Üniversite tarafından 2022 yılı içerisinde elde edilen ikinci öğretim tezsiz yüksek lisans gelirlerinden öğrencilerin beslenme, barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetleri için ayrılması gereken yüzde onluk payın ayrılmadığı görülmüştür.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun “Cari hizmet maliyetinin hesaplanması, öğrenci katkı payları ve öğrenim ücretleri” başlıklı 46’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendinde; “İkinci öğretimde alınacak öğrenim ücreti, öğrenci cari hizmet maliyetinin yarısından az olamaz. İkinci öğretimde alınacak ücretlerin Cumhurbaşkanınca belirlenecek miktarı öğrencilerin başta beslenme olmak üzere barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetlerinde kullanılır.” hükmü yer almaktır.

Anılan Kanunu’nun 27’inci ek maddesinde üniversite veya yüksek teknoloji enstitülerinde ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılmasının ve bu programlarda fiilen ders veren öğretim üyelerine ödenecek ek ders ve sınav ücretlerinin, maddenin diğer fıkralarında belirtilen esaslara uyulmak kaydıyla ilgili üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun teklifi üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirleneceği ifade edilmiştir.

27.07.2022 tarih ve 31905 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı

ile yürürlüğe konulan 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları ve Öğrenim Ücretlerinin Tespitine İlişkin Karar’ın “Öğrenim Ücretlerinin Kullanılması” başlıklı 4’üncü maddesinde ise ikinci öğretimden alınacak öğrenim ücretlerinin yüzde 10’nun öğrencilerin başta beslenme olmak üzere barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetlerinde kullanılacağı, geriye kalan kısmının ise üniversite bütçesine dahil edilerek Yükseköğretim Kurulunca tespit edilen usul ve esaslara göre kullanılacağı belirtilmiştir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde ikinci öğretim kapsamında gerçekleştirilen yükseköğretim programlarından elde edilen gelirlerin yüzde 10’luk kısmının öğrencilerin başta beslenme olmak üzere barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetlerinde kullanacağı, geriye kalan kısmının ise mevzuatta belirtilen usul ve esaslara göre anlaşılmaktadır.

Ancak yapılan incelemede üniversite de ikinci öğretim kapsamında gerçekleştirilen tezsiz yüksek lisans programlarından elde edilen gelirden öğrencilerin yukarıda belirtilen ihtiyaçlarında kullanılmak üzere ayrılması gereken yüzde 10’luk payın ayrılmadığı görülmüştür.

Kamu idaresi cevabında bulguya uygun olarak 2023 yılı bütçesi uygulanırken tezsiz yüksek lisans gelirlerinden yüzde 10 pay ayrılacağını ve genel uygulamanın değiştirilmesi için Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile paylaşılacağını belirtmiştir.

Sonuç olarak, yukarıdaki açıklamalar ve mevzuat hükümleri doğrultusunda ikinci öğretim kapsamında gerçekleştirilen yükseköğretim programlarından elde edilen gelirlerin yüzde 10’luk kısmının öğrencilerin başta beslenme olmak üzere barınma, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetlerinde kullanılması gerekmektedir.