Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı’na kiralanan taşınmazın kira süresinin Ajansın tasfiye tarihinden daha uzun olduğu ve tasfiye tarihinden sonra üçüncü kişiler tarafından kullanıldığı görülmüştür.

2886 sayılı Kanun’un “Kapsam” başlıklı 1’inci maddesinde;

“Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür”

“İhtiyaçların kamu kurumlarında karşılanması” başlıklı 71’inci maddesinde;

“Aşağıda belirtilen durumlarda ihale işleri Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak kıymet takdiri suretiyle yapılır.

  1. Bu Kanun kapsamına giren idarelerin kendi aralarında yaptıkları ihale işleri, (1) numaralı fıkrada belirtilen idarelerin her türlü ihtiyaçlarının;

…

  1. Özel kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile kurulan tüzelkişiliğe sahip ve ortaklarının veya kanunların öngördüğü durumlarda ortak olmayanların ürünlerini alan, işleyen, değerlendiren iyileştiren, satan, üretim ihtiyaçlarına yarayan araç ve gereçleri sağlayan ortaklıklar ve bunlara ait birliklerden,20

  2. Özel kanunlar veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzelkişiliğe sahip kuruluşlardan,

Temini ile ilgili ihale işleri.” denilmiştir.

Bu bağlamda, İdarenin, gelir getirici nitelikte olan taşınmazların kiralanması hususunda 2886 sayılı Kanun’a göre iş ve işlemlerini gerçekleştirmesi gerektiği, bu Kanun’un 71’inci maddesi kapsamındaki işlerin ise ihale usulüne tabi olmadığı belirtilmiştir.

6303 sayılı Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Hakkında Kanun’un “Ajansın kuruluşu” başlıklı 1’inci maddesinde;

“Eskişehir’i 2013 yılı Türk Dünyası Kültür Başkenti olarak hazırlamak, bu amaçla 2013 yılında yapılacak etkinlikleri planlamak ve yönetmek, kamu ve sivil kurum ve kuruluşların yapacakları çalışmalarda koordinasyonu sağlamak üzere, bu Kanunda yer alan düzenlemeler dışında özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz ve merkezi Eskişehir’de olan Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı (Ajans) kurulmuştur.”

“Tasfiye” başlıklı 6’ncı maddesinde;

“(1) Yönetim Kurulu, Türk Dünyası Kültür Başkentliği uygulamasının sona ereceği 30/6/2014 tarihinden itibaren altı ay içinde tasfiye işlemlerini tamamlar.

(2) Toplanan ödenek, gelir ve bağışlardan artan meblağ, tasfiyeyi müteakip iki eşit parçaya bölünüp, kültür ve sanat etkinlikleri için kullanılmak üzere Eskişehir İl Özel İdaresi ve Eskişehir Büyükşehir Belediyesi bütçelerine gelir olarak kaydedilir.” denilmiştir.

Yukarıda yer alan hükümlere göre Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Türk Dünyası Kültür Başkenti uygulamasının sonra ereceği 30.06.2014 tarihine kadar kurulmuştur. Bu tarihten 6 ay içinde tasfiye işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir.

Yapılan incelemede, Belediyenin mülkiyetinde bulunan İsmetpaşa mahallesi 103 ada 20 parselde yer alan 3 katlı taşınmaz belediye meclisince alınan yetkiye istinaden 04.03.2014 tarihli encümen kararı ile Dede Mahallesi 83 ada 1-14 ve 15 parsellerdeki Butik Otel ise yine meclisten alınan yetkiye istinaden 20.03.2014 tarihli encümen kararı ile 2886 sayılı Kanun’un 71’inci maddesine dayanılarak Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı’na 20 yıllığına kiralanmıştır.

6303 sayılı Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Hakkında Kanun’a göre Ajans süreli olarak kurulmuş olup, Türk Dünyası Kültür Başkentliği uygulamasının sona ereceği 30.06.2014 tarihinden itibaren altı ay içinde tasfiye işlemlerinin tamamlanması gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle Ajansın en geç 31.12.2014 tarihi itibariyle tasfiye işlemleri tamamlanmış olacaktır.

Ajansın 31.12.2014 tarihi itibariyle tasfiye süreci tamamlanacağından tüzel kişiliği de ortadan kalkmış olacaktır. Bu sebeple tasfiye tarihinden itibaren 2886 sayılı Kanun’un 71’inci maddesi kapsamında imzalanmış olan kiralama protokolüne taraf olma hakkını kaybetmiş bulunmaktadır.

Ajansın tasfiye tarihinin 31.12.2014 olduğu, kiralama protokolü tarihleri olan 07.03.2014 ve 26.03.2014 tarihlerinde belli olduğu görülmektedir. Bu nedenle Ajans ile yapılacak sözleşmenin süresinin, ajansın tasfiye tarihinden sonrasını kapsaması mümkün değildir. Diğer bir ifade ile Ajansa 71’nci madde kapsamında ancak tasfiye tarihine kadar olan süre için taşınmaz kiralanabilecektir. Ajans tasfiye edildikten sonra taşınmazların 2886 sayılı Kanun’da belirlenen usullere göre kiralanması gerekmektedir.

Ajansın tasfiye sürecine girmesine 3 ay gibi kısa bir süre kala 3 katlı bina ve butik otel 20 yıl gibi uzun bir süre ile Ajansa kiralanmıştır. Ajans tasfiye edildikten sonra söz konusu taşınmazlar bir Vakıf tarafından kullanılmıştır. Ajans tasfiye edildikten sonra Ajansa kiralanmış bulunan taşınmazlar üzerinde vakfın tasarrufta bulunabilmesi mümkün görülmemektedir. Nitekim söz konusu Vakıf özel hukuk tüzel kişisi olmasının yanında 2886 sayılı Kanun’un 71’inci maddesi kapsamında değerlendirilebilecek kurum ve kuruluşlardan değildir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 15’inci maddesinde, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 75’inci maddesi hükümlerinin belediye taşınmazları hakkında da uygulanacağı ifade edilmiş olup bahsi geçen “Ecrimisil ve tahliye” başlıklı 75 inci maddede ise;

“Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmaz malları, özel bütçeli idarelerin mülkiyetinde bulunan taşınmaz mallar ve Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği mazbut vakıflara ait taşınmaz malların, gerçek ve tüzelkişilerce işgali üzerine, fuzuli şagilden, bu Kanunun 9 uncu maddesindeki yerlerden sorulmak suretiyle, idareden taşınmaz ve değerleme konusunda işin ehli veya uzmanı üç kişiden oluşan komisyonca tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere tespit ve takdir edilecek ecrimisil istenir. Ecrimisil talep edilebilmesi için, idarelerin işgalden dolayı bir zarara uğramış olması gerekmez ve fuzuli şagilin kusuru aranmaz.

(Ek cümle: 23/7/2010-6009/24 md.) Ecrimisile itiraz edilmemesi halinde yüzde yirmi, peşin ödenmesi halinde ise ayrıca yüzde onbeş indirim uygulanır. Ecrimisil fuzuli şagil tarafından rızaen ödenmez ise, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur...” hükmü tesis edilmiştir.

Bu bağlamda, Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı tasfiye edildikten sonra taşınmazı kullanmaya devam eden Vakıf fuzulü şagil haline gelmekte ve işgal altındaki taşınmazlara ilişkin mevzuatın öngördüğü şekilde tahliyesinin sağlanması ve ecrimisil alınması gerekmektedir.

Sonuç olarak, Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı’na tasfiye tarihini geçecek şekilde taşınmaz kiralanması mümkün olmadığından 2886 sayılı Kanun 75’inci maddesine istinaden söz konusu taşınmazların tahliye edilmesi, tespit tarihinden geriye doğru beş yılı geçmemek üzere ecrimisil alınması ve 2886 sayılı Kanun’a göre ihale yoluyla işlem tesis edilmesi gerekmektedir.

Kararla ilgili sorunuz mu var?