Taşıt Tanıma Sistemi ve Dökme Akaryakıt Ürünleri ile Adblue Alım İşi’nde sözleşme hükmüne uyulmadığı ve ihale dokümanında işin uygulanmasında belirsizliğe yol açılmaması için gerekli netlikte düzenlemelere yer verilmediği görülmüştür.

1. Teknik şartnamedeki otomasyon sistemi kurulmasına ilişkin hükmün yerine getirilmediği ve yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak bir ceza hükmüne ihale dokümanında yer verilmediği görülmüştür.

   Sözleşmenin eki olan işe ait teknik şartnamede yüklenici tarafından kurulacak tank otomasyon sistemi, pompa otomasyon sistemi ve makine ikmal bakım ve onarım garajına kurulacak taşıt tanıma otomasyon sisteminin özellikleri ve yapılacak işlemler ve yüklenicinin 2 adet seyyar yer üstü tankı teslim edeceğine ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Ancak işin sözleşmesinde, teknik şartnamesinde, istenen bu şartların yerine getirilmemesi durumunda uygulanacak herhangi bir ceza hükmü yer almamaktadır.

   Yapılan denetimde sözleşmenin uygulanması aşamasında makine ikmal bakım ve onarım garajına kurulacak taşıt tanıma otomasyon sistemi ile tank ve pompa otomasyon sistemlerinin kurulmadığı görülmüştür. Bahsi geçen sistemler ciddi bir maliyet gerektirip ihaleye katılan isteklilerin ya da ihaleye katılabileceklerin teklif tutarlarını veya ihaleye katılıp katılmama durumlarını etkileyebilecek niteliktedir.

2. İhale dokümanında teslim alınacak akaryakıtın miktarının tespitine ilişkin hükümlerin net olarak düzenlenmediği görülmüştür.

İşin idari şartnamesinden alım için ihaleye litre üzerinden çıkıldığı anlaşılmaktadır. İşin teknik şartnamesinde ise “idarenin kantarında yapılan ölçüm miktarı ile yüklenicinin sunacağı kantar fişlerinin kontrol edileceği” ifadelerine yer verilmiş ancak bu kontrol neticesinde bir farklılık çıkması durumunda nasıl bir yol izleneceği, kabul edilecek miktarın nasıl tespit edileceği, ne kadarlık bir farkın tolere edilebileceği, kilogram litre dönüşümü yapılacaksa kesafet oranının ne olacağı, teslim alınacak miktarın tespitinde yüklenici firmanın irsaliyesinde yer alan litre üzerinden kabul gerçekleşecek ise bu miktarın teyidinin kabul aşamasında nasıl yapılacağı, tanker üzerindeki sayaçlar esas kabul edilecek ise bu sayaçların kalibrasyonunun istenip istenmeyeceği gibi hususlara ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Hakediş ödemeleri incelendiğinde, idarenin kilogram cinsinden kantar ölçüm değerleriyle firmanın dolum fişi üzerinde yer alan kilogram değerleri arasında farklar olmasına rağmen mal kabulünün yüklenici firmanın sevk irsaliyesindeki litre değeri üzerinden yapıldığı ancak bu değerin teyidi niteliğinde başka bir kanıtlayıcı belgenin yer almadığı ve işin sözleşmesinde de buna ilişkin bir düzenlemenin mevcut olmadığı görülmüştür.

İşin teknik şartnamesi gereği tanklara kurulması gereken otomasyon sisteminin de kurulmadığı dikkate alındığında bu durum, teslim alınacak akaryakıt miktarının tespitinde belirsizlik ve risklere sebep olabilecektir.

Bu itibarla ihale dokümanlarında, sözleşmenin uygulanmasında belirsizlik yaşanmaması için açık ve net hükümlere yer verilmesi, uygulamada sözleşme hükümlerine uygun işlem tesis edilmesi için gerekli tedbirlerin alınması ve yüklenicilerden talep edilen şartların yerine getirilmesini sağlamak için işin sözleşmesine buna ilişkin bir ceza hükmünün konulması gerektiği değerlendirmektedir.