İdarenin banka ortaklık payı; İLBANK tarafından İdarenin genel bütçe vergi gelirleri payından kesilmekte, ancak söz konusu ortaklık payları muhasebeleştirilmemektedir.

6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun’un “Ortaklık yapısı ve sermaye” başlıklı 4’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında; bankanın ortaklarının il özel idareleri ve belediyeler olduğu;

Kanun’un aynı maddesinin (3) numaralı fıkrasında 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkında Kanun’a göre her ay Hazine ve Maliye Bakanlığı ve İLBANK tarafından dağıtılacak vergi gelirleri paylarının toplamı üzerinden aylık olarak yüzde iki oranında kesilecek miktarın bankanın ödenmiş sermayesine ekleneceği;

Belirtilmiştir.

Diğer yandan, Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 178’inci maddesinde belirtildiği üzere, 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabı, kanuni yetkilere dayanılarak mali kuruluşların sermayesine iştirak edilen tutarların izlenmesi için kullanılmaktadır. Bu bağlamda, aynı Yönetmelik’in 180’inci maddesine göre; İdarece verilen sermayenin 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına borç, 103-Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri veya ilgili diğer hesaplara alacak, diğer taraftan 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilmesi gerekmektedir.

Diğer yandan, İdarenin genel bütçe vergi gelirleri kesinti yapılmış haliyle gönderildiğinden, 600-Gelirler Hesabına da kesinti kadar eksik kayıt yapılmış olmaktadır.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümlerine göre, İLBANK tarafından her ay kesilen sermaye payının 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabına kaydedilerek bu hesapta izlenmesi gerekmektedir.

İdarenin hesap ve işlemleri kapsamında, İLBANK verilerinin incelenmesi neticesinde; Iğdır Belediyesinin Banka sermayesine ortaklık payı toplamının 9.899.510,30 TL olduğu ve

2019 yılı kesinti tutarının ise 1.366.872,78 TL olduğu görülmüştür. Dolayısıyla kamu idaresinin mali tablolarında 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının yer almadığı bir başka ifade ile İLBANK tarafından kesilen ortaklık paylarının muhasebeleştirilmediği anlaşılmıştır.

2019 yılında İLBANK tarafından banka sermayesine eklenmek üzere kesilen tutarlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

Tablo 4: İLBANK Sermaye Kesintilerini Gösterir Liste

Yukarıda yer verilen denetim tespitine binaen, İdare tarafından; konu ile ilgili olarak İLBANK tarafından kendilerine sunulmuş herhangi bir belgenin olmadığı, ancak bulgu konusu tespit doğrultusunda gereken düzeltmelerin yapıldığı ifade edilmiştir.

Kamu idaresi cevabında İLBANK tarafından konu ile ilgili olarak İdareye gönderilmiş herhangi bir belge bulunmadığı ifade edilmiş olsa da, 6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun’un 4’üncü maddesinin (3) numaralı fıkrasında, genel bütçe vergi gelirlerinin idarelere dağıtılması esnasında aylık yüzde iki oranında yapılacak kesintinin İLBANK’ın ödenmiş sermayesine ekleneceği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla İdare tarafından bu kesintilerin ilgili muhasebe kayıtlarında izlemesi gerekmektedir.

Ayrıca İdare tarafından bulgu konusu tespit doğrultusunda 2020 yılında gerekli düzeltme işlemleri yapıldığı belirtilmiştir. Ancak, bahsi geçen kayıtların yılında yapılmaması nedeniyle, İdarenin 2019 yılı mali tablolarında 240-Mali Kuruluşlara Yatırılan Sermayeler Hesabının 9.899.510,30 TL ve 600-Gelirler Hesabının 1.366.872,78 TL noksan görünmesine;

ayrıca, 830-Bütçe Giderleri Hesabı ile 835-Gider Yansıtma Hesabının da 1.366.872,78 TL tutarında noksan görünmesine neden olmuştur.