Belediye tarafından Kalkınma Ajansına gönderilmesi gereken payın zamanında gönderilmemesi sebebiyle gecikme faizi külfetine katlanıldığı görülmüştür.

5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Hizmetlerine İlişkin Kanun’un “Gelirler ve yönetilecek fonlar” başlıklı 19’uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde aynen; “Bir önceki yıl gerçekleşen bütçe gelirleri üzerinden, bölgedeki il özel idareleri için; (…) tahsisi mahiyetteki gelirler ile genel (…) ve özel bütçeli kuruluşlardan alınan yardım kalemleri hariç tutulmak üzere yüzde bir, belediyeler için; (…) tahsisi mahiyetteki gelir kalemleri hariç tutulmak üzere yüzde bir oranında, cari yıl bütçesinden aktarılacak pay” hükmüne yer verilerek kalkınma ajansı geliri ifade edilmiştir. Söz konusu %1’lik oran, 2011 yılından itibaren 08.08.2011 tarihli ve 2011/2168 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile binde beş olarak uygulanmaktadır.

Aynı Kanun maddesinin üçüncü fıkrasında ise (d) bendinde belirtilen payların, ilgili idare ve kuruluşlar tarafından haziran ayının sonuna kadar ajans hesabına aktarılacağı, süresi içerisinde aktarılmadığı takdirde, bu idarelere genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılan paydan ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve/veya İller Bankasınca kesilerek ilgili ajans hesabına aktarılacağı ifade edilmiştir.

Yapılan incelemede, kalkınma ajansına gönderilmesi gereken payın ilgili idare olan Ankara Kalkınma Ajansına zamanında aktarılmadığı, Belediyenin 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarına ait olan borçlarından 2023 hesap döneminde toplam 36.237.663,99 TL’sinin İller Bankası paylarından kesinti yoluyla tahsil edildiği görülmüştür. Yevmiye defterine kayıtlı olan 559.268,01 TL’nin gecikme faizi olarak ödendiği görülmüş olup bu meblağ dışında kesinti yoluyla İller Bankası tarafından tahsil edilen 36.237.663,99 TL’nin içinde ne kadarının gecikmeden kaynaklı faiz/zam olduğu anlaşılamamıştır. Bu husus da dikkate alındığında Belediyenin çok yüksek gecikme faizine muhatap olduğu düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında, Kalkınma Ajansı paylarının geçmiş döneme ait tutarlarının İller Bankası tarafından merkezi idare vergi gelirlerinden alınan paylardan kesilerek ödendiğini belirtmiş ise de bulguda bahsi geçen hususun borcun ödenip ödenmemesinden ziyade geç ödenmesi sonucu belediyenin yüksek faiz külfetine katlanması olduğu görülmektedir.

Sonuç olarak, kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanımının sağlanabilmesi bakımından, herhangi bir gecikme faizine maruz kalınmaması için bahsi geçen katkı paylarının Belediye tarafından ilgili Kanun hükümleri doğrultusunda Ankara Kalkınma Ajansına zamanında aktarılması gerekmektedir.