Karar Künyesi
Bandırma Belediyesi ile Sendika arasında akdedilen, 01.01.2017-31.12.2018 döneminde geçerli Sosyal Denge Sözleşmesinde mali konular dışında hükümlerin yer aldığı görülmüştür.
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’nun “Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması” başlıklı 32’nci maddesinin birinci fıkrasında;
“27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulamaz” denilmektedir.
Yukarıdaki Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere belediye başkanı ile sendika temsilcisi sadece ödenecek olan sosyal denge tazminat tutarını tespit etmek üzere bir sözleşme imzalamak için yetkilendirilmiştir. Bunun dışında sözleşme hakkını toplu sözleşme gibi düşünmek ve sözleşme metnine sosyal denge tazminatı dışında başkaca hükümler koymak mümkün değildir. Zira 4688 sayılı Kanunu’n 32’nci maddesinde mahalli idarelerle imzalanan sözleşmenin Kanun’un uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılamayacağı açıkça belirtilmiştir.
Bandırma Belediyesi ile TÜM YEREL-SEN arasında akdedilen ve 01.01.2017- 31.12.2018 döneminde geçerli olan sosyal denge sözleşmesinin;
“Sosyal Çalışmalardan Yararlanma” başlıklı 14’üncü maddesinde;
“a) Belediyenin mülkiyeti ve kendi varlıkları üzerinde kurulu olup, belediye ya da özel kurumlarca işletilen lojman, kamp, kreş, etüt, spor, kültür ve benzeri tesislerden çalışanların eş ve çocukları ücretsiz olarak yararlanır.
Belediye, çalışanların talebi halinde hastalanma, cenaze, düğün, taşınma gibi ihtiyaçlarında kurumun araçlarından ücretsiz yararlandırır.”,
“Sendika Yönetici ve Temsilcilerinin İş Yeri Sendikal Çalışmaları” başlıklı 17’nci maddesinde;
“…
Sendika, ilgili şube yöneticileri ve iş yeri temsilcileri sendikal faaliyetler için imkanlar ölçüsünde işyerlerinin binek araçlarından yararlanırlar.”
Sendika şube ve işyeri temsilcileri gerektiğinde iç ve dış görüşmeler için işyeri telefonundan ücretsiz olarak yararlandırılır.
…”,
“Ulaşım” başlıklı 22’nci maddesinde;
Çalışanlar belediyenin şehir içi ulaşım olanaklarından ücretsiz olarak yararlanır. Bunun olmaması durumunda, belediye kendi çalışanlarının ulaşımını sağlamak amacıyla servis aracını hizmete koyar. Tüm çalışanlar bu hizmetten ücretsiz olarak faydalanır…
…”,
“Diğer Haklar ve Ücretli İzinler” başlıklı 23’üncü maddesinde;
“…
8 Mart Dünya Kadınlar Gününde kadın çalışanlar ücretli izinli sayılırlar.
3 Aralık Dünya Engelliler gününde tüm engelliler ücretli izinli sayılırlar.”
hükümlerine yer verildiği görülmüştür.
Belediyece imzalanan sosyal denge sözleşmesinin yukarıda belirtilen maddeleri sosyal denge tazminatı tutarı dışında olduğundan 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırılık teşkil etmektedir.
Kamu idaresi cevabında; “Bandırma Belediyesi ve Sendika arasında akdedilen 01.01.2017-31.12.2018 döneminde geçerli olan Sosyal Denge Sözleşmesinde mali konular dışında hükümlerin yer aldığı görülmüştür. Bundan sonraki süreçte yapılacak olan Sosyal Denge Sözleşmesinde belirtilen hususlara riayet edilecektir.” denilmektedir.
Sonuç olarak kamu idaresi tarafından verilen cevapta bulgu konusu hususa iştirak edilip 2019’dan sonra Belediye ile Sendika arasında yapılacak olan Sosyal Denge Sözleşmesinde bulgumuzda belirtilen hususlara riayet edileceği belirtilmiştir.
Bununla birlikte gelecek yıllara yönelik olarak öngörülen bu eylemler, 2018 yılı için geçerli olan Sosyal Denge Sözleşmesinin bazı maddelerinin 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu’na aykırılık teşkil ettiği yönündeki değerlendirmelerimizi ortadan kaldırmamaktadır.