Karar Künyesi
Kamu İdaresinin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen, bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmamış, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılmıştır.
Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin “25-Maddi Duran Varlıklar” hesap grubuna ilişkin olan “Hesap grubuna ilişkin işlemler” başlıklı 187’nci maddesinin (ç) bendinde; amortismana tabi varlıkların neler olduğu, bunlara ilişkin uygulanacak amortisman süre, yöntem ve oranlarına ilişkin esas ve usullerin Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirleneceği, ayrılan amortismanların nasıl muhasebeleştirileceği ve varlıkların amortisman hesaplanmasına esas alınacak değerinin nasıl tespit edileceği düzenlenmiştir.
Maddi duran varlık bedellerinin ekonomik ömrü içerisinde giderleştirilmesi ve hesaben yok edilmesini izlemek için kullanılan “257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı” da aynı Yönetmeliğin 202’nci ve 203’üncü maddelerinde açıklanmıştır. Amortisman ve tükenme payı ayrılmasına ilişkin usul ve esaslar ile, uygulanacak amortisman ve tükenme payının süre, yöntem ve oranlarının neler olacağı ise 04.11.2015 tarih ve 29522 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Amortisman ve Tükenme Payları” başlıklı 47 sıra numaralı Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nde açıklanmıştır.
Yukarıda açıklanan Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği ile bahsi geçen Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği’nin söz konusu hükümlerine aykırı olarak İdarenin maddi duran varlık grubunda kayıtlı bulunmasına rağmen bazı varlıklar için hiç amortisman ayrılmadığı, amortisman ayrılan bazı varlıklar için ise amortismana tabi maddi varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrıldığı görülmüştür.
Tablo 8: Amortisman Ayrılmamış Maddi Varlıklar Tablosu
Hesap Kodu Tüm Düzeyler | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanların Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
251.xx.02.00. | Enerji Nakil Hatları | 362.696,13 | 0,00 | 362.696,13 |
251.xx.03.00. | Su İsale Hatları | 11.467.584,91 | 0,00 | 11.467.584,91 |
251.xx.04.00. | Kanalizasyon Hatları | 16.798.110,84 | 0,00 | 16.798.110,84 |
251.xx.07.00. | Yollar | 94.142.247,17 | 0,00 | 94.142.247,17 |
251.xx.09.01. | Su Kuyuları | 1.366.549,41 | 0,00 | 1.366.549,41 |
251.xx.20.01. | Meydanlar | 132.471,28 | 0,00 | 132.471,28 |
251.xx.20.02. | Parklar ve Yeşil Alanlar | 6.601.052,42 | 0,00 | 6.601.052,42 |
251.xx.20.04. | Rekreasyon Alanları | 840.500,98 | 0,00 | 840.500,98 |
251.xx.20.05. | Otoparklar | 206.679,66 | 0,00 | 206.679,66 |
251.xx.20.06. | Pazar Yeri | 839.847,71 | 0,00 | 839.847,71 |
251.xx.20.07. | Genel Mezarlıklar | 837.962,70 | 0,00 | 837.962,70 |
251.xx.99.00. | Diğer Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri | 48.050.871,19 | 0,00 | 48.050.871,19 |
252.xx.99.. | Diğer Binalar | 129.800,00 | 0,00 | 129.800,00 |
252.xx.xx.01.01 | Hizmet Binaları | 2.719.803,64 | 0,00 | 2.719.803,64 |
252.xx.xx.01.99 | Diğer | 1.297.777,28 | 0,00 | 1.297.777,28 |
252.xx.xx.04.10 | Müzeler,Sanat Galerileri | 672.600,00 | 0,00 | 672.600,00 |
252.xx.xx.04.15 | Hayvan Barınakları | 692.161,22 | 0,00 | 692.161,22 |
252.xx.xx.04.99 | Diğer | 108.611.598,01 | 0,00 | 108.611.598,01 |
252.xx.xx.05.01 | Spor Sahaları | 26.907.650,03 | 0,00 | 26.907.650,03 |
252.xx.xx.05.99 | Diğer | 2.708.995,20 | 0,00 | 2.708.995,20 |
252.xx.xx.09.05 | Dükkan ve İşyeri | 14.250.722,91 | 0,00 | 14.250.722,91 |
255.06.04.. | Güzel Sanat Eserleri | 28.261,00 | 0,00 | 28.261,00 |
252.xx.xx.11.99 | Diğer | 1.097.070,33 | 0,00 | 1.097.070,33 |
255.02.06.. | Aydınlatma Cihazları | 2.413,10 | 0,00 | 2.413,10 |
255.07.01.. | Kütüphane Mobilyaları | 692,22 | 0,00 | 692,22 |
255.99.02.. | Seyyar Tanklar ve Tüpler | 79.900,00 | 0,00 | 79.900,00 |
Toplam | 340.846.019,34 |
Tablo 9: Kayıtlı Değerinden Fazla Amortisman Ayrılmış Varlıklar Tablosu
Hesap Kodu Tüm Düzeyler | Hesap Adı | Varlıkların Toplam Değeri (TL) | Amortismanları n Toplam Değeri (TL) | Fark (TL) |
253.02.03.. | Atölye Makineleri ve Aletleri | 158.115,99 | 262.002,45 | -103.886,46 |
253.02.04.. | İş Makineleri ve Aletleri | 1.198.945,83 | 1.437.842,58 | -238.896,75 |
253.02.05.. | Güç Elektroniği ve Basınçlı Makineler ile Aletleri | 506.888,94 | 636.038,77 | -129.149,83 |
253.03.07.. | Müzik Aletleri ve Aksesuarları | 75.593,64 | 76.759,89 | -1.166,25 |
254.01.04.. | Arazi Taşıtları | 75,00 | 150,00 | -75,00 |
255.01.01.. | Döşeme Demirbaşları | 41.458,24 | 145.906,83 | -104.448,59 |
255.01.02.. | Temsil ve Tören Demirbaşları | 43.664,16 | 51.775,36 | -8.111,20 |
255.01.03.. | Koruyucu Giysi ve Malzemeler | 150.489,66 | 155.284,48 | -4.794,82 |
255.02.99.. | Diğer Büro Makineleri ve Aletleri | 144.313,43 | 344.057,17 | -199.743,74 |
255.03.03.. | Kafeterya ve Yemekhane Mobilyaları | 52.240,24 | 192.363,19 | -140.122,95 |
Toplam | -930.395,59 |
Kamu idaresi cevabında, bulgu konusu hususu kabul etmiş ve titizlikle takip edilip yerine getirileceğini belirtmiştir. Ancak, söz konusu muhasebe işlemlerinin ilgili yılında yapılmaması nedeniyle, kamu idaresinin 2020 yılı mali tablolarında 25-Maddi Duran Varlıklar hesap grubu açısından hatalı bilgi oluşmasına neden olunmuştur.
İdarenin maddi varlıklarından bir kısmı için amortisman ayrılmaması, bir kısmı için de varlığın kayıtlı değerinden fazla amortisman ayrılması bilançoda “257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı”nı, aynı zamanda amortisman uygulaması sonucu faaliyet sonuçları tablosunda amortisman giderleri kadar “630-Giderler Hesabı”nı etkilemektedir. Kamu idaresinin 2020 yılı mali tablolarında “257-Birikmiş Amortismanlar Hesabı” ve “630-Giderler Hesabı” gerçeği yansıtmamaktadır.