmelik'te, esasen kendi meslek alanları ile ilgili görev yapan kişilere, gelir getirici cetvelde tanımlanan birim değerler üzerinden yaptıkları faaliyetlerle orantılı olarak dağıtılması, gelir getirici cetvelinin de mesleki faaliyetler esas alınarak hazırlanması gerektiği değerlendirilmektedir. Uygulamada bu dağıtımın mesleki faaliyetler esas alınarak yapılmaması mevzuata aykırı bir uygulamanın olduğunu göstermektedir.