2020 yılı Bilançosunda yer alan 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabının gerçek durumu yansıtmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği'nin 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının niteliğini açıklayan 224’üncü maddesinde, bu hesabın çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların izlenmesi için kullanılacağı hüküm altına alınmıştır. Hesabın işleyişini açıklayan 225’inci maddede ise, kullanılma olanaklarını yitiren maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri üzerinden bu hesaba borç, ilgili maddi duran varlık hesabına alacak; ayrılmış olan amortisman tutarının, 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak, 257 Birikmiş Amortismanlar Hesabına borç kaydedileceği ve bu hesapta kayıtlı varlıklardan diğer idare veya kuruluşlara bedelsiz olarak devredilenlerin kayıtlı değerinin bu hesaba alacak; birikmiş amortisman tutarlarının 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabına, varsa kalanının 630 Giderler Hesabına borç kaydedileceği belirtilmiştir.

Muhasebat Genel Müdürlüğünün, 47 sıra No.lu Amortisman ve Tükenme Paylarına İlişkin Tebliğ’inin “Amortisman ve tükenme payı süre ve oranları” başlıklı 6’ncı maddesinin yedinci fıkrasında ise;

“Çeşitli nedenlerle kullanılma olanaklarını yitiren amortismana tabi maddi duran varlıklardan 294-Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabında izlenmesine

karar verilenlerin, amortismana tabi tutulmamış kısmının tamamı amortismana tabi tutulur.” denilerek hurdaya ayrılan duran varlıkların dönem sonunda elden çıkarılmayan kısmının tamamen amorti edilmesinin gerektiği ifade edilmektedir.

Yukarıdaki mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının yılsonu bakiyesinin, dönem sonu işlemi ile tamamen amorti edilerek 630 Giderler Hesabına borç 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabına alacak kaydı yapılması gerekmektedir. Bu anlamda bilançoda 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının borç kalanı ile 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabının alacak kalanı eşit olmalıdır.

Yapılan incelemede, 294 Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar Hesabının borç bakiyesinin 280.411,10 TL, 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabının alacak bakiyesinin 171.964,15 TL olduğu, dolayısıyla 108.446,95 TL’lik tutara yıl sonunda amortisman ayrılmadığı tespit edilmiştir. Her ne kadar kamu idaresi cevabında, hurdaya ayrılan malzemeler için %100 amortisman ayrıldığı ve Faaliyet Sonuçları Tablosunda hataya sebebiyet verilmediği ve bundan sonra Yönetmelik gereği işlem yapılacağı bildirmiş olsa da 299 Birikmiş Amortismanlar Hesabının mevzuata uygun çalışması ve yıl sonunda kayıtların doğru olması gerekmektedir.