2018 yılı Performans Programında 41 performans hedefi söz konusu 41 hedefe ulaşmak için ise 140 adet performans göstergesine yer verilmiştir.

Kamu İdarelerince Hazırlanacak Performans Programları Hakkında Yönetmelik’te Performans programlarında yer alan hedef ve göstergelerin sade ve anlaşılır olmasının gerektiği belirtilmiş olup 6’ncı maddesinde üst yöneticilerin performans programlarını bu Yönetmelikte ve Performans Programı Hazırlama Rehberinde belirlenen esas ve usullere uygun olarak hazırlanmasından, uygulanmasından, sorumlulukları altındaki kaynakların performans hedefleri ve hizmet gereklerine uygun olarak etkili, ekonomik ve verimli şekilde kullanılmasından ilgili Bakana; mahalli idarelerde ise meclislerine karşı sorumlu olduğu hüküm altına alınmıştır.

Performans hedefleri, idarenin ulaşmak istediği hedefleri gösterirken, Performans Programı Hazırlama Rehberinde idare performans hedeflerinde bulunması gereken özellikler;

“• Belirlenen öncelikli amaç ve hedeflerle ilişkili olmalıdır,

• Performans programı hazırlama sürecinin başlangıç aşamasında üst yönetici ve harcama yetkilileri tarafından idare düzeyinde belirlenmelidir,

• İdarenin yürüttüğü faaliyetlerle gerçekleştirilebilir olmalıdır,

  
  

• kaynakların sınırlılığı göz önünde bulundurularak belirlenmelidir,

  
  

• Belirli, ulaşılabilir, gerçekçi ve performans göstergeleri ile ölçülebilir olmalıdır,

  
  

• Çıktı-sonuç odaklı olmalıdır,

  
  

• Az sayıda belirlenmelidir.” Şeklinde sıralanmıştır.

  
  

  Performans göstergesi, kamu idarelerince performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan ve sayısal olarak ifade edilen araçlardır. Performans Programı Hazırlama Rehberinde performans göstergeleri özellikleri;

  “ • Performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ölçebilmelidir,

  
  

• Ölçülebilir, ulaşılabilir, güvenilir veri sunacak nitelikte olmalıdır,

  
  

• Hem geçmiş dönemlerin hem de diğer idarelerin benzer göstergeleriyle karşılaştırılabilir olmalıdır,

• Verilerinin elde edilme ve değerlendirme maliyetleri makul ve kabul edilebilir bir seviyede olmalıdır.” Şeklinde sayılmıştır.

Yukarı belirtilen yasal düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere çok sayıda amaç, hedef, gösterge ve faaliyetin bulunması performans programının uygulanabilir” olma niteliği ile bağdaşmamaktadır. Nitekim Kamu İdarelerince Hazırlanacak Stratejik Planlara Dair Tebliğ’de, kamu idarelerince hazırlanmış olan stratejik planlarda yaygın yapılan eksikliklere ilişkin belirtilen hususlardan birisinin de, performans programı hazırlıklarında güçlük oluşturacak sayıda ve nitelikte amaç ile hedef belirlenmesi olduğu vurgulanmıştır. Yine Performans Programı Hazırlama Rehberinde de performans hedeflerinin sayısının az olması gerekliliği vurgulanmış olup bu hedeflere ilişkin göstergelerin de değerlendirme maliyetinin makul seviyelerde olması belirtilmiştir.

Sonuç olarak performans programları; çıktı ve sonuç odaklı bir anlayışla, doğru ve güvenilir bilgiye dayalı, mali saydamlığı ve hesap verebilirliği sağlayacak şekilde hazırlanması gerekmekte olup performans programında, çok sayıda amaç ve hedef belirlenmesinin stratejik yönetim ve performans bilgisinin ölçüm ve değerlendirilebilmesi ve gerekli faydanın elde edilmesi açısından uygun olmadığı düşünülmektedir.

Kamu idaresi cevabında; Performans göstergesi, kamu idarelerince performans hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığını ya da ne kadar ulaşıldığını ölçmek, izlemek ve değerlendirmek için kullanılan sayısal çıktılardır. Bu göstergeler; girdi, çıktı, sonuç, verimlilik, etkinlik ve kalite göstergeleri olarak sınıflandırılabilmektedir. Dolayısıyla bir hedefin performansını ölçmek için farklı nitelikteki sonuçlara bakmak, hedefi daha sağlıklı

değerlendirmek için önem arz etmektedir. Örneğin; Temiz su hizmeti veren bir belediyenin suyun vatandaşa sunulması aşamasında birçok açıdan ihtiyacı karşılayıp karşılamadığına bakması gerekmektedir. Temiz suyu bütün vatandaşlara ulaştırıyor mu? Temiz suyu kesintisiz olarak veriyor mu? Verilen su öngörülen analiz değerlerini sağlıyor mu? Su şebekesinde oluşan arızalara zamanında çözüm üretiyor mu?

Bu örnekten anlaşılacağı üzere, bir hedef için çok farklı türlerde ve birbiri ile ilişkili olmayan performans göstergeleri tespit edilebilmektedir.

Kurumumuz bünyesindeki Strateji Geliştirme Müdürlüğü, her yıl yapılan çalışmalarda performans göstergeleri konusunda birimler ile aktif çalışma yaparak performans göstergelerini oluşturmaktadır. Bu yıla kadar performans göstergelerinin kaç adet olması gerektiği konusunda sayısal bir sınırlama yoktu.(Az sayıda ifadesi Performans Programı Hazırlama rehberinde geçmektedir fakat “az sayıda” ifadesinin nicel karşılığı yoktur.) 2018 yılında yayınlanan Kamu idareleri için Stratejik Plan Hazırlama Rehberinde bu konuda nicel bir sınırlama getirilmiştir. Bu sınırlama hedef başına en fazla 5 gösterge şeklindedir.

Bu sınırlandırma ölçütüne göre değerlendirildiğinde Çorum belediyesi 2018 yılı Performans programında Hedef başına 3,4 performans göstergesi belirlenmiştir.

Bu yıl hazırlanacak olan 2020-2024 yılı Stratejik Planı ve 2020 yılı için hazırlanacak performans programı aşamasında sorguda tespit edilen hususlar konusunda hassasiyet gösterilecektir." Denilmektedir.

Sonuç olarak kamu idaresi cevabında özetle performans hedefi için çok farklı türlerde ve birbiri ile ilişkili olmayan performans göstergelerinin gerekli olduğu, performans göstergeleri için Stratejik Plan Hazırlama Rehberinde 5 gibi bir sınırlama olduğu ve kamu idaresince bu sayının ortalama 3,4 olduğu ve 2020-2024 yılı Stratejik Planı ve 2020 yılı için hazırlanacak performans programı aşamasında tespit edilen hususlar konusunda hassasiyet gösterileceği belirtilmiştir.

Bulguda belirtilen hususun müteakip denetim döneminde yapılacak incelemelerde izlenecektir.