Belediye sınırları içerisinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmaksızın faaliyet yürüten işyerlerinin bulunduğu görülmüştür.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun “İşyeri açma izni harcı” başlıklı 81’inci maddesinde belediye sınırları veya mücavir alanlar içinde bir işyerinin açılmasının işyeri açma izni harcına tabi olduğu ifade edilmektedir.

3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun’un, 3’üncü maddesinin (b) bendinde, belediye hudutları ile mücavir alan içinde kalan tüm işyerlerinin, işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye belediyelerin yetkili olduğu belirtilmiştir.

10.08.2005 tarihli ve 25902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2005/9207 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’in, “İşyeri açılması” başlıklı 6’ncı maddesinde; yetkili idarelerden usulüne uygun olarak işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan işyeri açılamayacağı ve çalıştırılamayacağı, işyerlerine bu Yönetmelik’te belirtilen yetkili idareler dışında diğer kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili meslek kuruluşları tarafından özel mevzuatına göre verilen izinler ile tescil ve benzeri işlemlerin bu Yönetmelik hükümlerine göre ruhsat alma mükellefiyetini ortadan kaldırmayacağı, işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerlerinin yetkili idareler tarafından kapatılacağı hüküm altına alınmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde tüm işyerlerine işyeri açma ve çalışma ruhsatını vermeye belediyelerin yetkili olduğu ve açılan işyerinden yetkili belediye tarafından işyeri açma izni harcı alınacağı ve ruhsatsız faaliyet gösteren işyerlerinin kapatılacağı belirtilmiştir.

Yapılan incelemede, Belediyeden alınan işyeri açma ve çalışma ruhsat listesinde 4878 adet işyeri bulunduğu, Soma Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan listede ise 4618 adet faal işyeri olduğu görülmüştür. Her iki kurumdan alınan listeler karşılaştırıldığında 1586 adet mükellefin vergi dairesinin faal mükellef listesinde olduğu halde Belediyenin ruhsat alan işyerleri listesinde olmadığı anlaşılmıştır.

Vergi dairesinde kayıtlı olmakla birlikte Büyükşehir Belediyesi tarafından ruhsatlandırılan birinci sınıf gayrisıhhi müesseseler, bağlı bulundukları meslek odalarından izin alan işyerleri (avukat, mimar, tabip vb.) ile Belediyeden işyeri açma ve çalışma ruhsatı almak zorunda olmayan kişiler dikkate alınarak ilçe sınırları içerisinde yer alan işyerlerinden 60 adet işyeri örneklem olarak seçilmiş, bu işyerlerine Belediye memurları tarafından yapılan yoklama sonucu 22 adet iş yerinin ruhsatsız olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilmiştir.

Bu itibarla, Belediyenin kontrolü dışında ruhsatsız bir şekilde faaliyetini sürdüren işyerlerinin tespiti ve harç gelirlerinin mevcut gelirlerden daha yüksek tutarda olacağı gerçeğinden hareketle yoklama ve kontrollerin yapılması gerekmektedir.