Karar Künyesi
Kemerburgaz (Hasdal) Deponi Gazı (LFG) Elektrik Santralinin İşletilmesi ve Bakım İşinde ihale usulünün yanlış belirlendiği ve söz konusu işin katılım ve rekabeti engelleyebilecek şekilde ihale edildiği anlaşılmıştır.
İhale usulünün yanlış belirlenmesi
2886 sayılı Kanun’un “Pazarlık usulüyle yapılacak işler” başlıklı 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendinde; “Tek kişi veya firma elinde bulunan taşınır mal, hak ve hizmetlerle, belirli taşınmaz malların alımı veya kiralanması” hükmü tesis edilmiştir.
Bilindiği üzere 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu 22.01.2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmış, bazı hükümleri yayımı tarihinde tamamı ise 01.01.2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Mezkûr Kanun’un yürürlüğe girmesi ile birlikte kapsamında zikredilen ve belediyelerin de içerisinde yer aldığı idarelerin her türlü kaynaktan karşılanan mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihaleleri bu Kanun hükümlerine göre yürütülmesi gerekmektedir.
Kemerburgaz (Hasdal) Deponi Gazı (LFG) Elektrik Santralinin İşletilmesi ve Bakım İşi gelir getirici nitelikte bir iş olup, 4734 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi ile ortadan kalkan 2886 sayılı Kanun’un 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmüne istinaden pazarlık usulü ile ihalesi meri mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil etmektedir.
2886 sayılı Kanun’un 35’inci maddesinde ihale usullerinin neler olduğu hüküm altına alınmış ve işin gereğine göre bu usullerden hangisinin uygulanacağının mezkûr Kanun hükümlerine istinaden İdare tarafından tespit edileceği belirtilmiştir. Söz konusu Kanun’un 36’ncı maddesinde ise ihalelerde kapalı teklif usulünün esas olduğu istisnai hallerde diğer ihale usullerinden birinin kullanılabileceği hüküm altına alınmıştır.
Sonuç olarak, İdareye ait Kemerburgaz (Hasdal) Deponi Gazı (LFG) Elektrik Üretim Tesisi’nin tesisten üretilen elektrik enerjisinin satışından elde edilen gelirden belediyeye pay verilmesi suretiyle 11 yıl süreyle işletilmesi, mevzuata aykırı olarak 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendi hükmüne istinaden gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. 28.12.2011 tarihinde ihalesi yapılan ve İSTAÇ AŞ ile 11 yıl için yıllık brüt cirodan %10 payın belediyeye aktarılmasını içeren mezkûr işin 2886 sayılı Kanun’a göre temel ihale usulü olan kapalı teklif usulü ile gerçekleştirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Katılım ve rekabetin daha fazla olması sağlanabilecekken söz konusu işin 11 yıl işletme hakkı üzerinden ihale edilmesi
Kemerburgaz (Hasdal) Deponi Gazı (LFG) Elektrik Üretim Tesisi’nin mevcut ihale öncesindeki ihalesi, 2886 sayılı Kanun’un 51’inci maddesinin birinci fıkrasının (l) bendine göre gerçekleştirilmiş ve yüklenici İSTAÇ AŞ ile 12.03.2007 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Sözleşme süresi 3 yıl olarak belirlenmiş ve 13.03.2010 tarihinde sözleşme süresi sona ermiştir.
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun “Lisans esasları” başlıklı 5’nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinde;
“Bu Kanundaki istisnalar hariç piyasa faaliyetleri ile iştigal edecek tüzel kişiler, faaliyetlerine başlamadan önce, her faaliyet için ve söz konusu faaliyetlerin birden fazla tesiste yürütülecek olması hâlinde, her tesis için ayrı lisans almak zorundadır.” hükmü tesis edilmiştir.
Lisans bu yönüyle faaliyetlere başlanabilmesi için bir yetki belgesi hüviyetindedir. İSTAÇ AŞ tarafından söz konusu tesisin işletilmesi amacıyla EPDK’ya lisans müracaatında bulunulmuş ve EPDK’nın 28.08.2003 tarih ve 183-8 sayılı Kararı ile İSTAÇ AŞ’ye 10 yıl süreli Otoprodüktör Grubu Lisansı verilmiştir.
İdare tarafından mezkûr işin ihalesi 28.12.2011 tarihinde 11 yıllık işletilmesini kapsayacak şekilde yapılmıştır. Ancak bu tesis için İSTAÇ AŞ’nin 28.08.2003 tarihinde almış olduğu lisans belgesinin süresinin bitiş tarihi 28.08.2013 tarihidir. Hal böyle olunca söz konusu ihaleye İSTAÇ AŞ dışında piyasada faaliyet gösteren herhangi bir firmanın teklif
vermesi mümkün bulunmamaktadır. Zira lisans belgesi olan bir yere ilişkin başka bir firmaya da lisans belgesi verilememektedir.
Yukarıda ortaya konulan hüküm ve değerlendirmeler doğrultusunda; Kemerburgaz (Hasdal) Deponi Gazı (LFG) Elektrik Üretim Tesisi’nin 28.12.2011 tarihinde yapılan ihalesinin süresini 11 yıl belirlemek yerine, İSTAÇ AŞ’nin lisans bitiş tarihi olan 28.08.2013 tarihine kadar belirlenmesi 2886 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinde hüküm altına alınan ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması ilkelerinin ihlalinin önüne geçecek ve söz konusu alanda faaliyetlerine devam eden başka firmaların da ihaleye katılımının önünü açacaktır.
Kamu idaresi cevabında; “Bulguda tespit edilen hususlarda gerekli çalışmalar yapılacaktır.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi cevabında bulgu bünyesindeki hususlara ilişkin gerekli çalışmaların yapılacağını belirtmiş olup bulgu konusu tespitin devam edip etmediği takip eden denetimlerde izlenecektir.