Belediyeden ihale alan şirket bünyesinde çalışan işçilerin iş akitlerinin fesih edilmesi nedeniyle hak kazandığı kıdem tazminatı ve diğer yasal haklarının süresinde ödenmemesi nedeniyle kişilerin dava açmaları nedeniyle idarenin faiz ve diğer giderleri ödemek zorunda kaldığı, mahkeme kararında giderlerin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği halde tüm giderlerin idarece karşılandığı ve diğer davalıdan talepte bulunulmadığı görülmüştür.

4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici 6’ncı maddesine göre kıdem tazminatı fonu kuruluncaya kadar 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesi hükümlerine göre kıdem tazminatı ödeneceği, 1475 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinde işçiye kıdem tazminatının ödenebilmesi belli şartlara bağlandığı, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18’inci maddesinde feshin geçerli sebebe dayandırılması gerektiği, 19’uncu maddesinde sözleşmenin feshindeki usule ilişkin açıklamaların yapıldığı, 21’inci maddesinde geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları, 24’üncü maddesinde işçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı ve 25’inci maddesinde işverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı düzenlenmiştir.

4857 sayılı İş Kanunu’nun “Bazı kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların kıdem tazminatı” başlıklı 10.09.2014 gün ve 6552 sayılı 8’inci maddesiyle değiştirilen 112’nci maddesinde,

“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında alt işverenler tarafından çalıştırılan işçilerin kıdem tazminatları;

a) Alt işverenlerinin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların bu şekilde çalışmış oldukları sürelere ilişkin kıdem tazminatına esas hizmet süreleri, aynı kamu kurum veya kuruluşuna ait işyerlerinde geçen toplam çalışma süreleri esas alınarak tespit olunur. Bunlardan son alt işverenleri ile yapılmış olan iş sözleşmeleri 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14 üncü maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olanların kıdem tazminatları ilgili kamu kurum veya kuruluşları tarafından, işçinin banka hesabına yatırılmak suretiyle ödenir.”

denilmiş ve maddede uygulama ile ilgili hususlarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik

Bakanlığınca yönetmelik çıkarılacağı belirtilmiştir. 08.02.2015 gün ve 29261 sayılı Resmi Gazete’de Kamu İhale Kanunu’na Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmelik yayımlanmıştır.

Bu düzenlemelere göre hizmet ihalesi yapılan şirketteki işçilerin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş akdinin feshi halinde kıdem tazminatı ödenmelidir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 12’nci maddesinde, Devlet memurlarının, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorunda olduğu, Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesinin esas olduğu, zararın ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümlerin uygulanacağı, ancak fiilin meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını geçmeyen zararların, kabul etmesi halinde disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödeneceği belirtilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 8’inci maddesinde her türlü kamu kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından, muhasebeleştirilmesinden, raporlanmasından ve kötüye kullanılmaması için gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu ve yetkili kılınmış mercilere hesap vermek zorunda olduğu, 32’nci maddesinde harcama yetkililerinin, harcama talimatlarının bütçe ilke ve esaslarına, kanun, tüzük ve yönetmelikler ile diğer mevzuata uygun olmasından, ödeneklerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve bu Kanun çerçevesinde yapmaları gereken diğer işlemlerden sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır. Ayrıca 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38’inci maddesinde belediyenin hak ve menfaatlerini korumanın belediye başkanının görev ve yetkisinde olduğu belirtilmiştir.

19.10.2006 gün ve 26234 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te kamu zararının tahsiliyle ilgili usul ve esaslar belirlenmiştir. Yönetmeliğin 6’ncı maddesinde kamu idaresinin yükümlülüklerinin mevzuatına uygun bir şekilde yerine getirilmemesi nedeniyle kamu idaresine faiz, tazminat, gecikme zammı, para cezası gibi ek malî külfet getirilmesinin kamu zararının belirlenmesinde esas alınacağı belirtilmiştir.

İki mahkeme kararının incelenmesinde, davacıların davalı olarak hem firmayı hem de Belediye Başkanlığını gösterdikleri, mahkemenin ilamda belirtilen tutarları davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verdiği görülmüştür. Diğer mahkeme kararında ise sadece Belediye başkanlığı taraf olarak yer almıştır. Mahkeme kararında hükmedilen tutarların davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiği için davalıların giderlere ortaklaşa katlanması gerekir. Alacaklıyı güvence altına almak için ilamda müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. İlamda oran belirtilmediği için mahkemenin hükmettiği gidere davalıların yarı yarıya katlanması gerekir. Belgelerin incelenmesinde tüm giderleri Belediyenin ödediği, davalı firmaya ödeme yapması için her hangi bir yazı gönderilmediği ve yasal sürecin işletilmediği görülmüştür.

Diğer taraftan yukarıda belirttiğimiz yasal düzenleme gereği 10.09.2014 tarihinden sonra idareden ihale alan firma bünyesinde çalışanların kıdem tazminatı idare tarafından ödenecektir. Kıdem tazminatının fesih tarihinde ödenmemesi sonucu idare faiz ve mahkeme gideri ödemek zorunda kalmıştır.

İdarenin ödediği mahkeme giderlerinin kusuru oranında davalı firmadan tahsili için gerekli işlem ile iş akdinin fesih edildiği tarihte kıdem tazminatının ödenmemesi sonucu idarenin ödemek zorunda kaldığı faiz ve diğer giderlerin sorumluluğu olanlardan tahsili için gerekli sürecin işletilmesi gerekir.

Tablo 6: İş Davaları Mahkeme Giderleri Listesi