Karar Künyesi
Dış destekle yürütülen projeler kapsamında akreditif karşılığı açtırılan kredilerin konusu cihazların satın alma işlemleri tamamlandığı halde mahsup işlemlerinin yapılmadığı ve alıma konu cihazların varlık hesaplarına dahil edilmediği tespit edilmiştir.
Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği’nin 164 Akreditifler Hesabının mahsubuna ilişkin hükümler ihtiva eden 108’inci maddesinde;
“1)Akreditif karşılığı açtırılan kredilerden yapılan mahsuplar bir taraftan bu hesaba alacak, 630-Giderler Hesabı veya varlığa dönüştürülecek bir harcama unsuru ise ilgili varlık hesabına borç; diğer taraftan 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak, 830-Bütçe Giderleri Hesabına borç kaydedilir.
Akreditif karşılığı ulusal para cinsinden açtırılan kredilerden nakden yapılan iadeler bu hesaba alacak, 102-Banka Hesabına borç kaydedilir.
Akreditif karşılığı döviz cinsinden açtırılan kredilerden nakden yapılan iadeler akreditifin açıldığı tarihteki kur üzerinden bu hesaba, akreditifin açıldığı tarihteki kur ile iade alındığı tarihteki kur arasında olumlu fark varsa tutarı 600-Gelirler Hesabına alacak, akreditifin iade alındığı tarihteki kur üzerinden 105-Döviz Hesabına, akreditifin açıldığı tarihteki kur ile iade alındığı tarihteki kur arasında olumsuz fark varsa tutarı 630-Giderler Hesabına borç kaydedilir.”
Denilmektedir.
Taşınır Mal Yönetmeliği’nin (TMY) 10’uncu maddesinin beşinci fıkrasının (d) bendinde; muayene ve kabul işlemleri hemen yapılamayan taşınırların teslim alınmasına ilişkin Taşınır Geçici Alındısı düzenleneceği, kabul işlemleri tamamlandıktan sonra Taşınır İşlem Fişi
düzenlenerek bu fişin tarih ve numarasının geçici alındının dosyasında saklanan ikinci nüshasının üzerine kaydedileceği hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin gereği olarak, Üniversitede görevli proje yürütücüleri tarafından talep edilip satın alınarak teslimi gerçekleşen cihazlara ait akreditif karşılığı açtırılan kredilerin mahsupları için belgelerinin tamamlanıp muayene ve kabul işlemlerinin yapılması ve taşınır işlem fişi (veya geçici taşınır işlem fişi) düzenlenip ilgili varlık hesaplarına alınması, kredilerden varsa arta kalan tutarların iadesi ve döviz değerleme işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Mal yönetiminde etkililik ve sorumluluk” başlıklı 48’inci maddesinde; kamu idarelerinin taşınırların yönetimi, kaydı, muhafazası ve kullanımından sorumlu oldukları, malların edinilme ve yönetim işlemlerinin mevzuatında öngörülen kurallar dahilinde hizmetin amacına uygun olarak verimlilik ve tutumluluk ilkesine göre yapılacağı ifade edilmiştir.
Aşağıdaki tablodan da ayrıntılı olarak görüleceği üzere, Üniversitede yürütülen projeler kapsamında akreditif karşılığı açtırılan krediler ile satın alınan 5 projeye ait tesis niteliğindeki cihazların kredi mahsup işlemleri halen yapılmamış olup 2021 Yılı Mali Tablolarından olan Bilançoda 164 Akreditifler Hesabında Toplamda 21.246.847,38 TL tutarında fazlalığa, satın alınan cihazların maliyet bedeli olan 20.474.143,05 TL tutarında 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabında eksikliğe, açılan kredilerden artan dövizlerin değerleme işlemlerinin yapılmaması nedeniyle de Faaliyet Sonuçları Tablosunda 600 Gelirler Hesabında eksikliğe sebebiyet verilmiştir.
Tablo 9: Akreditif Karşılığı Açtırılan Kredilerden Satın Alınıp Mahsubu Yapılmayan ve Varlık Envanterine Dahil Edilmeyen Cihazlar
Projenin Adı ve Alımın Mahiyeti | Akreditif Kredisinin Açıldığı Yıl | Açılan Akreditif Kredisinin Döviz Tutarı | Açılan Akreditif Kredisinin TL Tutarı | Cihazın Geliş Yılı | Akreditif Kredisinden Artan Döviz Tutarı | Akreditif Kredisinden Artan TL Tutar (Kur Farkları Hariç) | Satın Alınan Cihazın Maliyet Bedeli TL |
TÜBİTAK- Meme Kanserinin Tanısı İzlenmesi için Mikrodalga Uyarımı Yermoakustik Görüntüleme Projesi- Ultrason Araştırma Platformu Alımı“ | 2014 | 211.936,95 (USD) | 376.876,36 | 2016 | 33.673,05 (USD) | 75.427,63 | 301.448,73 |
Kalkınma Bakanlığı- 2016K120790- Uydu Yer Terminali Yenileme Projesi- Uzaktan Algılama Anten Sistemi Alımı | 2017 | 563.170,01 (GBP) | 3.823.954,69 | 2019 | - | - | 3.823.954,69 |
Kalkınma Bakanlığı- Nano Nanobilim Teknoloji İleri Araştırma Projesi-Kuru Aşındırma ve Kimyasal Kaplama Sistemi Alımı | 2013 | 985.000 (GBP) | 2.870.979,50 | 2014 | 40.629,66 (GBP) | 118.423,27 | 2.752.556,23 |
Antarktika Bilim Seferi Projesi- Antarktika Geçici Üs Yerleşkesi Alımı (nakliye, kurulum, işletme ve söküm hizmetleri dahil) | 2019 | 90.000 (USD) | 476.190 | 2019 | - | - | 476.190 |
DPT- 2012K120730- İleri Araç Teknolojileri Araştırma ve Geliştirme Merkezi Projesi-4 Tekerlekten Elektrikli Taşıt Test Düzeneği Alımı | 2012 | 2.045.000 (EURO) | 4.662.600,00 | 2015 | 36.117,46 (EURO) | 82.347,81 | 4.580.252,19 |
2014 | 907.740 (EURO) | 2.772.328,73 | 2015 | 134.000 (EURO) | 409.249,40 | 2.363.079,33 | |
2017 | 792.000 (EURO) | 3.716.064,00 | 2017 | 3.526,63 (EURO) | 23.600,24 | 3.692.463,76 | |
2020 | 402.600 (EURO | 2.547.854,10 | 2020 | 10.058,62 (EURO) | 63.655,98 | 2.484.198,12 | |
TOPLAM: | 4.147.340 (EURO) | 13.698.846,83 | 183.702,71 (EURO) | 578.853,43 | 13.119.993,40 | ||
GENEL TOPLAM: | 21.246.847,38 | 772.704,33 | 20.474.143,05 | ||||